Wiktor Gładysz. Pamiętnik poznańskiego drogerzysty i druha "Sokoła" z XIX i XX wieku

Wydali i opracowali: Norbert Delestowicz i Ewa Filipowska

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 280

Okładka: miękka

Format: 16,00 cm x 23,00 cm

Wiktor Gładysz (1866–1951) urodził się 21 grudnia 1866 roku w Brzezince (obecnie Brzezie Łąki) w gminie Międzychód w województwie wielkopolskim. Karierę zawodową związał z branżą drogeryjną, długoletni pracownik firmy Romana Barcikowskiego, której był także przez krótki czas właścicielem. Prowadził aktywną działalność społeczną, szczególnie w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół”, gdzie pełnił przez wiele lat funkcję nauczyciela gimnastyki w poznańskim oddziale gniazda. W trakcie II wojny światowej był więziony w Forcie VII w Poznaniu, a następnie wywieziony wraz z rodziną do Generalnego Gubernatorstwa. Pamiętnik Wiktora Gładysza jest dziełem ważnym, znacząco uzupełniającym źródła do historii Wielkopolski i Poznania XIX i XX wieku. Wspomnienia obejmują niemal stulecie, od lat siedemdziesiątych XIX wieku po koniec II wojny światowej. To niezwykle istotny czas w historii Wielkopolski, obejmujący okres rządów pruskich, I wojny światowej, powstania wielkopolskiego, niepodległej Rzeczpospolitej i koszmaru lat 1939–1945. Gładysz jest bystrym świadkiem i obserwatorem zachodzących przez osiemdziesiąt pięć lat jego życia zmian, nie tylko politycznych, ale i społecznych czy obyczajowych. Co istotne, wspomnienia spisane są pięknym, barwnym językiem, w który Autor wplata niekiedy wyrażenia gwarowe, dodające niewątpliwie uroku całości.

Spis treści:

Wprowadzenie (Norbert Delestowicz i Ewa Filipowska)  /7

Kilka chwil z życia Wiktora Gładysza  /9

Zasady edycji  /20

Pamiętnik  /23

Nauka w szkole  /29

Kulturkampf  /31

Podróż z Kamionny do Poznania  /39

Nauczyciele Polacy  /42

Nauka w drogerii R. Barcikowskiego  /45

Szkoła kupiecka  /48

Kółko "Orzeł"  /56

"Sokół"  /59

Zlot Sokoła Galicyjskiego  /80

Szkoła tańca i "Perełka"  /89

Powódź w Poznaniu  /99

Narzeczeństwo i ślub  /101

Drogeria R. Barcikowski  /111

Rok 1884 i następne lata  /111

Nowy układ sił w interesie  /120

Drogerie w Poznaniu przed wojną   /136

Centralna Drogeria (1892)  /138

Interes R. Barcikowski na nowym terenie  /148

O dewaluacji  /153

Lata 1914-1927  /159

Zjazd Drogerzystów Polskich  /161

Rok 1919 i następne  /165

Rok 1922 i następne   /167

Rok 1936. Śluby Bolesia i Mieczka  /170

Rok 1937  /173

Letnisko "Wiktorówka"  /175

Polski Powszechny Zjazd Drogerzystów  /176

Rewizja  /177

Rok 1939  /179

Wybuch wojny  /183

26 września 1939 ro i 1940 rok  /192

Gestapo, Fort VII, baraki na Głównej  /199

Podróż w nieznane  /212

11 lutego 1940 roku  /216

12 lutego 1940 roku  /219

Po 15 lutego 1940 roku  /226

Wiosna 1940 roku  /228

Sierpień 1940 roku  /230

Wiosna 1940 do 1941 roku  /232

Rok 1942  /234

Borowa  /243

Maj 1943 roku  /246

Lato 1943 roku  /251

Tarnów  /253

1 sierpnia 1944 roku wybuchło Powstanie Warszawskie  /254

Drzewo genealogiczne Gładyszów  /262

Drzewo genealogiczne Wiktora Gładysza  /264

Drzewo genealogiczne Barcikowskich  /266

Spis ulic i placów Poznania  /267

Ulice  /267

Place  /268

Słowniczek biograficzny  /279

Bibliografia  /279

Źródła rękopiśmienne  /279

Opracowania  /279