Wizerunki podwójnego krzyża w kulturze Polski

Autor: Marek Kołyszko

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 248

Okładka: miękka 

Format: 16,0 x 22,5 cm

W kulturze chrześcijańskiej krzyż jest znakiem symbolizującym narzędzie i miejsce śmierci Jezusa Chrystusa oraz symbolem jego samego, najważniejszym znakiem zbawczej śmierci Chrystusa. Obok najstarszego przedstawienia w formie dwóch przecinających się pod kątek prostym linii w ciągu wieków wykształciło się wiele jego wyobrażeń, m.in. krzyż o podwójnej licznie ramion poziomych (crux bipatibulata), który stał się przedmiotem zainteresowania dr. Marka Kołyszki z Instytutu Archeologii UMK w Toruniu. […] Ustosunkowuje się on do hipotez innych autorów i daje własny wykład, zastrzegając, że niektóre jego tezy mogą być dyskusyjne, a równocześnie wskazuje kierunki dalszych badań. […] po raz pierwszy tak szeroko i wyczerpująco omawia podjęty problem, wykorzystując źródła i bogatą literaturę. […] Książka będzie ważnym osiągnięciem historiograficznym w dziedzinie staurologia.

(Z recenzji wydawniczej ks. Prof. dr. hab. A. Nadolnego)

Spis treści:

Wstęp / 7

I. Stan badań nad podwójnym krzyżem i źródła / 15
1. Stan badań / 15
2. Źródła pisane / 20
3. Źródła archeologiczne / 21
4. Źródła etnograficzne / 22
5. Źródła ikonograficzne / 22

II. Znak krzyża / 25
1. Typy, pojęcie i rodzaje krzyży / 25
2. Krzyż w kulturach przedchrześcijańskich / 42
3. Krzyż w chrześcijaństwie / 68

III. Krzyż podwójny / 81
1. Geneza podwójnego krzyża / 81
2. Relikwiarze w formie podwójnego krzyża / 85

IV. Krzyże podwójne z ziem polskich w aspekcie formy, chronologii, funkcji i pochodzenia / 105
1. Krzyż jagielloński / 105
2. Krzyż karawakowy / 123
3. Order miechowski – bożogrobców / 178
4. Godło Zakonu Świętego Ducha / 185

V. Symbolika krzyża podwójnego w kulturze chrześcijańskiej / 191

Podsumowanie / 201
Aneksy / 203
Bibliografia / 207
Spis krzyżyków i krzyży karawakowych z ziem polskich wzmiankowanych w książce / 233
Spis rycin / 237
Les images de la double croix dans la culture polonaise / 247