Wojny rzymsko-sasanidzkie. Lata 226-363

Autor: Tomasz Sińczak

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 347

Okładka: miękka

Format: 0,0 cm x 0,0 cm

Historia wojen Rzymian i Persów jest niezwykle bogata w interesujące szczegóły, dzięki którym jesteśmy w stanie dobrze poznać świat późnej starożytności. Zajrzenie do jego wnętrza umożliwiają nam liczne źródła pisane, które pozwalają zrozumieć, jak przebiegały konflikty, jakimi metodami starano się nakłonić przeciwnika do kapitulacji choćby na chwilę, jak zawierano traktaty pokojowe i czy postrzegano otaczającą ludzi rzeczywistość w sposób, który częściowo przypomina nasze widzenie geopolityki. Odpowiedź na wiele z tych pytań będzie dla czytelnika zaskakująca. Starożytni mieszkańcy Bliskiego Wschodu rozumieli więcej, niż skłonni bylibyśmy przypisywać ich percepcji.

(fragment Wprowadzenia)

Spis treści:

Przedmowa  /11

Wprowadzenie  /13

Źródła  /17

1. Rzymsko-bizantyjskie /17

2. Arabskie i irańskie  /24

3. Armeńskie  /25

4. Syriackie  /26

Pozostałe rodzaje źródeł wykorzystanych w książce  /26

Literatura  /27

Płaszczyzna problemowa monografii  /40

Płaszczyzna geograficzna zagadnień prezentowanych w pracy  /40

Rozdział I. Rzym czasów przełomu /48

I.1. Schyłek dynastii Sewerów – schyłek pryncypatu  /51

I.2. Okres wojskowych puczów. Wzrost napięcia na granicach  /57

I.3. Dioklecjan – cesarz reformator /64

I.4. Konstantyn, chrześcijańskie Cesarstwo i nowa dynastia /65

Rozdział II. Armia późnego Cesarstwa Rzymskiego  /70

II.1. Organizacja /70

II.2. Jazda rzymska  /77

II.3. Piechota rzymska  /81

II.4. Machiny oblężnicze  /86

II.5. Flota Cesarstwa  /88

Rozdział III. Iran Sasanidów – narodziny potęgi  /93

III.1. Nazwa dynastii  /97

III.2. Ardaszira marsz po władzę  /102

III.2.a. Relacja z Kārnāmag-ī Ardaxšīr-ī Pābagān  /105

III.3. Wojna domowa   /110

III.3.a. Imperium Parthicum /118

III.3.b. Zatoka Perska  /120

III.3.c. Na zachód  /123

Rozdział IV. Armie wczesnych Sasanidów  /129

IV.1. Organizacja  /129

IV.2. Jazda irańska  /134

IV.3. Piechota irańska  /139

Rozdział V. Pierwsza wojna Cesarstwa i Iranu Sasanidów 230–233 /141

V.1. Atak Ardaszira  / 145

V.2. Kontratak Rzymian /148

Rozdział VI. Druga wojna Cesarstwa i Iranu Sasanidów 238–240  /156

VI.1. Inwazja Sasanidów  /157

VI.2. Pierwszy poległy na Wschodzie  /164

Rozdział VII. Szapur II i wielki konflikt na Bliskim Wschodzie  /171 

VII.1. Atak Szapura  /174

VII.2. Antiochia   /176

VII.3. Zniszczenie Dura Europos   /182

VII.4. Walerian  /184

VII.5. Rozpad Cesarstwa?  /191

Rozdział VIII. Karus – cesarz, który spalił stolicę imperium wroga  /207

VIII.1. Połowa lat siedemdziesiątych III wieku  /207

VIII.2. Karus  /211

Rozdział IX. Dioklecjan i zmiana na Wschodzie  /220

IX.1. Dioklecjan  /220

IX.2. Atak Narsesa  /223

Rozdział X. Dynastia Konstantyna i Szapur II. Starożytna wojna pozycyjna?   /228

X.1. Chrystianizacja Armenii  /232

X.2. Szapur II na tronie Iranu  /235

X.3. Rozmontowanie zabezpieczeń  /238

X.4. Chionici  /244

X.5. Na granicy  /246

X.6. Pierwsze oblężenie Amidy 26 lipca–6 października 359 roku  /249

X.6. Walki 360 roku – sukcesy Szapura   / 257

X.7. Konstancjusz na Wschodzie 360–361  /260

Rozdział XI. Wyprawa Juliana /264

XI.1. Marzec–maj 363 roku /267

XI.2. Maozamalcha  / 275

XI.3. Ktezyfont  /278

XI.4. Czerwiec 363 roku  /283

XI.5. Lipiec 363 roku /288

XI.6. Nisibis  /292

Zakończenie  /297

Summary  /305

Résumé  /309

Bibliografia  /313

Źródła  /313

1. Rzymskie/bizantyjskie  /313

2. Arabskie i irańskie  /316

3. Armeńskie  /317

3. Syriackie 317 /

Opracowania i monografie /318 

Lista królów Iranu w okresie opisywanym w książce  /330

Lista cesarzy Rzymu w okresie opisywanym w książce  /331

Kalendarium wschodnich prowincji od wstąpienia na tron Septymiusza Sewera po traktat pokojowy zawarty między Jowianem a Szapurem  /333

Wykaz skrótów  /336

Glosariusz  /337

Ilustracje  /343