Ziemska służba wojskowa Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego w XV-XVII wieku

Autor: Piotr Borawski

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 432

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Seria: Bitwy/Taktyka # 77

Praca niniejsza jest pierwszą próbą całościowego przedstawienia ziemskiej służby wojskowej Tatarów zamieszkujących Wielkie Księstwo Litewskie od początków jej powstania aż do 1662 roku. W monografii tej dosyć często przekraczam nakreślone ramy chronologiczne, szczególnie tam, gdzie staram się przedstawić genezę organizacji Tatarów litewskich, bądź porównuję jej funkcjonowanie z wojskowością ludów turecko-mongolskich Europy Wschodniej i Azji Centralnej. Ograniczenie badań do okresu przybycia na ziemie Wielkiego Księstwa ludności tatarskiej uniemożliwiłoby należyte wyjaśnienie wielu istotnych zagadnień wojskowości tej grupy etnicznej, bowiem znajdujemy wyraźne wpływy Złotej Ordy i Chanatu Krymskiego w organizacji chorągiewnej Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego. Dlatego też szczególnie często odwołuję się do wojskowości tych dwóch państw tatarskich w pierwszym rozdziale pracy, poświęconym genezie ziemskiej służby Tatarów litewskich.
Ziemska służba Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego nie doczekała się całościowego opracowania. Wokół tego zagadnienia nagromadziło się wiele uproszczeń i nieporozumień. Do takiego stanu rzeczy przyczynili się przede wszystkim historycy badający dzieje i sytuację prawną osadnictwa tatarskiego w Wielkim Księstwie Litewskim. Ich tezy dotyczące ziemskiej służby tej ludności, bazujące na dotychczasowej literaturze przedmiotu i nieumiejętnie wykorzystanych, chociaż powszechnie znanych przekazach źródłowych w zasadzie, niewiele wniosły do naszej wiedzy o wojskowości tatarskiej na Litwie...

(ze Wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /7

I. Geneza organizacji chorągiewnej Tatarów hospodarskich (XIV-XV w.)  /14

II. Organizacja chorągiewna Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego w XVI w.  /96

III. Służba wojskowa ordyńskich sołtanów  /137

IV. Organizacja chorągiewna Tatarów Wielkiego Księstwa Litewskiego w świetle rewizji 1631 roku  /152

V. Tatarzy-kozacy w ziemskich chorągwiach tatarskich  /188

VI. Zwierzchnicy wojskowi Tatarów hospodarskich  /212

VII. Służba wojskowa i położenie prawne Tatarów-ziemian w dobrach Radziwiłłów  /244

VIII.  Położenie prawne Tatarów hospodarskich w Wielkim Księstwie Litewskim /303

IX. Uzbrojenie chorągwi tatarskich: ziemskich, prywatnych i komputowych w Wielkim Księstwie Litewskim (XVI-XVII w.)  /332

Epilog /369

Aneksy /382

Bibliografia /407