Wojska rakietowe i artyleria Sił Zbrojnych Ukrainy 1991-2023

Autorzy: Tomasz Lisiecki, Leszek Szostek

Rok wydania: 2023

Liczba stron: 471

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm 23,5 cm

W rozpoczętej przez Federację Rosyjską 24 lutego 2022 roku wojnie przeciwko Ukrainie artyleria odgrywa rolę decydującą, odpowiadając za 60, lub nawet 70-80%, strat ponoszonych przez wojska obu stron. W Rozdz. I i II omówiono historię rozwoju i tradycje Wojsk Rakietowych i Artylerii (WRiA) Sił Zbrojnych Ukrainy od ich powstania w momencie rozpadu Związku Radzieckiego w 1991 roku do końca 2022 roku. Przedstawiono podstawowe wnioski wynikające z użycia ukraińskiej artylerii, zarówno w toku trwających osiem lat walk o Donbas, jak i dziesięciomiesięcznych zmagań podczas odpierania rosyjskiej agresji na pełną skalę (od 24 lutego do 31 grudnia 2022 roku). W Rozdz. III opisano oddziały WRiASZ Ukrainy, ich historia i tradycje bojowe w trwającej od 2014 roku wojnie o zachowanie niepodległości. W kolejnych dwóch rozdziałach (Rozdz. IV i V) przedstawiono ponad 40 systemów artyleryjskich i rakietowych SZ Ukrainy, z podziałem na poradzieckie i otrzymane od zachodnich sojuszników już w toku wojny. Świadomie pominięto lufową artylerię przeciwlotniczą i licznie występujące w Ukrainie przeciwpancerne pociski kierowane (ppk), które Autorzy opiszą w odrębnej monografii. Tekst uzupełnia 498 zdjęć, 11 tabel i 1 rysunek.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wprowadzenie  /9

Rozdział 1. Rozwój Wojsk Rakietowych i Artylerii Sił Zbrojnych Ukrainy w latach 1991-2021  /11

1.1. Stan Wojsk Rakietowych i Artylerii Wojsk Lądowych po powstaniu Ukrainy (lata 1991-2013)   /12

1.2. Artyleria Ukrainy w obronie granic i niepodzielności państwa (2014-2018)   /17

1.2.1. Stan Armii Ukraińskiej przed aneksją Krymu   /17

1.2.2. Aneksja Krymu (20.02.-21.03. 2014 roku)   /21

1.2.3. Wojna o Donbas (2014-2017)   /23

1.2.4. Wnioski z użycia artylerii w Donbasie   /27

1.2.5. Stan artylerii ukraińskiej w latach 2015-2017   /36

1.3. Tradycje i symbolika artylerii ukraińskiej  /40

1.4. W obliczu zagrożenia (2018-2021)   /46

Rozdział 2. Artyleria ukraińska w odparciu agresji rosyjskiej (24.02.2022-24.02.2023)  /53

2.1. Stan ukraińskich WRiA przed agresją rosyjską  /54

2.2. Udział WRIA w działaniach bojowych (24.02.2022-24.02.2032)   /60

2.3. Wnioski z użycia artylerii ukraińskiej w odparciu agresji rosyjskiej   /87

Rozdział 3. Oddziały Wojsk Rakietowych i Artylerii Sił Zbrojnych Ukrainy   /107

3.1. Jednostki WRiA Wojsk Lądowych  /108

3.1.1. 15. Pułk Artylerii Rakietowej   /109

3.1.2. 15. Samodzielna Brygada Rozpoznania Artyleryjskiego   /112

3.1.3. 19. Brygada Rakiet "Święta Barbara"   /113

3.1.4. 26. Brygada Artylerii im. generała-chorążego Romana Daszkiewicza  /117

3.1.5. 27. Brygada Artylerii Rakietowej im. atamana koszowego Petra Kalniszewskiego  /126

3.1.6. 38. Samodzielna Brygada Artylerii  /132

3.1.7. 40. Samodzielna Brygada Artylerii im. Wielkiego Księcia Witolda  /134

3.1.8. 43. Samodzielna Brygada Artylerii im. hetmana Tarasa Trjasiła  /138

3.1.9. 44. Samodzielna Brygada Artylerii im. hetmana Daniła Apostoła   /146

3.1.10. 45. Samodzielna Brygada Artylerii  /154

3.1.11. 55. Samodzielna Brygada Artylerii "Sisz Zaporoska"   /159

3.1.12. 107. Brygada Artylerii Rakietowej   /171

3.1.13. 356. Szkolny Pułk Artylerii   /175

3.2. Jednostki WRiA Piechoty Morskiej Sił Morskich Ukrainy  /177

3.2.1. 406. Samodzielna Brygada Artylerii im. generała-chorążego Ołeksija Ałamazowa   /177

