Województwo poznańskie w latach 1945-1950

Redakcja naukowa: Konrad Białecki, Stanisław Jankowiak, Rafał Reczek

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 592

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Seria: Studia i materiały z poznańskiego IPN, tom LII

Publikacja w ramach Oddziałowego Projektu Badawczego „Wielkopolska w latach 1945-1989”

Lata 1945-1950 stanowią pod wieloma względami wyjątkowy okres w powojennych dziejach województwa poznańskiego. Właśnie wtedy w jego granicach znajdowała się nie tylko Wielkopolska, ale również znaczący terytorialnie obszar Ziemi Lubuskiej. Oznaczało to, że w tej samej jednostce administracyjnej musiały funkcjonować zarówno tereny należące przed II wojną światową do Polski, jak i takie, które znalazły się w granicach Polski w wyniku rozstrzygnięć zwycięskich aliantów. W cieniu wyzwań związanych z powojenną odbudową i zagospodarowaniem nowych terenów toczył się proces stopniowego umacniania struktur komunistycznych władz, połączony z brutalną eliminacją jej najbardziej zdeterminowanych przeciwników i zastraszaniem pozostałych. Zgromadzone w tomie artykuły, choć nie obejmują wszystkich wątków odnoszących się do funkcjonowania województwa poznańskiego z lat 1945–1950, pozwalają Czytelnikowi poznać i zrozumieć znaczącą część trudnej, powojennej rzeczywistości.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp (Konrad Białecki, Stanisław Jankowiak, Rafał Reczek)    /9 

Stanisław Jankowiak. Wielkopolska w nowym systemie politycznym   /11 

Czesław Osękowski. Związki Wielkopolski z Ziemią Lubuską w pierwszych latach po II wojnie światowej     /31 

Jan Miłosz. Najważniejsze przemiany struktury ekonomicznej Wielkopolski w pierwszych latachpo II wojnie światowej    /47 

Tadeusz Janicki. Problemy wsi i rolnictwa w województwie poznańskim w latach 1945-1950   /63 

Waldemar Handke. Sowieci w Wielkopolsce w pierwszym okresie po zakończeniu II wojny światowej /81 

Rafał Kościański. Powstanie aparatu bezpieczeństwa w województwie poznańskim w 1945 r.   /107 

Marcin Jurek.  Komitet Miejski Polskiej Partii Robotniczej w Poznaniu w latach 1945-1948   /145 

Rafał Sierchuła. Środowisko Stronnictwa Narodowego na przełomie lat czterdziestych i pięćdziesiątych XX w. w Wielkopolsce w świetle opracowań Urzędu Bezpieczeństwa. Zarysproblemu    /173 

Daniel Koteluk. Ruch ludowy w województwie poznańskim w latach 1945-1950. Zarys dziejów    /183 

Piotr Orzechowski. Polskie Stronnictwo Ludowe w Poznaniu w latach 1945-1947. Wybrane zagadnienia    /213 

Elżbieta Wojcieszyk. Rola Kościoła katolickiego w zasiedlaniu zachodnich rubieży województwa poznańskiego w latach 1945-1950   /223

Marcin Tunak. PPR/PZPR wobec Kościoła w Wielkopolsce w latach 1945-1950   /243 

Arkadiusz Słabig. Ukraińcy w województwie poznańskim w latach 1947-1950   /261 

Robert Kolasa. Sytuacja ludności niemieckiej w Pile w latach 1945-1946   /285 

Hanna Kurowska. Procesy demograficzne na Ziemi Lubuskiej w latach 1945-1950   /295 

Przemysław Bartkowiak. Tworzenie polskiej administracji na Ziemi Lubuskiej od zakończenia II wojny światowej do momentu powstania Ekspozytury Urzędu Wojewódzkiego Poznańskiego w Gorzowie Wielkopolskim (1946 r.). Etapy zasiedlania Ziemi Lubuskiej do 1950 r.    /323 

Rafał Leśkiewicz. Sądownictwo wojskowe w Wielkopolsce w latach 1945–1956 jako narzędzie komunistycznego aparatu represji    /347 

Maciej Kościuszko. Kwestia aprowizacji w kontekście obecności wojsk Armii Czerwonej na terytoriumwojewództwa poznańskiego w latach 1945-1946.   /363 

Bartosz Kuświk. Związek Harcerstwa Polskiego w województwie poznańskim w latach 1945-1950   /379 

Zbigniew Bereszyński. Podziemna Armia Skautowska w Gnieźnie w latach 1949-1951   /397 

Natalia Fabiszewska-Domke, Radosław Domke. Prasa lubuska w latach 1945-1950   /411 

Małgorzata Szymczak. Aktywizacja zawodowa kobiet na łamach wielkopolskiej i lubuskiej prasy lokalnej w latach 1945-1950   /421 

Katarzyna Florczyk. Powojenna szkoła we wspomnieniach uczennic Państwowego Gimnazjum i Liceum im. Klaudyny Potockiej w Poznaniu    /439 

Dariusz A. Rymar. Usunięcie z PPR wicewojewody poznańskiego Floriana Kroenkego w świetle dokumentu z zespołu Komitet Powiatowy Polskiej Partii Robotniczej w Gorzowie Wielkopolskim z 16 października 1948 r.   /453 

Marceli Tureczek. O niektórych wyzwaniach wobec badań nad początkami i tożsamością Ziemi Lubuskiej    /499