Żydzi oraz ich sąsiedzi na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku

Redakcja: Mieczysław Jaroszewicz, Włodzimierz Stępiński

Rok wydania: 2007

Liczba stron: 526

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

Języki: polski, niemiecki

Dzieje Żydów na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX w. i ich sąsiadów ukazano na obszarze ulegającym wielu przemianom tak pod względem wielkości i przynależności administracyjnej, jak i politycznym. Oddany do rąk Czytelników obszerny tom nie rości sobie pretensji do ujęcia całości problematyki. Prezentowane wyniki badań są w pierwszym rzędzie wypadkową aktualnego stanu poszukiwań naukowych, które układają się nader nierównomiernie w pomorzoznawstwie i Landesgeschichte. Niniejsza publikacja spełni pokładane w niej nadzieje, jeśli choć w części wpłynie na stan międzynarodowego dialogu na polu narodowych i regionalnych historiografii, jeśli zachęci — szczególnie młode pokolenie humanistów polskich, żydowskich i niemieckich — do podjęcia nowych wyzwań badawczych i budowania trwałych przyjaźni.

Spis treści: 

Autorzy /7

Wstęp /11

Karlheinz Hellwig - Näherungen an Otto Freundlichs Kunst: Versuche in Werkstattseminaren in Deutschland und Polen /21

Anna Wolff–Powęska - Koœciół katolicki w II Rzeszy: między antyjudaizmem i antysemityzmem /37

Wolfgang Benz - Emanzipation und Ausgrenzung. Die jüdische Erfahrung im deutschen Kaiserreich und in der Weimarer Republik /53

Roman Frister - Sto lat miłości bez wzajemności /65

Gerhard Salinger - Aspekte zur Geschichte der Juden in Pommern /77

Krzysztof Makowski - Rozważania o tożsamości Żydów w Poznańskiem w XIX wieku i ich stosunkach z polskimi i niemieckimi sąsiadami /87

Wolfgang Wilhelmus - Stand und einige Probleme der deutschen und deutschsprachigen Forschungen zur Geschichte der Juden in Pommern /99

Włodzimierz Stępiński - Dzieje Żydów w pruskiej prowincji Pomorze i na Pomorzu Zachodnim w XIX i XX wieku w polskiej historiografii /117

Tomasz Ślepowroński - Miejsce Żydów w historii Prus i Niemiec XIX i XX wieku w Landesgeschichte w NRD na przykładzie Pomorza Przedniego /135

Bernfried Lichtnau - Architektonische Spuren jüdischen Lebens in Vorpommern /147

Piotr Fiuk - Architektura dziewiętnastowiecznej synagogi szczecińskiej /163

Ewa Gwiazdowska - O twórczości Julo Levina i Wilhelma Grossa. Dwa oblicza ekspresji /175

Henryk Romanik - Szkice do portretu Żydów koszalińskich: Jakuba Salomona Borchardta i Leslie Barucha Brenta /193

Karl–Ewald Tietz - Ernst Moritz Arndt zur Judenemanzipation und zur Polenfrage /217

Agnieszka Chlebowska - Przedstawicielki gminy żydowskiej w Szczecinie wobec ruchu kobiecego na przełomie XIX i XX wieku /237

Grzegorz Berendt - Zajęcia antyżydowskie w rejencji koszalińskiej w 1900 roku na łamach prasy /249

Kyra T. Inachin - Der NS–Terror und seine Opfer — Errichtung und Entwicklung des NS–Verfolgungsapparates in der preußischen Provinz Pommern /259

Wojciech Skóra - Represje nazistowskie wobec Żydów polskich na Pomorzu Zachodnim w latach 1933–1938 /17

Maciej Szukała - Antysemityzm w s³u¿bie archiwalnej III Rzeszy na przyk³adzie Archiwum Pañstwowego w Szczecinie. „Aryjskoœæ” jako warunek dostêpu do zasobu archiwalnego w œwietle przepisów i praktyki w pruskiej prowincji Pomorze w latach 1933–1945 /295

Paweł Gut - Przepisy o rejestracji ruchu naturalnego ludności żydowskiej w Prusach w latach 1847–1874 /305

Dariusz Szudra - Obraz demograficzny ludnoœci żydowskiej na Pomorzu Zachodnim w latach 1871–1939 /315

Małgorzata Machałek - Holocaust w polskiej dydaktyce historii /355

Marcin Stefaniak - Nielegalna emigracja Żydów z Pomorza Zachodniego w latach 1945–1948 /365

Mirosław Opęchowski - Cmentarze żydowskie na Pomorzu Zachodnim. Stan zachowania, problemy konserwatorskie /377

Jerzy Kalicki - Cmentarz w Świdwinie a proces asymilacji społeczności żydowskiej na Pomorzu Zachodnim /397

Andrzej Chludziński - Ślady żydowskie w toponimii pomorskiej /405

Kazimierz Kozłowski - Żydzi szczecińscy w życiu społecznym regionu zachodniopomorskiego (1945–1981) /419

Mikołaj Szczęsny - Żydzi w kulturze muzycznej Szczecina /433

Janusz Mieczkowski - Izrael Białostocki jako działacz i historyk społeczności żydowskiej — przyczynek do studium powojennych elit żydowskich w Polsce /457

Daniel Kalinowski - Literatura kaszubska o żydach. Zarys problematyki /471

Maciej Hejger -  Ludność żydowska w województwie koszalińskim (1950–1975) w świetle materiałów Służby Bezpieczeństwa /487

Eryk Krasucki - „Antysyjonistyczne” wątki szczecińskiego Marca ’68 (zarys problematyki) /499

Róża Król - Towarzystwo Społeczno–Kulturalne żydów w Polsce — Oddział w Szczecinie /521