Wzorzec szlachcianki w polskich drukowanych oracjach pogrzebowych XVII wieku

Autorka: Urszula Kicińska

Rok wydania: 2013

Liczba stron: 404

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

"Zasadniczym celem moich poszukiwań jest określenie wzorca osobowego kobiety ukształtowanego przez literaturę parenetyczną reprezentowaną przez polskie drukowane oracje pogrzebowe oraz próba jego weryfikacji w zderzeniu z możliwą  do określenia przez historyka rzeczywistością społeczną baroku  w  Rzeczypospolitej.

[...] Bohaterkami niniejszego studium są siedemnastowieczne szlachcianki, o których pamięć przetrwała na kartach polskich drukowanych mów pogrzebowych; często są to jedyne źródła,  z  których  czerpiemy  wiedzę  na  ich  temat”.

(z Wprowadzenia)

Spis treści:

Wykaz skrótów     /7

Wprowadzenie      /9

Rozdział I. Kazania i mowy funeralne jako element ceremoniału pogrzebowego i źródło kreacji wzorów osobowych XVII wieku     /37

1.1. Człowiek wobec śmierci w czasach polskiego baroku — kobiecy wzorzec dobrego umierania   /37

1.2. Kazanie jako element sarmackiego teatru śmierci     /62

1.3. Geneza i rozwój mowy pogrzebowej     /82

1.4. Kaznodziejstwo polskie w baroku — kreatorzy kobiecych wzorów osobowych     /93

1.5. Polskie drukowane kazania pogrzebowe poświęcone kobietom     /117

1.5.1. Schemat drukarski kazań      /124

1.5.2. Reguły kazań pogrzebowych a wzorce kobiety     /128

1.5.3. Narracja      /132

1.5.4. Motywy heraldyczne w kobiecych kazaniach pogrzebowych     /133

Rozdział II. Kobieta w rodzinie i społeczeństwie szlacheckim w XVII wieku — wzorzec i rzeczywistość .    /141

2.1. Pozycja prawna kobiety     /141

2.2. Kobieta w małżeństwie     /170

2.3. Społeczna rola kobiety     /204

Rozdział III. Cechy i cnoty szlachcianki w oracjach pogrzebowych     /235

3.1. Wzorce osobowe w epoce nowożytnej      /235

3.1.1. Kobiece mowy pogrzebowe jako kreacje wzorów parenetycznych    /249

3.2. Cechy osobowe kobiet w oracjach pogrzebowych    /262

3.2.1. Panna     /263

3.2.2. Żona      /267

3.2.3. Matka     /277

3.2.4. Pani domu     /281

3.2.5. Wdowa     /284

3.3. Cnoty przynależne chrześcijance     /288

3.3.1. Asceza     /289

3.3.2. Pobożność     /298

3.3.3. Miłosierdzie    /306

3.3.4. Bogobojność     /315

3.3.5. Pogarda dla rzeczy doczesnych    /317

Podsumowanie     /321

Aneks nr 1. Szlachcianki występujące w polskich drukowanych oracjach pogrzebowych XVII wieku    /330

Abstract. „A model of a Polish noblewomen in the 17th century printed funeral orationes”    /334

Résumé. „Modèle de la noble dame dans des éloges funèbres polonais imprimés du XVII siècle”    /337

Bibliografia    /341

Indeks osób     /390