Wanda Grabowska (1883 - 1957) Pedagog, działaczka społeczna i niepodległościowa

Autorka: Ludwika Majewska

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 416

Oładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 15,8 cm x 23,5 cm

Wanda Grabowska – nauczycielka, dyrektorka Gimnazjum i Liceum Zrzeszenia Nauczycieli Szkół Średnich w Piotrkowie, współzałożycielka Ligi Kobiet Pogotowia Wojennego, w latach międzywojennych radna miejska, zaś podczas II wojny światowej organizatorka tajnego nauczania. Była jedną z najważniejszych postaci
ruchu niepodległościowego w Piotrkowie. Pamiętana przez swe wychowanki i współpracowników, dziś, wraz z upływem lat, jest postacią nieco zapomnianą. Autorka na podstawie licznych źródeł przedstawia losy Wandy Grabowskiej, jej działalność w ruchu niepodległościowym na początku XX wieku, pracę zawodową, udział w kształtowaniu postaw patriotycznych wśród młodego pokolenia dziewcząt oraz zaangażowanie w życie społeczności lokalnej w niepodległej Polsce. Omawia jej zaangażowanie w licznych organizacjach, w tym w Związku Pracy Obywatelskiej Kobiet, za pomocą którego Grabowska walczyła z wykluczeniem kobiet w życiu społecznym. Podejmuje także trudny temat anatemy Grabowskiej w czasach powojennych.

Biografia Wandy Grabowskiej pokazuje sylwetkę przedstawicielki ostatniego pokolenia zaangażowanego w działalność niepodległościową podczas zaborów, a zarazem modelowej reprezentantki typu „państwowca”, tak charakterystycznego dla II RP. Jest to także studium reprezentantki środowiska polskich kobiet aktywnych niepodległościowo, zawodowo oraz społeczno-politycznie. Niniejsza dysertacja jest dowodem pracowitości Autorki oraz bardzo dobrego opanowania warsztatu badacza.
- z recenzji dr. hab. Jacka Pietrzaka, prof. UŁ

Ten bogaty życiorys stanowi swego rodzaju ilustrację społecznego i pełnego patriotycznej postawy zaangażowania kobiet pokolenia przełomu XIX i XX wieku, które w schyłkowym czasie zaborów łączyło ideały „Matki Polki” z doktrynami niepodległościowymi. Autorce udało się zaprezentować w postaci Wandy Grabowskiej wszystkie najlepsze cechy osobowości i charakteru tego pokolenia.
Z recenzji prof. dr. hab. Tadeusza Paneckiego

Książka otrzymała Nagrodę Marszałka Województwa Łódzkiego za najlepszą rozprawę doktorską tematycznie związaną z województwem łódzkim w XXI edycji konkursu.

(opis wydawcy) 

Spis treści:

Wstęp  /7

I. Dzieciństwo i młodość  /19

Rodzina i pochodzenie  /19

Nauka i pierwsza działalność dydaktyczna  /41

Studia na Uniwersytecie Jagiellońskim  /59

Działalność oświatowa w Piotrkowie  /76

II. Działalność niepodległościowa w okresie zaborów i I wojny światowej  /89

Udział w organizacjach niepodległościowych na terenie Galicji  /89

Liga Kobiet Pogotowia Wojennego  /103

Polska Organizacja Wojskowa /130

III. W niepodległej Polsce /143

Praca nauczycielska 1918-1932  /143

Wokół obowiązków dyrektorki szkoły 1932-1939  /207

Działalność społeczna /251

Działalność polityczna  /268

IV. Tajne nauczanie w czasie II wojny światowej  /293

V. Wobec nowej rzeczywistości społeczno-politycznej  /333

Konfrontacja z komunizmem /333

Rehabilitacja i śmierć  /358

Zakończenie  /363

Bibliografia /369

Indeks nazwisk  /385

Aneks /393

Fotografie  /399