Wiejska oświata w Polsce w latach 1918-1939

Autorka: Barbara Wagner

Rok wydania: 2021

Liczba stron: 226

Okładka: twarda 

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

Obraz oświaty na wsi, powstały na bazie obszernego zbioru źródeł z kilkudziesięciu archiwów, nie kończy się laudacją. Widzimy szkołę jako ognisko życia i dumę lokalnych społeczności, ale są tam także dzieci zmuszone chodzić do szkoły przez bagnistą łąkę, bo projekt mostu ponad trzęsawiskami był trudny do zrealizowania. Natomiast oświata pozaszkolna miała ambicję oddzielenia się od szkoły. Z mozołem szukała własnego lokalowego oparcia, stąd domy ludowe, świetlice, specjalne budynki uniwersytetów ludowych i niedzielnych.. Oczywiście, że nazwa „uniwersytet” była zbyt pretensjonalna i nie należy jej uzasadniać poziomem kształcenia. W tle obrazu widać aspiracje kulturowe przeważającej części gromad chłopskich oraz opór przedstawicieli konserwatywnych elit społecznych, obawiających się nadmiernego usamodzielnienia wsi.

Spis treści:

Wstęp  /7

Rozdział I. Powszechność nauczania obowiązkowego  /13

1. Szkoła dla wszystkich dzieci  /13

2. Ideologia edukacji  /30

3. Celebrowanie uroczystości  /35

Rozdział II. Infrastruktura  /55

1. Architektura, budownictwo szkolne  /55

2. Ogrody  /71

Rozdział III. Zdrowie, higiena  /76

Rozdział IV. Nauczyciele  /84

Rozdział V. Dydaktyka i jej zaplecze  /98

Rozdział VI. Szkoły rolnicze  /109

Rozdział VII. Uniwersytety ludowe  /125

Rozdział VIII. Pozaszkolna popularyzacja  /139

1. Pojmowanie edukacji dla dorosłych /139

2. Przedpoborowi  /149

3. Świetlice, domy ludowe  /153

4. Kursy ogólnokształcące  /161

5. Pogadanki, odczyty  /166

6. Czytelnictwo, konkursy  /172

7. Uniwersytety niedzielne  /184

Rozdział IX. Pozaszkolna oświata rolnicza i zawodowa  /192

1. Różnorodne kursy  /192

2. Konkursy, wystawy  /197

Rozdział X. U kresu państwowości  /205

Zakończenie  /212

Bibliografia  /215