Recepcja włoskiej kultury intelektualnej w krakowskim środowisku uniwersyteckim w II poł. XIV i w I poł. XV wieku

Autorka: Anna Horeczy

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 459

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Książka przedstawia zagadnienie recepcji włoskiej kultury intelektualnej, ze szczególnym uwzględnieniem nowej humanistycznej retoryki, w szeroko pojętym krakowskim środowisku uniwersyteckim w drugiej połowie XIV i pierwszej połowie XV w. Omówione zostały wybrane kwestie związane z procesem recepcji kultury – grupa Polaków studiujących we Włoszech jako pośredników tegoż zjawiska, manuskrypty wywodzące się od hipotetycznego rękopisu Jana z Ludziska zawierającego włoską kolekcję retoryczną przywiezioną z Padwy jako nośniki, a także obecność dzieł wybitnego humanisty florenckiego Leonarda Bruniego w Krakowie jako miernik zasięgu humanistycznych wpływów. Recepcja kultury ukazana została jako zjawisko złożone, uwarunkowane wieloma czynnikami, którego nie można uchwycić jedynie za pomocą prostych kwestionariuszy i tradycyjnych metod badawczych, takich jak statystyczno-propozopograficzna czy ujęć o charakterze katalogowym.

Spis treści:

Wstęp  /9
Rozdział 1. Studia Polaków na uniwersytetach włoskich w drugiej połowie XIV i w pierwszej połowie XV w.   /19
Stan badań   /19
Metoda badań i źródła  /26
Organizacja i program studiów prawniczych  /42
Kalendarz akademicki   /43
Organizacja nauczania   /43
Polacy studiujący na uniwersytetach włoskich  /47
Paweł Włodkowic a włoska formacja prawnicza   /103
Wnioski   /107
Rozdział 2. Recepcja włoskich tekstów retorycznych w środowisku krakowskim w XV w. Rękopis BJ 126  /117
Jan z Ludziska – ojciec humanistycznej retoryki w Krakowie?  /117
Krótka biografia, studia i pobyt we Włoszech Jana z Ludziska  /120
Studia retoryczne Jana z Ludziska  /125
Rękopis BJ 126  /131
Formularze retoryczne, antologie   /132
Rękopis BJ 126 i jego struktura  /134
Teksty retoryczne w BJ 126 znane z rękopisów europejskich  /148
„Bestsellery” humanistyczne  /148
Rękopis BJ 126 a podobne do niego rękopisy niekrakowskie  /154
Humanistyczne „bestsellery” padewskie nieobecne w BJ 126   /159
Mniej popularne teksty retoryczne  /160
Teksty znane tylko z BJ 126 i rękopisów krakowskich  /162
Rękopisy krakowskie z tekstami z włoskiej kolekcji retorycznej z BJ 126  /168
Rękopis Oss. 601  /170
Rękopis Czart. 1242   /180
Rękopis BJ 42    /189
Rękopis BJ 173   /198 
Rękopis BJ 2232   /203
Rękopis BOZ 896  /206
Rękopis BJ 2038   /209
Rękopisy zależne i niezależne od BJ 126 – podsumowanie   /214 
Grupa rękopisów z listem Sicca Polentona   /214
Rękopis BJ 2232 – filiacje  /227
Rękopis BJ 2038 – filiacje   /233
Próba rekonstrukcji hipotetycznego rękopisu Jana z Ludziska i jego losów   /236
Najbardziej popularne w środowisku krakowskim teksty z kolekcji retorycznej z rękopisu BJ 126  /239
Teksty z kolekcji włoskiej występujące w BJ 126 wykorzystane przez Jana z Ludziska i Piotra Gaszowca   /245 
Wnioski   /248
Rozdział 3. Recepcja dzieł Leonarda Bruniego w środowisku krakowskim w XV w.  /251
Chronologia recepcji dzieł Leonarda Bruniego w środowisku krakowskim   /257
Wnioski   /276
Rękopisy jako nośniki dzieł Bruniego  /276
Rodzaje rękopisów z dziełami Bruniego   /280
Rękopisy formularzowe  /281
Rękopisy – miscellanea   /288
Antologie humanistyczne  /295
Varia historyczne   /304
Antologia filozoficzna  /305 
Zależności filiacyjne   /306
Popularność tekstów Bruniego w środowisku krakowskim na tle europejskim  /312 
Wnioski   /328
Teksty przypisywane Bruniemu w rękopisach krakowskich  /329 
Podsumowanie   /333
Zakończenie   /336
Aneks A. Wykaz Polaków studiujących na uniwersytetach włoskich w drugiej połowie XIV i w pierwszej połowie XV w.   /342
Aneks B. Zawartość rękopisu BJ 126   /370
Aneks C. Zestawienie rękopisów europejskich z tekstami retorycznymi zawartymi w BJ 126, a napisanymi przez autorów związanych ze środowiskiem padewsko-weneckim  /377 
Aneks D. Teksty z BJ 126 wykorzystane w mowach Jana z Ludziska i Piotra Gaszowca   /386
Wykaz skrótów  /389
Bibliografia   /391
Summary   /435
Spis tabel i wykresów   /439
Indeks osób   /441