Zamek Podskale i Pałac Rząsiny. Wojenne tajemnice Dolnego Śląska

Autor: Szymon Wrzesiński

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 195

Okładka: miękka

Format: 14,5 cm x 20,5 cm

Pałac w Walkersdorfie, w dzisiejszych Rząsinach, położony nieopodal słynnego zamku Czocha, ma niezwykle bogatą historię. W średniowieczu wieś należała do rycerzy-rabusi posiadających pobliską warownię Talkenstein (ob. ruiny zamku Podskale). W pierwszej połowie XIX stuleciu opuszczone zamczysko oraz renesansowo-klasycystyczny pałac należały do Hansa von Diebitsch zwanego Iwanem Dybiczem, głównodowodzącego wojsk rosyjskich podczas kampanii bałkańskiej. Był on bohaterem dla mieszkańców Dolnego Śląska, a zarazem śmiertelnym wrogiem dla Polaków, gdyż jako głównodowodzący wojskami carskimi dążył do stłumienia powstania listopadowego i pokonania naszych rodaków pragnących odzyskania niepodległości dla Ojczyzny! Historia bywa przewrotna. Po Dybiczu Zabałkańskim rezydencja trafiła w ręce… polskiej rodziny Trzebińskich herbu Ślepowron. Spośród kolejnych dziedziców warto wspomnieć o poruczniku von Brause, który zasłynął stworzeniem nowego gatunku ziemniaka, śląskiego hitu eksportowego!

Najbardziej tajemniczym i zarazem najmroczniejszym okresem były lata II wojny światowej, kiedy na terenie pałacu ulokowano instytut badawczy Luftwaffe, działający uprzednio w stolicy III Rzeszy! To nie wszystko, albowiem w tym samym majątku dworskim przygotowano tajny schowek dla cennych dzieł przywiezionych z Wojskowej Akademii Medycznej! Wartościowych woluminów poszukiwali po wojnie Niemcy i Amerykanie, a znaleźli Polacy. O tym wszystkim, i nie tylko, jest mowa w niniejszej książce.

Spis treści:

Wstęp /5

Rozdział 1. Najstarsze dzieje zamku Podskale /7

Rozdział 2. Wyprawa na zbójecką siedzibę Talkenbergów /15

Rozdział 3. Budowa renesansowego pałacu w Rząsinach /27

Rozdział 4. Epidemia dżumy w piwnicy starego zamczyska /38

Rozdział 5. Skutki podróży, wojny i wizyty słynnego rysownika /52

Rozdział 6. Bramy triumfalne dla pogromcy polskich powstańców /65

Rozdział 7. Między oficerami, szlachcicami i... ziemniakami /75

Rozdział 8. Lata pełne niepokoju i klęsk żywiołowych /88

Rozdział 9. Praca naukowa profesora Strugholda w Berlinie /97

Rozdział 10. Sprowadzenie naukowców do pałacu baronowej /108

Rozdział 11. Eksperymenty na "królikach doświadczalnych" /118

Rozdział 12. Niezwykłe zlecenie analizy silnika Wunderwaffe /130

Rozdział 13. Likwidacja Instytutu i ucieczka przed Armią Czerwoną /134

Rozdział 14. Tajna skrytka Wojskowej Akademii Medycznej /142

Epilog. Śladami niemieckich badaczy i... martwych żołnierzy /150

ANEKSY /153

Aneks 1. Legenda o zdobyciu zamku Podskale /155

Aneks 2. Tajemnicza konstrukcja z czasów III Rzeszy /159

Aneks 3. Pałac Rząsiny i jego właściciele w prasie PRL /162

Aneks 4. Studium architektoniczne zespołu dworskiego /171

Aneks 5. Losy pałacu w Rząsinach w latach 1945-2008 /190

Bibliografia /193

Indeks nazwisk /195