Ceramika i szkło w badaniach interdyscyplinarnych

Redakcja: Krystian Chrzan, Paweł Rzeźnik, Sylwia Siemianowska 

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 484

Okładka: miękka

Format: 21,7 cm x 30,5 cm

Publikacja w j. polskim, j. angielskim i w j. czeskim

Znaleziska ceramiki i szkła, powszechnie występujące na stanowiskach archeologicznych, jak również te zgromadzone w muzealnych przestrzeniach, stanowią cenne źródło do wieloaspektowych badań. To na ich podstawie możliwe jest przeprowadzenie różnego rodzaju studiów począwszy od rekonstrukcji dawnych technik i technologii produkcji, organizacji warsztatów, poprzez badania nad zróżnicowaniem form, zdobnictwem czy też pierwotnym lub wtórnym przeznaczeniem wyrobów, a skończywszy na badaniach o charakterze historycznym lub etnograficznym.
Zawarte w niniejszej książce artykułu prezentują wyniki studiów nie tylko badaczy polskich, lecz także czeskich, słowackich, rosyjskich i ukraińskich. Szeroki pod względem tematycznym zakres tomu umożliwia spojrzenie na szklane i ceramiczne przedmioty okiem archeologów, historyków, historyków sztuki, archeomuzykologów, konserwatorów, muzealników, badaczy kultury, chemików i fizyków oraz artystów i rzemieślników.

Spis treści:

Wstęp  /9

T. Purowski, J. Sadowska-Topór - Działalność naukowa profesor dr hab. Marii Dekówny w latach 2008–2020  /11

I. Ceramika i szkło w kulturze codzienności 

J. Kolenda, K. Zamelska-Monczak  – Wczesnośredniowieczna wytwórczość ceramiczna z północno-wschodniej części Dolnego Śląska  /17

K. Vad`urova– Assortment of glass products in Czech Silesia in the 13th century  /45

A. Chołuj – Medieval Glass Bracelets from the Collection of the Archaeological Museum in Alhama de Mur­cia. Preliminary Report  /55

A. Lis – Zróżnicowanie przestrzenne zbioru zespołów naczyń ceramicznych w obrębie poszczególnych zabudowań zamku ciechanowskiego. Podsumowanie wstępnych wyników opracowania  /67

M. Wołyńska – Wybrane naczynia gliniane z wykopalisk na Targu Siennym w Gdańsku  /77

K. Zdeb, W. Orliński – Nowożytna ceramika użytkowa z Gdańska w świetle wyników badań archeometrycznych jako przyczynek do rozważań nad dietą mieszkańców  /123

O. Ivanov, V. Krijanovskiy, T. Levchenko – European faience from the excavations of the Western Palace in the city of Kyiv  /137

II. Ceramika i szkło w kulturze gospodarczo-społecznej

M. Krzyżanowska – „Z kropli czy półfabrykatów?” Metoda produkcji szklanych żetonów z okresu wpływów rzymskich znalezionych w Polsce  /145

I. Vlkolinska, J. Spisiak – Vzťah medzi keramikou z pohrebiska a z hrnčiarskych pecí na lokalite Nitra-Lupka  /151

S. Valiuliana – Glazed ceramics from a pottery workshop in the center of Bilyar  /173

S. Siemianowska – Przemiany społeczno-gospodarcze doby przełomu lokacyjnego na Śląsku. Szkło jako identyfika­tor zmian  /195

A. Lis – Ornament radełkowy na późnośredniowiecznych naczyniach ceramicznych z obszaru ziem polskich  /229

O. Kurowska – Szkło w stylu weneckim jako przejaw wielokulturowości (mieszkańców) Gdańska  /247

S. Spanihel – Medieval and early modern imported ceramics in Northwest Slovakia  /267

S. Biliaieva, O. Fialko – Historical geography of the Ottoman possessions in Ukraine (based on collections of Turkish ceramics)  /277

L. Chmil– Artistic pottery of the Middle Dnieper Region (16th–18th centuries)  /285

K. Valouskova – Pressed glass from east Moravian glassworks in the late 19th and the first half of the 20th century  /301

O. Kotsuibanska, N. Levitska – Mosaics of present-day Ukraine as resurrection of the traditions of Kyiv Rus  /315

III. Ceramika i szkło w kulturze duchowej i artystycznej

E.K. Stolyarova – Rare glass adornments of the Pre-Mongolian period of the Old Rus  /325

J. Utzig – Fragmenty przeszkleń witrażowych odnalezione na terenie opactwa cysterskiego w Kołbaczu. Przyczynek do badań nad witrażownictwem cysterskim  /335

E. K. Stolyarova, A.V. Engovatova – The 17th-century glass lachrymal from the necropolis of the church of the Descent of the Holy Spirit, the Trinity Lavra of St. Sergius (Moscow Region)  /349

K. Tatoń – Ceramiczne narzędzia dźwiękowe i proste instrumenty muzyczne. Grzechotki ceramiczne z Muzeum Okręgowego Ziemi Kaliskiej w Kaliszu  /359

M. Gnyś-Nidecka – Ceramika i szkło na polskich cmentarzach w oglądzie kulturoznawczym  /373

IV. Ceramika i szkło: wybrane problemy badawcze i konserwatorskie

M. Krueger – Ceramika z początków epoki żelaza w południowo-zachodniej części Półwyspu Iberyjskiego – stan badań i dalsze perspektywy badawcze  /389

D. Poliński – The here and now in the research on late medieval and modern ceramics in Poland – possibilities and limitations  /401

S. Siembora – O potrzebie uzgodnienia warsztatu i metodologii pracy w zakresie badań nad szkłem późnośred­niowiecznym i nowożytnym pozyskiwanym metodą archeologiczną  /409

J. Utzig – Disiecta membra. Średniowieczne witraże wykopaliskowe na terenie Wielkopolski – zarys prob­lematyki badawczej  /415

O. Buhay, L. Chmil, V. Bilyk, M. Zakharets, A. Shulzhenko, H. Ivakin – PIXE analysis of Turkish ceramics from Kyivan excavations  /431

D. Horzela, D. Podosek – Fotografia jako narzędzie w studiach nad malarstwem witrażowym  /439

M. Rudy – Historyczny biskwit. Problemy technologiczno-konserwatorskie  /451

D. Krysiak, M. Zaborski – Współczesne możliwości technologiczne a kopia średniowiecznej szklanicy Św. Jadwigi ze zbiorów Muzeum Powiatowego w Nysie  /465

S. Sasak, S. Siemianowska – Sztuka cyfrowej wizualizacji. XVIII-wieczny kieliszek szklany z badań na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu  /471

Afiliacje  /481