Władza i grzech. Supliki z terenów metropolii gnieźnieńskiej do Penitencjarii Apostolskiej w XV wieku

Autorka: Monika Saczyńska-Vercamer

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 346

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Publikacja jest pierwszym kompleksowym opracowaniem suplik z metropolii gnieźnieńskiej do Penitencjarii Apostolskiej. Urząd ten był jednym z narzędzi papieskiej władzy, udzielając absolucji od grzechów ciężkich, dyspens i łask duchowych, rozstrzygając w sprawach wymagających ustalenia winy i odpowiedzialności grzesznika. Przegląd suplik z metropolii gnieźnieńskiej prezentuje schematy działania autorytetu uniwersalnego oraz skalę i zakres kontroli życia chrześcijan w Kościele lokalnym.

Spis treści:

Wstęp /7

A. Zagadnienia badawcze /8

A.1. Temat /8

A.2. Konstrukcja pracy /11

A.3. Podstawa źródłowa i zakres pracy /12

B. Stan badań /16

B.1. Historia badań i opracowania /16

B.2. Literatura polska /24

B.3. Wydawnictwa źródłowe /30

Rozdział 1. W centrum władzy. Penitencjaria Apostolska /43

1.1. Początki  /44

1.2. Kompetencje /46

1.2.1. De matrimonialibus /54

1.2.2. De diversis formis /60

1.2.3. De  declatatoriis /67

1.2.4. De defectu natalium oraz de uberiori /70

1.2.5. De promotis et promovendis  /72

1.2.6.De conffesionalibus  /73 

1.3. Funkcjonowanie /75

1.4. Archiwum i Seria Registra Matrimonialium et Diversorum - stan zachowania /80

1.5. Inne "źródła łask"  /95

1.5.1. Urzędy papieskie /95

1.5.2. Legaci i nuncjusze apostolscy /99

Rozdział 2. Między centrum a Kościołami lokalnymi. Supliki z metropolii gnieźnieńskiej na tle europejskim /105

2.1. Skala i intensywności kontaktu z Penitencjarią Apostolską/105

2.1.1. "Lata początkowe - trudności w interpretacji /111

2.1.2. Zmiany w natężeniu kontaktu /118

2.1.2.1. Lata jubileuszowe  /121

2.1.2.2. Inne wydarzenia historyczne /134

2.2. Dystans geograficzny i liczba ludności /144

2.3. Kategorie spraw /155

2.4. Metropolia gnieźnieńska. Czynniki kształtujące obraz lokalny  /163

2.4.1. Prawo kanoniczne - chrystianizacja i stosunki wyznaniowe /165

2.4.2. Liczba ludności  /172

2.4.3. Organizacja diecezji - sieć parafialna /178

Rozdział 3. In partibus - pod kontrolą autorytetu uniwersalnego. Przypadek metropolii gnieźnieńskiej /185

3.1. Terytoria /185

3.2. Kategorie /192

3.2.1. De matrimonialibus  /194

3.2.2. De diversis formis /215

3.2.3. De declaratoriis /244

3.2.4. De defectu natalium oraz de uberiori /263

3.2.5. De promotis  et promovendis /268

3.2.6. De conffesionalibus /270

3.3. Petenci /275

3.3.1. Profil stanowy /276

3.3.2. Kobiety jako petentki /283

Zakończenie. Skala, obraz, terytoria  /297

Wykaz skrótów  /315

Bibliografia /317

Wykaz tabel i wykresów  /335

Summary  /337