Życie codzienne w podróżach po Europie w XVI i XVII wieku

Autor: Antoni Mączak

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 448

Okładka: twarda

Format: 16,5 cm x 24,00 cm

Podróżowanie to jeden z nieodłącznych elementów ludzkiej aktywności. Mimo różnic wynikających z postępu cywilizacyjnego, podróżny zawsze potrzebował i potrzebuje tych samych rzeczy: środka lokomocji – choćby to miałyby być własne nogi, miejsca do odpoczynku oraz posiłku. Rzecz jasna chciałby też zobaczyć nieco świata, bo turystyka, choć nie na skalę masową jak dziś, także istniała od zawsze. Profesor Antoni Mączak, wybitny historyk epoki nowożytnej, opisał codzienność – czasem zaskakująco podobną do tej, którą znamy – podróży po Europie w XVI i XVII wieku. Relacje kupców, włóczęgów, arystokratów, żołnierzy czy żaków to tylko część materiału źródłowego. Już w XVI stuleciu powstawały bowiem przewodniki, zestawienia cen, wielojęzyczne „rozmówki” i dokumenty podróżne, a także zupełnie fantastyczne opowieści o odległych krainach. Autor rekonstruuje wszystkie aspekty podróży, problemy towarzyszące w XVI i XVII wieku turystom na Starym Kontynencie oraz przyciągające ich atrakcje. Którędy jechać, gdzie zjeść, jak nie przepłacić, nie dać się oszukać i co zobaczyć, jak się porozumieć i wrócić cało. Monografia prof. Antoniego Mączaka stanowi nie tylko drobiazgowy opis „turystycznej” codzienności europejskiej XVI i XVII wieku – jest to także pełen anegdot, ciekawostek i porad praktyczny przewodnik po nowożytnej Europie, który może też przydać się dzisiaj.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Rozdział 1. DROGI I RUCH    /15 

Drogi w krajobrazie     /15 

Przedsiębiorcy przewozowi     /24 

Podróż piechotą     /31 

Przewodniki i mapy    /35 

Rozdział 2. GOSPODA I GOŚCINA     /42 

Bywalcy gospód: Montaigne i Moryson    /42 

Rozmówki o gospodzie     /47 

Kontrasty regionalne   /53 

Noclegi bez gościny    /64 

W gospodzie za stołem i przy żłobie     /68 

Pobyt w gospodzie    /73 

Gospody rzymskie    /76 

Reklama, sztuka, luksus     /79 

Rozdział 3. KOSZTY PODRÓŻY    /87 

Kraje tanie i drogie    /87 

Koszty turystyki     /96 

Ile kto może wydać?    /98 

Gościnność i jej koszty    /106 

Jak przekazać pieniądze za granicę?    /108 

Podróżni i bankierzy    /113 

Rozdział 4. HIGIENA   /119

Choroby, zarazy, śmierć     /119 

Brud i robactwo     /123 

Podróż po zdrowie     127 

Jak podróżować i pozostać zdrowym    /129 

Rozdział 5. GRANICE     /134

Krajobrazy, znaki, propaganda polityczna     /134 

Dokumenty i kontrole     /138 

Granice miasta i wsi    /144 

Rozdział 6. SPOŁECZNOŚĆ PODRÓŻUJĄCYCH    /147

Grupa podróżująca     /147 

Podróż z guwernerem    /152 

Podróż w samotności     /157 

Turyści w poszukiwaniu znajomych: 

w królewskich pałacach    /160 

Samotność i nieufność     /164 

Towarzystwo z przypadku    /165 

Turystki     /170 

Zabawy ucieszne i pożyteczne   /175 

Rozdział 7. INSTRUKCJE I DOBRE RADY   /183

Rozdział 8. NIEBEZPIECZEŃSTWA     /189

Bryganci, banditti     /189 

Zbrojna ochrona i zbrojny szantaż   /195 

Piraci i sztormy    /205 

Koszt ryzyka     /209 

Szubienice i egzekucje     /211 

Rozdział 9. LEKTURA W SIODLE I NA POSTOJU     /215

Rozdział 10. UCZENI: ZWIEDZAJĄCY I ODWIEDZANI     /220

Uczeni w podróży     /220 

Uczeni odwiedzani    /222 

Uczeni zbieracze   /225 

Podróżny krytyk: ojciec Jean Mabillon     /227 

Podróżny historyk: Jacques-Auguste de Thou     /230 

Gabinety osobliwości    /233 

Rozdział 11. SZTUKA I ARTYŚCI    /237

Dzieła sztuki    /237 

Podróże artystyczne    /245 

Podróż dyplomaty z artystą    /250 

Rozdział 12. KATOLICY, PROTESTANCI I RELIKWIE    /255

Relikwie   /255

Rozdział 13. GRANICE TEGO, CO SIĘ GODZI     /271

Słowa dozwolone    /271 

Przygody w obcym środowisku    /274 

Kobieca egzotyka     /277 

Kurtyzany    /279 

Rozdział 14. TURYŚCI I MIARY     /289

Gandawa to trzy razy Neapol i trochę    /290 

„Kareta to wszetecznica...”    /298

Rozdział 15. WIELKIE OCZEKIWANIA I CODZIENNE WRAŻENIA     /304

Motywacje   /305 

Co trzeba zobaczyć?  /308 

Rozdział 16. WNIOSKI Z PODRÓŻY  /313

Refleksja społeczna i filozoficzna  /313

Cechy ludów   /318

Bajki i dziwy    /324

Podróże ludzi myślących   /328

Posłowie

HISTORIA TO PODRÓŻ     /333

RĘKOPISY I DRUKI WYMIENIONE W TEKŚCIE     /343

Źródła rękopiśmienne     /345

Źródła drukowane    /347

OPRACOWANIA     /359

PRZYPISY    /365

INDEKS OSÓB    /411

INDEKS NAZW GEOGRAFICZNYCH I ETNICZNYCH    /425

Indeks rzeczowy   /437

Spis ilustracji   /443