Słownik wsi śląskich w średniowieczu Tom 3. Powiat polkowicki

Autorzy: Dagmara Adamska, Agnieszka Latocha, Dominik Nowakowski, Aleksander Paroń, Marcin Siehankiewicz, Robert Sikorski

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 280

Okładka: twarda

Format: 21,5 cm x 30,0 cm

Słownik jest dziełem interdyscyplinarnym opracowanym pod kierunkiem archeologa Dominika Nowakowskiego z udziałem historyków mediewistów Dagmary Adamskiej, Aleksandra Paronia, Roberta Sikorskiego, geografa Agnieszki Latochy-Wites, kartografa Marcina Siehankiewicza. Powstał w wyniku prac, przeprowadzonych w ramach projektu Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, dzięki którym zebrano informacje historyczne, archeologiczne i geograficzne o 98 wsiach z terenu dzisiejszego powiatu lubińskiego, mających potwierdzoną średniowieczną metrykę.

Przedstawiony tom zapowiada szerszą inicjatywę badawczą, mającą na celu stopniowe przygotowanie Słownika osad wiejskich całego Śląska. Potrzeba takiego opracowania jest niezwykle pilna; uprzednie podobne w zamiarach próby, zapoczątkowane najpierw w Kierownictwie Badań nad Początkami Państwa Polskiego, następnie w ramach Słownika historyczno-geograficznego ziem polskich w średniowieczu, zakończyły się fiaskiem. Śląsk pozbawiony jest nowoczesnego leksykonu, w przeciwieństwie do wielu ziem Korony, które takie wydawnictwa mają, właśnie w postaci odpowiednich tomów Słownika historyczno-geograficznego, gotowych lub znajdujących się w toku publikacji. Autorzy Słownika wsi śląskich obrali jednakże inna drogę niż tę wytyczoną przez SHG i przygotowali odrębny program edytorski.

W obszernym wstępie przedstawili cel i koncepcję Słownika, którą jest „publikacja uporządkowanego materiału źródłowego dla poszczególnych wsi historycznego Śląska w okresie średniowiecza oraz próba rekonstrukcji kształtu dawnej wsi”. Zdecydowano, aby prace nad Słownikiem były prowadzone nie w układzie alfabetycznym, lecz w ramach mniejszych jednostek podziału terytorialnego. Tę wybraną przez Autorów jednostką jest współczesny obszar powiatu, w tym przypadku powiatu lubińskiego.

[...] Zebrany przez Autorów materiał dokumentacyjny odznacza się obfitością, poświadcza skrupulatną pracę zespołu. Przedstawiony jest w sposób jasny i łatwy do przeszukiwania. Ilustracje graficzne (ryciny prezentujące zabytki, fragmenty map, rekonstrukcje planów poszczególnych wsi) wykonano wyjątkowo starannie i czytelnie.

(Z opinii Komisji Wydawniczej Instytutu Archeologii i Etnologii PAN)

Spis treści: 

