Zofia Olelkowiczówna ostatnia z księżniczek słuckich (1586-1612). Mity i rzeczywistość

Autorka: Anita Klecha

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 352

Okładka: miękka

Format: 15,5 cm x 22,5 cm

Książka przedstawia sylwetkę Zofii Olelkówiczówny - osieroconej we wczesnym dzieciństwie spadkobierczyni wielkiego majątku, bohaterki głośnego sporu, który prawie doprowadził do wojny domowej w Wilnie w 1600 roku. O słuckiej księżniczce pisali historycy i literaci, powstawały dzieła malarskie i muzyczne. Cerkiew prawosławna uznała ją za święta.
Niniejsza książka oprócz życiorysu Zofii przenosi czytelnika w świat zawiłych intryg, skomplikowanych stosunków społeczno-politycznych Wielkiego Księstwa Litewskiego i życie rodu książąt Olelkowiczów.

Spis treści: 

Wstęp /7

Rozdział I
Księstwo słuckie do końca XVI wieku /23

1. Początki księstwa słuckiego /23
2. Księstwo słuckie pod panowaniem książąt Olelkowiczów /36
3. Księstwo słuckie – opis własności ziemskiej /61

1. Początki rodu książąt Olelkowiczów słuckich /70
2. Semen i Michał Olelkowicze – życie publiczne i rodzinne /77
3. Księstwo słuckie pod rządami Anastazji Słuckiej i jej syna  Jerzego I Olelkowicza /88
4. Semen Juriewicz i Halszka z Ostroga /95
5. Dziadkowie Zofii Olelkowiczówny – Jerzy II Olelkowicz  i Katarzyna Tęczyńska /97
6. Jerzy III, Iwan Symeon i Aleksander – trzej ostatni książęta słuccy /104

Rozdział III
Dzieje życia Zofii Olelkowiczówny, ostatniej księżniczki słuckiej /129

1. Dzieciństwo i młodość /129
2. Hieronim Chodkiewicz – opiekun prawny Zofii Olelkowiczówny:  regulacja długów książąt słuckich, rokowania przedślubne kasztelana wileńskiego i Krzysztofa Radziwiłła „Pioruna”  w Brzostowicy 1595 roku /147
3. Podłoże i przebieg konfliktu o rękę Zofii Olelkowiczówny /158
4. Małżeństwo Zofii Olelkowiczówny i Janusza Radziwiłła –  kwestie majątkowe w traktacie małżeńskim, inicjatywy finansowe małżonków /175
5. Ostatnia z księżniczek słuckich na dworze Radziwiłłów /187

1. W kręgu spraw ostatecznych – Cathemerinon księstwa słuckiego  Stanisława Kołakowskiego Jaćwiezyusza (ok . 1565–1622)  wprowadzeniem do tematyki funeralnej /200
2. Zofia Olelkowiczówna w siedemnastowiecznych utworach  pogrzebowych /211
3. O Lewusiu, sroczce, pasterce i okrutnej Pani – czyli o Zofii Radziwiłłowej, księżnie słuckiej w sielankowych i żartobliwych  utworach poetyckich /216
4. Zofia Olelkowiczówna a „wojna trojańska na ziemiach  białorusko-litewskich” /222
5. Dwie sylwetki księżniczki słuckiej – „Zofija” Józefa Ignacego Kraszewskiego i Józefiny Osipowskiej /229
6. Na ile w niej kobiety, na ile kozy ofiarnej? – Możnowładcy i sierota Władysława Syrokomli /249
7. Zofia Olelkowiczówna jako Piękna Pani Słuckiej ziemi  w poemacie Teodora Korwin-Szymanowskiego /258
8. Zofia Olelkowiczówna w dramacie Radvila Perkūnas  Balysa Sruogi i operze Jurgisa Karnavičiusa /265
9. Polsko-białorusko-litewskie korzenie „światła dalekiej gwiazdy” –  czyli o Zofii Olelkowiczównie w tradycji literackiej i kulturze  współczesnej /271

Zakończenie /316

Streszczenie /320

Summary /324

Pезюме /327

Bibliografia /331

Wykaz skrótów /351