3.2.2. 32. Pułk Artylerii Rakietowej   /184

3.3. Jednostki Wojsk Desantowo-Szturmowych /184

3.3.1. 148. Samodzielny dywizjon artylerii samobieżnej   /188

Rozdział 4. Sprzęt WRiA Ukrainy do 2022 roku   /191

4.1. Działania przeciwpancerne  /192

4.1.1. Ukraińskie działania polowe i przeciwpancerne  /192

4.1.2. 100 mm armata przeciwpancerna 2A19 T-12/2A29 MT-12 Rapira   /193

4.2. Działa ciągnione   /201

4.2.1. 122 mm haubica D-30   /201

4.2.2. 152 mm haubicoarmata D-20   /208

4.2.3. 152 mm armatohaubica 2A65 Msta-B  /215

4.2.4. 152 mm armata 2A36 Hiacynt-B   /222

4.3. Działa samobieżne   /229

4.3.1 122 mm haubica samobieżna 2S1 Goździk  /229

4.3.2. 152 mm haubicoarmata samobieżna 2S3 Akacja  /238

4.3.3. 152 mm armatohaubica samobieżna 2S19 Msta-S   /247

4.3.4. 152 mm armata samobieżna 2S5 Hiacynt-S   /256

4.3.5. 203,2 mm armata samobieżna 2S7 Pion   /266

4.3.6. 155 mm armatohaubica samobieżna 2S22 Bogdana   /272

4.4. Wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe  /278

4.4.1. 122 mm wyrzutnia rakietowa BM-21 Grad   /278

4.4.2. 122 mm wyrzutnia rakietowa BM-21 Grad-1   /281

4.4.3. 122 mm wyrzutnia rakietowa BM-21U Werba  /286

4.4.4. 122 mm wyrzutnia rakietowa BM-21U Bastion-01/Bastion-02   /288

4.4.5. 220 mm wyrzutnia rakietowa BM-27 Uragan  /293

4.4.6. 220 mm wyrzutnia rakietowa BM-27 Buriewij   /300

4.4.7. 300 mm wyrzutnia rakietowa BM-30 Smiercz/Wilcha   /304

4.5. Wyrzutnie rakiet taktycznych, przeciwokrętowych i balistycznych   /314

4.5.1. Taktyczny zestaw rakietowy 9K79 Toczka-U   /314

4.5.2. Mobilny nadbrzeżny zestaw rakietowy Neptun RK-360MC   /321

4.5.3. Operacyjno-taktyczny zestaw rakietowy OTZR Grom-2/Sapsan  /328

4.6. Moździerze   /334

4.6.1. 122 mm moździerz PM-28/PM-43 /334

4.6.2. 120 mm moździerz 2B11/system moździerzowy 2S12 Sani  /338

4.6.3. 120 mm moździerz M120-15 Mołot/MP-120   /343

4.6.4. 120 mm haubicomoździerz samobieżny 2S9 Nona  /349

Rozdział 5. Sprzęt artyleryjski otrzymany zza granicy w latach 2022-2023  /355

5.1. Działa ciągnione  /356

5.1.1. 105 mm haubica M101A1  /356

5.1.2. 105 mm haubica L118/L119/M119   /361

5.1.3. 130 mm armata M-46    /368

5.1.4. 155 mm haubicoarmata FH-70   /373

5.1.5. 155 mm haubicoarmata TRF-1   /379

5.1.6. 155 mm lekka haubicoarmata M777   /383

5.2. Działa samobieżne  /391

5.2.1. 152 mm haubicoarmata samobieżna wz. 1977 Dana/Dana M2   /391

5.2.2. 155 mm armatohaubica samobieżna Zuzanna 2  400

5.2.3. 155 mm armatohaubica Caesar   /407

5.2.4. 155 mm haubicoarmata samobieżna M109 A2L/A3GN/A4BE/A50   /414

5.2.5. 155 mm armatohaubica samobieżna AHS Krab/DMO Regina  /424

5.2.6. 155 mm armatohaubica samobieżna Panzerhaubtze 2000   /432

5.3. Wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe  439

5.3.1. 122 mm wyrzutnia rakietowa RM-70/RM-70 Vampire   /439

5.3.2. 227 mm wyrzutnia rakietowa M270 MLRS/Mars II/LRU  /446

5.3.3. 227 mm wyrzutnia rakietowa M142 HIMARS  /454

Posłowie  /461

Słownik pojęć artyleryjskich   /463

Wykaz skrótów   /465

Bibliografia   /468

Wykaz schematów  /471

Wykaz tabel   /472