Wojskowy Sąd Rejonowy w Poznaniu (1946-1955). Organizacja, funkcjonowanie, procesy archiwotwórcze

Autor: Rafał Leśkiewicz

Rok wydania: 2009

Liczba stron: 368

Okładka: twarda

Format: 14,5 cm x 20,00 cm

Uwagi - okładka z zatarciami

Wojskowy Sąd Rejonowy w Poznaniu zapisał się tragicznie w historii Wielkopolski. Był jednym z najbardziej represyjnych narzędzi aparatu terroru. Sankcjonował prawnie działania organów bezpieczeństwa wymierzone głównie przeciwko opozycji niepodległościowej i żołnierzom podziemia. W trakcie funkcjonowania sędziowie poznańskiego sądu wydali 169 wyroków śmierci za przestępstwa o charakterze politycznym. W pracy podjęto próbę rekonstrukcji i naukowego opisania procesów archiwotwórczych, tj. procesu aktotwórczego i archiwizacji, które dokonały się w WSR w Poznaniu. W wyniku przeprowadzonych badań możliwe stało się także określenie stanu zachowania dokumentów będących obszerną spuścizną aktową o kancelaryjnie jednorodnej formie, ale niezwykle rozmaitej treści.

Spis treści:

Wstęp  /9

1. Geneza sądownictwa wojskowego w Polsce na tle przemian politycznych w latach 1943 (do 1945) - 1955

Zarys sytuacji społeczno-politycznej na ziemiach polskich po "wyzwoleniu"  /31

Ideologiczne podłoże komunistycznego wymiaru sprawiedliwości w Polsce  /36

Początki powszechnego wymiaru sprawiedliwości  /41

Geneza sądownictwa wojskowego  /45

Struktura sądownictwa wojskowego w latach 1944-1955  /64

Represyjność prawa karnego w latach 1944-1955  /68

Powstanie wojskowych sądów i prokuratur rejonowych /73

Podsumowanie  /76

2. Powstanie i działalność Wojskowego Sądu Rejonowego w Poznaniu (1946-1995)

Zarys sytuacji społeczno-politycznej w Wielkopolsce przed utworzeniem WSR w Poznaniu  /79

Sądownictwo powszechne w Wielkopolsce w latach 1945-1955  /82

Powstanie WSR w Poznaniu  /85

Szefowie sądu  /92

Obsada personalna /104

Obrońcy wojskowi  /116

Funkcjonowanie sądu  /121

Inspekcje i kontrole  /131

Orzecznictwo  /134

Kary śmierci  /140

Współpraca WSR z organami bezpieczeństwa i prokuraturą wojskową  /144

Współpraca WSR z organami partyjnymi  /160

3. Proces aktotwórczy w WSR w Poznaniu 

Badania procesów archiwotwórczych (wprowadzenie)  /163

Kancelaria urzędów w Polsce Ludowej  /171

Wojskowe przepisy dotycząc biurowości  /173

Organizacja pracy kancelaryjnej w wojskowym wymiarze sprawiedliwości  /180

Organizacja pracy w poznańskim WSR  /186

Kancelaria WSR w Poznaniu  /202

Obieg dokumentów niejawnych /209

Registatura  /226

4. Archiwizacja dokumentacji Wojskowego Sądu Rejonowego w Poznaniu

Archiwizacja dokumentacji (wprowadzenie)  /255

Archiwizacja dokumentacji w trakcie funkcjonowania sądów wojskowych  /246

Selekcja i brakowanie  /259

Funkcjonowanie archiwum w poznańskim WSR  /261

Archiwizacja dokumentacji WSR w Poznaniu po rozformowaniu wojskowych sądów rejonowych w 1955 r.  /267

Akta WSR w Archiwum Śląskiego Okręgu Wojskowego/Archiwum Wojsk Lądowych we Wrocławiu  /273

Akta WSR w zasobie Archiwum Sądu Wojewódzkiego.Okręgowego w Poznaniu  /277

Akta WSR w Archiwum Państowym  /283

Akta WSR w Wydziale "C" KW MO/WUSW w Poznaniu   .286

Akta WSR w zasobie Oddziału IPN w Poznaniu   /294

Zakończenie  /307

Aneks

Wykaz osób skazanych na karę śmierci z powodów politycznych przez WSR w Poznaniu w latach 1946-1955  /315

Wykaz skrótów  /325

Spis schematów i tabel  /329

Bibliografia /331

Indeks nazwisk  /353

Indeks geograficzny  /363