W stronę Litwy

Autor: Mieczysław Jackiewicz

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 264

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Rozprawy i Materiały

Wielkie Księstwo Litewskie na mocy unii lubelskiej przez niemal 200 lat było związane z Królestwem Polskim, tworząc Rzeczypospolitą Obojga Narodów. Tak silny związek – wspólny król, sejm, wspólna polityka obronna i zagraniczna, a także waluta – nie sprawił jednak, że współcześni Polacy znają dobrze dzieje państwa i narodu litewskiego, początki i rozwój kultury litewskiej, zwłaszcza literatury, kontakty z Litwinami wybitnych Polaków, od Mickiewicza po Piłsudskiego. Stosunki miedzy obydwoma krajami nie zawsze były kryształowe, ale wzajemne wpływy – Polski na Litwę i Litwy na Polskę – były niezaprzeczalnie istotne. Miedzy innymi o tym napisał prof. Mieczysław Jackiewicz w książce „W stronę Litwy”. Omówił wiele postaci z kręgów kultury litewskiej. Przedstawił Litwę i Litwinów w sposób niezwykle ciekawy, przenikliwy, a zarazem przystępny, przybliżając Czytelnikowi poprzez perspektywę tamtejszej literatury rdzeń kraju, który był i jest tak ważny dla Polski.

Zbiór artykułów „W stronę Litwy” jest przedrukiem publikowanych prac naukowych i popularnonaukowych profesora Mieczysława Jackiewicza, wybitnego literaturoznawcy, historyka, tłumacza, publicysty i dyplomaty. W prezentowanej publikacji ujednolicono ortografię i interpunkcję, dostosowując je do obowiązujących zasad. Zachowano jednak indywidualny styl i język Autora, w tym pisownię wielką literą rzeczowników ze względów uczuciowych i grzecznościowych. Ujednolicono także zapis bibliograficzny.

(Od Wydawcy)

Spis treści: 

Od autora /7

CZĘŚĆ I. SZKICE HISTORYCZNO-LITERACKIE /11

Martynas Mazvydas - twórca pierwszej książki litewskiej /11

Wpływy polskie na twórczość Martynasa Mazvydasa i innych litewskich pisarzy protestanckich XVI i XVII w. /14

Mikalojus Dauksa jako jeden z twórców katolickiej literatury litewskiej /19

Pierwszy leksykograf litewski /21

Utwory Jana Kochanowskiego w przekładach litewskich /23

Kristijonas Donelaitis - ojciec poezji litewskiej /30

Obrońca języka litewskiego /37

Budziciele świadomości narodowej Litwinów w pierwszej połowie XIX wieku /40

Antoni Jacek Klement - polsko-litewski poeta sentymantalny /45

Simonas Daukantas - pierwszy historyk litewski w prasie polskiej /48

Simonas Tadas Stanevicius - pierwszy bajkopisarz litewski /52

Juliusza Słowackiego związki z Litwą /55

Antanas Baranauskas - wieszcz narodu litewskiego /70

Dainy litewskie w twórczości poetyckiej Władysława Syrokomli /88

Wydawca kalendarzy litewskich /99

Związki Tarasa Szewczenki z Wilnem i Litwą /101

Zakaz druku litewskich książek łacińskimi literami i nosiciele książek /113

Żmudzinka /115

Dramat litewskiego poety /118

Eliza Orzeszkowa i Litwini /123

Autor hymnu Litwy /131

Kazimiery Iłłakiewiczówny związki z Litwą /135

Tadeusz Dowgird - malarz, archeolog i kustosz muzeum w Kownie /145

Taryba litewska i Akt Niepodległości Litwy /154

Polak członkiem litewskiej Taryby /157

Konflikt polsko-litewski w latach 1918-1920 /161

Twórca Związku Szaulisów /166

Literatura litewska w Wilnie w latach 30. XX w. /169

Układ sowiecko-litewski /179

Wejście Litwinów do Wilna /181

Powrót Sowietów do Wilna w czerwcu 1940 r. /191

Getto żydowskie w Wilnie i eksterminacja Polaków i Żydów w Ponarach /196

Polska flaga na wieży zamku Giedymina /206

CZĘŚĆ II.ADAM MICKIEWICZ I LITWA

Adam Mickiewicz w Wilnie /213

Gdzie w Kownie mieszkał Adam Mickiewicz? /216

Litwa w wykładach paryskich Adama Mickiewicza /220

Adam Mickiewicz i poeci litewscy /226

CZĘŚĆ III. JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO POWIĄZANIA Z LITWĄ

O żmudzkich przodkach marszałka Józefa Piłsudskiego i rodzinie /239

Zułowskie dzieciństwo Marszałka /246

Józefa Piłsudskiego związki z Wilnem i Wileńszczyzną /249

Pogrzeb Marii Piłsudskiej w Wilnie /257

Czy ostatnia warta honorowa przy grobie Matki i Serca Syna? /260

Od Wydawcy /264