Wstęp  /9

Metoda pracy i źródła  /10

Stan badań nad Średniowiecznym osadnictwem powiatu polkowickiego  /11

Charakterystyka fizjograficzna powiatu polkowickiego  /14

Zarys politycznych podziałów terytorialnych  /17

Średniowieczne osadnictwo wiejskie obecnego pow. polkowickiego  /19

Podziały administracyjne obszaru  /19

Sieć komunikacyjna  /20

Rozwój osadnictwa wiejskiego  /21

Sieć parafialna  /31

Obiekty obronno-rezydencjonalne  /32

Literatura wykorzystana we wstępie /35

KATALOG WSI  

Wykaz skrótów użytych w Katalogu wsi  /43

Barszów (niem. Barschau)  /51

Bieńków (niem. Pinquart)  /51

Borów (niem. Berndorf)  /53

Brunów (niem. Braunau)  /57

Bucze (niem. Bautsch)  /59

Buczyna (niem. Buchwald)  /60

Chocianowiec (niem. Gross Kotzenau)  /61

Chrusta  /62

Czerńczyce (niem. Tschirnitz)  /62

Dalków (niem. Dalkau)  /63

I)ąbrowa (niem. Dammer)  /64

Drożyna (niem. Druse)  /65

Duża Wólka (niem. Gross Schwein)  /66

Dyrgome  /67

Gaworzyce (niem. Quaritz)  /67

Gilów (niem. Giihlichen)  /70

Gostyń (niem. Gustau)  /70

Grabik (niem. Grabig)  /73

Grębocice (niem. Gramschtitz)  /75

Grodowiec (niem. Hochkirch)  /81

Grodziszcze (niem. Gross Graditz)  /82

Grzegorzewice (niem. Grogersdorf)  /83

Guzice (niem. Gusitz)  /84

Jakubowo Lubińskie (niem. Jakobsdorf)  /84

Jakubów (niem. Jakobskirch)  /84

Jędrzychów (niem. Gross Heinzendorf)  /86

Jędrzychówek (niem. Klein Heinzendorf)  /88

Kaźmierzów (niem. Arnsdorf)  /89

Kłębanowice (niem. Klemnitz)  /90

Kłobuczyn (niem. Klopschen)  /91

Komorniki (niem. Kummernick)  /94

Korytów (niem. Karitsch)  /95

Korzuchy  /96

Koźlice (niem.Kosel)  /96

Krępa (niem. Krampf)  /97

Krzekotowo, ob. część wsi Kłobuczyn  /98

Krzydłowice (niem. Kreidelwitz)  /98

Kurów Wielki (niem. Gross Kauer)  /101

Kwielice (niem. Quilitz)  /102

Kwieliczki (niem. Neu Quilitz)  /107

Lauterbach  /107

Lipin (niem.Leipe)  /108

Ludwigsmuhl/Ludwigsdorfel  /108

Łagoszów Wielki (niem. Gross Logisch)  /108

Łąkociny (niem. Haselbach)  /110

Łęźce (niem. Langen)  /111

Medilese (niem. Messelz)  /111

Michałów (niem. Michelsdorf) /112

Mieszków (niem. Meschkau)  /112

Moskorzyn (niem. Musternick)  /112

Nowa Wieś Lubińska (niem. Neudorf)  /113

Nowinki (niem. Neuguth)  /113

Obiszów (niem. Gross Obisch)  /114

Obiszówek (niem. Klein Obisch)  /119

Ogorzelec (niem. Gorlitz)  /119

Ogrodzisko (niem. Spottchen)  /120

Parchów (niem. Parchau)  /121

Pieszkowice (niem. Petersdorf)  /122

Piotrowice (niem. Petersdorf)  /122

Polkowice (niem. Nieder-Polkwitz)  /123

Proszówek (niem. Friedersdorf)  /124

Proszyce (niem. Porschutz)  /124

Przesieczna (nięm. Berndorf)  /126

Pudło (niem. Pudel)  /126

Radwanice (niem. Ransdorf, Radmannsdorf)  /127

Raków (niem. Krebsberg)  /127

Regów (niem. Reihau)  /128

Retków (niem. Rettkau)  /128

Rybki  /130

Rynarciczki (niem. Klein Rinnersdorf)  /130

Rzeczyca (niem. Rietschutz)  /130

Sieroszowice (niem. Kunzendorf)  /132

Sobin (niem. Herbersdorf)  /134

Stara Rzeka (niem. Altwasser)  /135

Sucha Górna (niem. Ober Zauche)  /139

Szklarki (niem. Klein Glasersdorf)  /140

Szklary Dolne (niem. Nieder Glasersdorf)  /140

Szymocin (niem. Simbsen)  /141

Śrem (niem. Schrien)  /143

Świninino (niem. Klein Schwein)  /144

Tarnówek (niem. Tarnau)  /144

Teodorów (niem. Kolonie Neuhammer)  /145

Thamm  /145

Trzebcz (niem. Trebitsch)  /148

Trzebnice (niem. Seebnitz)  /148

Trzęsów (niem. Rostersdorf)  /149

Węglewo (niem. Wengeln)  /150

Wierzchowice (niem. Wurchwitz)  /151

Wiesau, ob. część wsi Radwanice  /152

Wilczyn (niem. Wilschau)  /154

Wilkocin (niem. Wolfersdorf)  /155

Witanowice (niem. Weichnitz)  /155

Włoszczów (niem. Heinzenburg)  /157

Wysoka (niem. Weisag)  /157

Żabice (niem. Sabitzen)  /158

Żabice (niem. Sabitz)  /159

Żelazny Most (niem. Eisemost)  /159

Żuków (niem. Suckau)  /160

Tablice  /163

Zusammenfassung  /249

Indeks nazw miejscowych i osobowych  /251