Źródła greckie do historii herezji paulicjan w Azji Mniejszej. Wybór tekstów Piotr Sycylijczyk, Piotr Hegumen, Focjusz ...

Wprowadzenie, przekład z języka greckiego, opracowanie naukowe i indeksy: Łukasz Karczewski

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 210

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy Tom XC

Seria Pisma Starochrześcijańskich Pisarzy została zapoczątkowana w 1969 roku. Zespół redakcyjny pod kierunkiem ks. Tadeusza Kołosowskiego dokonuje tłumaczeń wybranych tekstów pisarzy wczesnochrześcijańskich, jednocześnie przybliżając czytelnikowi życie autorów i całokształt ich działalności literackiej. Oszczędna forma graficzna serii nawiązuje do surowego, często wręcz ascetycznego stylu życia w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Serial niezwykle ważna w zakresie dostępu do polskich wersji tekstów źródłowych, niezbędnych do badań prowadzonych w wielu dziedzinach nauki o Kościele.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wykaz skrótów  /7

Komentarze biblijne  /9

Zasady transliteracji i uwagi do tłumaczenia  /9

Wstęp  /11

1. Źródła greckie  /11

1.1. Główne typy źródeł greckich do historii manicheizmu i paulicjan   /12

1.1.1. Piotr Sycylijczyk  /13

1.1.2. Piotr Hegumen  /17

1.1.3. Patriarcha Focjusz  /20

1.1.4. Odpowiedź Focjusza na korespondencję w spawie paulicjan  /22

1.1.5. Formuły chrzcielne (Anatematyzmy) /22

1.1.6. Teksty dodatkowe  /27

1.2. Państwo i prawo bizantyjskie wobec manichejczyków zwanych paulicjanami do upadku Tefrikie  /27

1.3. Rewolta Tomasza Słowianina i bunt paulicjan  /44

1.4. Paulicjanie w czasach Teofila i Teodory (829-845)  /47

1.5. Paulicjanie i przymierze z muzułmanami (845-880)  /53

2. Źródła greckie w kontekście źródeł ormiańskich - jedna czy dwie herezje?  /62

2.1. Rodzaje źródeł ormiańskich  /63

2.2. Ormiańskie pochodzenie paulicjan  /64

2.3. Kwestia pierwotnej siedziby paulicjan  /66

2.4. Chronologia powstania ruchu paulicjan według źródeł greckich  /67

2.5. Mesalianie jako prekursorzy paulicjan w Armenii  /68

2.6. Pierwszy sobór w Dwinie w sprawie paulicjan  /70

2.7. Jan Odzunu w kontekście źródeł greckich i ormiańskich  /72

2.8. Paulicjanie i muzułmanie w relacji Jana z Odzunu  /76

2.9. Legenda o pochodzeniu paulicjan w ormiańskiej wizji De haeresibus Jana z Damaszku  /79

Piotr Sycylijczyk - Historia pożyteczna  /86

Piotr Hegumen - [Zarys historii paulicjan]  /127

Focjusz - List do Arseniusza  /132

Focjusz - Przeciw manichejczykom  /134

Formuły Anaematyzmów  /173

Formuła I  /173

Formuła II  /176

Formuła III  /179

Formuła IV  /183

Teksty dodatkowe  /186

Dodatek I: [Anatema na Tychika]  /186

Dodatek II: Fragment o męczennikach z Amorionu - relacja Michała Synkellosa, Encomium martyrum XLII Amoriensum (Versio I), s. 20  /186

Dodatek III: Prześladowania paulicjan za regencji Teodory, dezercja Karbeasa i alians z muzułmanami. Wyprawa Demostyka Petronasa - fragment z kroniki Theophanes Continuatus (IV, 16, s. 165-167)  /187

Dodatek IV: Karbeas i muzułmanie  /189

A. Wyprawa Michała III przeciw muzułmanom i paulicjanom (859 r.) - Theophanes Cintinuatus (IV, 23, s. 176-177)  /189

B. Relacja Józefa Genezjusza (Iosephi Genesii regum libri quattour, IV, 13)  /190

C. Ostatni najazd Chrysocheresa na Azję Mniejszą (ok. 872) i jego śmierć (Iosephi Genesii regum libri quattuor, IV, 36-37)  /191

Wykaz bibliografii /194

Źródła /194

Opracowania  /198

Indeksy  /203

Indeks biblijny  /203

Indeks osób /206

Indeks rzeczowy  /208

Indeks nazw geograficznych  /209