Wielka Emigracja we Francji. Polacy w bretońskim departamencie Côtes-du-Nord

Autorka: Ewelina Tarkowska

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 546

Okładka: miękka

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Celem monografii jest ukazanie polskiego wychodźstwa we Francji po upadku powstania listopadowego z punktu widzenia losów zwykłych emigrantów żyjących na francuskiej prowincji. Francja była bowiem w tym czasie głównym krajem oferującym azyl wszelkim uchodźcom politycznym, nie tylko polskim. W pracy zasygnalizowano także obecność Polaków w innych krajach: Anglii, Stanach Zjednoczonych, Belgii i Turcji. Jednak warto tu zauważyć, że wielu polskich emigrantów znalazło się tam po swoim wcześniejszym pobycie we Francji. Często decydowali się na jej opuszczenie ze względu na rozczarowanie polityką wobec uchodźców lub w poszukiwaniu lepszych perspektyw. Istotne znaczenie ma życie codzienne Polaków w okresie Wielkiej Emigracji. Prowadzenie badań nad życiem codziennym określonej grupy w danym okresie historycznym znacznie poszerza wiedzę na temat przeszłości. Analizuje się bowiem nowe elementy składające się na życie zwykłych ludzi: mity, wierzenia, obchodzenie świąt o charakterze religijnym lub patriotycznym, poglądy, sposób widzenia otaczającego świata i „wielkich" wydarzeń, które kreują także ich los, emocje, relacje międzyludzkie (społeczne oraz rodzinne), życie seksualne, metody wychowywania dzieci, styl życia, rozrywki w czasie wolnym, sposoby odżywiania, modę, język używany w życiu codziennym itp. Autorka włącza w obszar zainteresowań również pracę, strukturę wydatków, konsumpcję. Historia życia codziennego jest ściśle związana z historią mentalności, dzięki której można poznać sposób myślenia i powody określonego zachowania ludzi z danej epoki. Badania nad życiem codziennym są o tyle trudne, że należy nadać im charakter interdyscyplinarny. Historyk powinien używać metod badawczych z różnych dziedzin: prawa, ekonomii, statystyki, socjologii, psychologii, medycyny, lingwistyki i innych. Badania te skłaniają także do poszukiwań nowych źródeł lub innego, o wiele głębszego „odczytania" źródeł już przebadanych. Jednak wciąż dla niektórych historyków historia życia codziennego jest jedynie zbiorem ciekawostek i anegdot, nieistotnych detali, wchodzeniem w intymność ludzi z przeszłości, które w żaden sposób nie odzwierciedlają większych zjawisk społecznych. W przedstawionej monografii niezwykle istotne było ukazanie indywidualnych biografii poszczególnych emigrantów, co stanowi obraz Wielkiej Emigracji widziany w mikroskali.

(Na podstawie wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /7

Część I

Przyjazd Polaków do Francji  /21

1. W drodze do departamentu Cotes-du-Nord   /23

2. Ustawodawstwo francuskie wobec uchodźców politycznych  /45

2.1. Uregulowania prawne dotyczące nadzoru nad uchodźcami politycznymi  /45

2.2. Uregulowania prawne dotyczące zasiłków dla uchodźców politycznych  /69

Część II

Życie Polaków w Bretanii  /105

3. Życie codzienne Polaków z departamentu Cotes-du-Nord  /107

3.1. Bretania w pierwszej połowie XIX wieku. Władze lokalne i mieszkańcy Cotes-du-Nord wobec spraw polskich i obecności Polaków w ich departamencie  /107

3.2. Przyjaźnie i konflikty. Zachowanie Polaków z departamentu Cotes-du-Nord  /130

3.3. Położenie materialne polskich emigrantów  /175

3.4. Aktywność zawodowa Polaków  /226

3.5. Relacje z kobietami, małżeństwa, sprawy rodzinne  /262

3.6. Bretania widziana oczami polskich emigrantów  /286

4. W kręgu spraw polskich  /307

4.1. Udział w życiu Wielkiej Emigracji  /307

4.2. Więź z krajem pod zaborami  /362

Część III

Biografie Polaków związanych z departamentem Cotes-du-Nord  /397

Zakończenie  /507

Bibliografia  /515

Wykaz skrótów  /535

Wykaz tabel  /536

Resume  /537