Wielkie Pomorze. Rody i rodziny

Redakcja: Daniel Kalinowski

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 452

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 14,8 cm x 21,0 cm

Dziewiąte sympozjum cyklu „Wielkie Pomorze” (miało miejsce w roku 2023), z którego wynika prezentowana tutaj praca monograficzna, związane było z problematyką rodów i rodzin zamieszkujących Pomorze i Kaszuby. Charakterystyka interesującego autorów tematu dokonuje się głównie z perspektywy języka polskiego lub kaszubskiego, ale w mniejszym stopniu także niemieckiego czy szwedzkiego. Przywołując kontekst rodów i rodzin, ukazujemy kilka szczególnych momentów historycznych oraz wytworów kultury, w których zaistnieniu ważną rolę odegrały zbiorowości mieszkańców Pomorza, powiązanych więzami krwi. Rezultaty badań nad współczesnym odczytaniem dziedzictwa rodzin polskich, kaszubskich, niemieckich, szwedzkich czy żydowskich na Pomorzu stają się tym samym miejscem wymiany doświadczeń i międzynarodowym forum dyskusji. Pragnęliśmy przybliżyć wypowiedzi uznanych znawców tematu oraz zaprezentować przykłady aktywności młodszego pokolenia środowiska akademickiego. Chcieliśmy również oddać głos regionalistom i animatorom życia kulturalnego, gdyż sądzimy, że dyskutowanie o dziedzictwie kulturowym Pomorza powinno obejmować różne grupy społeczne. [...]

Monografia wieloautorska Wielkie Pomorze. Rody i rodziny to efekt prac, które rozpoczęły się w 2007 r. w ramach aktywności pracowników Zakładu Antropologii Literatury i Badań Kaszubsko-Pomorskich ówczesnej Katedry Filologii Polskiej Akademii Pomorskiej w Słupsku, dzięki wydatnemu wsparciu Muzeum Pomorza Środkowego w Słupsku oraz Instytutu Kaszubskiego  w Gdańsku. Dzisiaj, kiedy Akademia Pomorska przeobraziła się  w Uniwersytet Pomorski, z radością możemy kontynuować naszą inicjatywę naukową, widząc w tym uczestnictwo środowiska naukowego w opisywaniu i kształtowaniu pejzażu kulturowego Pomorza i Kaszub

fragment Słowa wstępnego

(opis wydawcy)

Spis treści:

Daniel Kalinowski - Słowo wstępne  /5

W czasach najdawniejszych

Rafał Foltyn- Niklot i Niklotowice – dynastia meklemburska w XII wieku  /13

Agnieszka Teterycz-Puzio - Matki, siostry, żony i córki zachodniopomorskich rycerzy i mieszczan w świetle źródeł z XIII-pocz. XIV w.  /39

Marzena Głodek - Walka o wpływy na dworze księcia Jana Fryderyka. Peter Kameke kontra Melchior Doberschütz  /53

Losy rzeczywistych rodzin i ludzi

Roch Pałubicki - Maciej Pałubicki starszy (ok. 1535–1615) – między rzeczywistością a mitem  /69

Barbara Gawrońska Pettersson - Pasierbowie profesora Tillberga i ich potomni. Wybitni przedstawiciele rodu von Hagenow  /95

Anna Gut-Czerwonka - Pomorskie dziedzictwo rodu von Podewils w Krągu i Ostrowcu  /113

Marek Kaszewski- Dziedzictwo Kosegartenów i jego recepcja – z dziejów pomorskiej orientalistyki  149

Elżbieta Bugajna - Chłopski ród Szwabów na Kaszubach w XVIII-XX wieku /167

Tomasz Rembalski - Pierwsze pokolenia Cysewskich w ziemi bytowskiej w XVIII i na początku XIX wieku  /191

Andrzej Janusz -Zróżnicowana tożsamość Żelewskich / Zelewskich w XIX i XX wieku w świetle badań nad genealogią rodu, jego pochodzeniem oraz postawami jego przedstawicieli  /229

Daniel Kalinowski - Rodzina Joseph w Słupsku. Z dziejów Żydów na Pomorzu Środkowym  /251

Danuta Drywa - Okupacyjne losy pomorskich rodzin w świetle dokumentacji KL Stutthof /289

Rody i rodziny w tekstach kultury

Joanna Flinik - Archetyp pomorskiego ziemianina w powieści Ericha Glahna „Die Ehen des Elard Sobeck”  /313

Dawid Lipiński - Nazwiska pomorskie równe imionom istot mitycznych  /331

Z perspektywy animatorów

Tomasz Wieczorek - W poszukiwaniu śladów Gryfitów  /355

Piotr Zatoń - Jutro będzie padać  /377

Bibliografia  /383

Indeks nazwisk  /419