Wojna w średniowieczu

Autor: Philippe Contamine

Rok wydania: 2004

Liczba stron: 380

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami, brzegi stron nieznacznie przykurzone

W średniowiecznej strategii dominowały, jak się wydaje, dwie podstawowe zasady: obawa przed walną bitwą, przed starciem w szczerym polu, oraz to, co można by nazwać "odruchem oblężniczym". inaczej uwinąć: "automatyczna reakcja polecająca na tym, że na atak odpowiadano zamknięciem się w umocnionych punktach kraju, zdolnych stawiać opór". Stad określony przebieg znakomitej większości średniowiecznych konfliktów: bardzo powolny pochód atakujących, zaciekła obrona atakowanych, operacje ograniczone w czasie i przestrzeni, "wojna na wyczerpanie", "strategia spraw drugorzędnych", gdy każdy walczący lub grupa walczących, często w sposób niespójny i przerywany, dążył przede wszystkim do natychmiastowych zysków materialnych. [...] "Wojna [...] składa się przede wszystkim z plądrowania, często z oblężeń, czasami z bitew". Co więcej, wielu planów nie realizowano do końca z powodu braku pieniędzy, żołnierzy, materiałów i zapasów: "Kampania przeprowadzona do końca stanowi wyjątek, kampania skrócona - regule". (fragment książki) Książka Contamine’a nie zmienia powszechnych wyobrażeń na temat wojny w średniowieczu, ale je uzupełnia. Mamy zatem niepowtarzalną szansę poznania średniowiecznej wojny "od środka", nie tylko z punktu widzenia wodzów czy bohaterów, ale także prostych żołnierzy. Książka ta jest więc nieodzownym rozwinięciem "Atlasu sztuki wojennej w średniowieczu.768-1487" Nicholasa Hoopera i Matthew Bennetta oraz niewątpliwie pasjonującą przygodą zarówno dla wszystkich zainteresowanych historią militarną, jak i dla pragnących zgłębić tajniki mentalności, obyczajowości i życia codziennego epoki średniowiecza.

Spis treści: 

Przedmowa  /5

Część I 

Stan wiedzy  /7

Rozdział l. Barbarzyńcy  /9 

Ruina zachodniego cesarstwa rzymskiego: kwestia militarna   /9 

Wojna i społeczeństwo w królestwach barbarzyńskich   /20 

Siła i słabość armii karolińskich  /30

Rozdział 2. Czasy feudalne  /38 

Charakterystyka ogólna  /38 

Cesarstwo  /40 

Królestwo Francji  /50 

Anglia  /60 

Italia Normańska  /65 

Świat iberyjski i rekonkwista  /66 

Wyprawy krzyżowe i państwa łacińskie na Wschodzie  /70

Rozdział 3. Apogeum średniowiecza  /77 

Walczący i uzbrojenie  /79 

Zakony rycerskie  /86 

Zobowiązania i służba wojskowa  /90 

Pieniądze, służba za żołd, najemnicy  /104 

Fortyfikacje  /116 

a) Sposoby ataku   /117 

b) Sposoby obrony  /122 

Wnioski  /132

Rozdział 4. Kompanie awanturników, artyleria, stałe armie  /137 

Obecność wojny   /137 

Czas koni  /144 

Metamorfozy piechoty  /152

Artyleria  /157

a) Aspekty technologiczne  /158

b) Aspekty ilościowe  /168

Kontrakty, żołnierze płatni i ochotnicy  /170

Pierwsze stałe armie  /187

Część II. Tematy i perspektywy  /197

Rozdział 5. Uzbrojenie   /199

Uzbrojenie barbarzyńców  /199

a) Broń zaczepna  /200

b) Broń defensywna  /202

Strzemiona  /203

Zbroja łuskowa, kolczuga  /207

Wyposażenie grupowe i uniform   /211

Rozdział 6. Różne rodzaje artylerii  /217

Koniec balisty   /218

Proch i kule  /220

Rola artylerii w walnych bitwach  /223

Wojna oblężnicza. Atak i obrona  /225

Rozdział 7. Sztuka wojenna  /232

Dydaktyka sztuki wojennej   /234

Strategia: panowanie nad przestrzenią i czasem  /243

Taktyka: walna bitwa  /255

Rozdział 8. Wojna, władze, społeczeństwo  /265

Na marginesie struktur społecznych  /266

Na marginesie struktur politycznych  /269

Rozdział 9. Odnośnie historii odwagi  /277

Odwaga między przywarami i cnotami  /277

Motywacje, zachowania, nadzieje  /280

Miara ryzyka  /282

Rozdział 10. Wojna: aspekty prawne, etyczne i religijne  /288

Wczesne średniowiecze  /288

Pokój i rozejm Boży, etyka rycerska, krucjata  /299

Wojna i myśl scholastyczna   /310

a) Definicja  /310

b) Przyczyny wojen  /310

c) Wojny sprawiedliwe i niesprawiedliwe  /311

Prawo o broni i sprawiedliwość wojenna  /312

Średniowieczny pacyfizm i jego granice  /315

Wojna zintegrowana z religią  /323

Wnioski  /336

Bibliografia wybrana  /342

Zagadnienia ogólne  /342

Sztuka wojenna: konflikty, kampanie, oblężenia i bitwy  /343

a) Źródła  /343

b) Bibliografia  /343

Instytucje, społeczności i mentalność wojskowa  /344

a) Zagadnienia ogólne  /344

b) VI-IX wiek  /345

c) X i XI wiek  /345

d) XII-XIII wiek  /346

e) XIV-XV wiek  /347

Broń, zbroje, machiny wojenne  /351

a) Źródła  /351

b) Katalogi muzealne, inwentarze, spisy   /351

c) Opracowania ogólne  /351

d) Opracowania szczegółowe  /352

Działo i artyleria  /352

Zamki i fortyfikacje  /353

a) Francja i obszar francuski  /353

b) Wyspy Brytyjskie  /354

c) Włochy  /354

d) Wschód łaciński  /354

e) Półwysep Iberyjski  /354

Wojna, gospodarka, skarbowość  /354

Wojna i pokój: prawo, etyka i chrześcijaństwo  /355

a) Wybór źródeł  /355

b) Wojna i chrześcijaństwo. Pojęcie wojny sprawiedliwej  /355

c) Wczesne średniowiecze  /356

d) Pokój i rozejm Boży  /356

e) Krucjata. Święta wojna  /356

f) Prawo wojny  /356

Skróty występujące w Bibliografii  /357

Indeks nazwisk  /358

Indeks geograficzny  /370

Spis map i rycin   /380