W służbie ideałów. Legionista Julian Lucjan Bazgier i jego rodzina

Autorzy: Maria i Andrzej Perlakowie

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 430

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Julian Lucjan Bazgier – legionista i uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, autor wspomnień wydanych w okresie międzywojennym (“Czwórka sztandarowa” i “W pościgu”) oraz kolejnych, pozostających w archiwum rodzinnym. Maszynopisy stały się podstawą do zaprezentowania losów rodziny Bazgiera. Ukazują dokonania jego rodziców i rodzeństwa: robotnika – bojowca Józefa Piłsudskiego i zesłańca, endeka – aktywnego w Macierzy Szkolnej, oraz opiekunki polskich dzieci uratowanych z Syberii, przebywających w obozie Pahiatua w Nowej Zelandii. W wirze opisywanych wydarzeń z XIX i XX w. obecne są i inne osoby zasłużone dla Polski, a związane rodzinnie z Bazgierem: artyści, jak malarz Antoni Pyzowski ze Szczekocina, powstaniec styczniowy odznaczony Krzyżem Walecznych ppor. Ludomir Dymitrowicz, później znany warszawski rysownik i ilustrator, czy też postaci tej miary, co Kazimierz Srokowski – od 1917 r. pierwszy przewodniczący Rady Miejskiej Dąbrowy (dziś patron ulicy w dzielnicy Gołonóg w Dąbrowie Górniczej) czy ks. Stanisław Kobyłecki, wikariusz generalny diecezji łuckiej. Miejsce akcji to nie tylko Zagłębie Dąbrowskie czy miejscowości na szlaku bojowym Bazgiera, ale też Wołyń (osada Orlęta w parafii Łokacze), Podlasie (Sejny), Kielecczyzna (Niekłań), Dolny Śląsk oraz Achtyrka, Turuchański Kraj, góry Ałtaju i inne.
Mamy nadzieję, że książka przybliży czytelnikowi skalę wyzwań, przed jakimi stali Polacy w czasie zaborów, dwóch wojen światowych i w okresach powojennych, a historykom pozwoli odkryć dotąd nieznane fakty, m.in. dotyczące legionistów, towarzyszy broni Bazgiera, jak np. Antoniego Wołowskiego „Kreta”, po 1989 r. ponownie upamiętnionego w Rybieńku.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wprowadzenie  /9

1. Twórczość Juliana Lucjana Bazgiera  /30

2. Środowisko rodzinne Juliana Lucjana Bazgiera  /37

Rodzina Juliana Lucjana Bazgiera po mieczu  /37

Rodzina Juliana Lucjana Bazgiera po kądzieli  /49

Rodzeństwo Juliana Lucjana Bazgiera  /60

3. Służba Juliusza Lucjana Bazgiera w Legionach Polskich (do utworzenia I Brygady)  /97

Próba wywołania kolejnego polskiego powstania /98

Zastąpienie strzeleckiej idei powstańczej przez czyn legionowy  /108

Towarzysze broni Juliana Lucjana Bazgiera z Legionów Polskich  /114

Pierwsze reorganizacje i zmiany w czwórce sztandarowej: chorąży - "Brok", Prochaska, "Dziuk" i "Popiel"  /122

Bitwa pod Krzywopłotami - spotkanie ze śmiercią  /126

4. Służba Juliana Lucjana Bazgiera w I Brygadzie Legionów Polskich  /133

Reorganizacja z grudnia 1914 r. w Nowym Sączu - utworzenie I Brygady Legionów  /133

Reorganizacja z lutego 1915 r. w Kętach - nieformalne sformowanie trzech pułków dwubatalionowych w miejsce dwu pułków trzybatalionowych  /137

Czwórka sztandarowa: "Kret", "Popiel", "Toldek" i Michał Wymysłowski  /145

"Ojciec Brok", "Dziuk", "Pecykiel", "Dominus Vobiscum", "synkowie" i inne towarzysze broni "Popiela"  /151

Historia "Kreta" w różnych źródłach /155

5. Licytowanie wzwyż sprawy polskiej /162

Memoriał i kryzys "dymisyjny"  /162

Budowanie struktur Polskiej Organizacji Wojskowej w Radomiu  /173

Reorganizacja Legionów Polskich (wrzesień 1916 r.)  /181

Gra wokół Aktu 5 listopada 1916 r.  /185

Pod dowództwem niemieckim, kryzys przysięgowy  /190

6. Internowanie, służba w Polnische Wehrmacht, żandarmerii i udział w wojnie polsko-bolszewickiej  /203

Internowanie /203

Szkolenie w Komorowie i służba w żandarmerii /211

Udział w wojnie polsko-bolszewickiej  /231

Polegli przyjaciele Juliana Lucjana Bazgiera /240

7. Czerwone iskry. Wspomnienia Mikołaja Maksymiliana Bazgiera, spisane przez Juliana Lucjana Bazgiera  /245

Rodzinny zjazd na Zającu w 1912 r.  /245

Między młotem a kowadłem (1914-1918)  /263

8. Dalsze losy rodziny Bazgierów  /281

Życie rodzinne Juliana Lucjana Bazgiera  /281

Kochaj ideały! Czas wojny, okupacji i nowej władzy  /299

Listy z Nowej Zelandii  /339

Zakończenie  /358

Album fotografii  /360

Wykaz skrótów  /407

Indeks osobowy  /409

Wieki nie całkiem ciemne  /428

Kościół a edukacja  /440

Kościół i państwo  /457

CZĘŚĆ III. Odnowa imperium chrześcijan  /467

9. Ekspansja chrześcijaństwa w drugiej epoce imperium  /469

Boże Narodzenie 800 roku  /475

Translatio imperii  /485

Krzyż rusza na Wschód  /493

Królowie i chrześcijaństwo w cieniu imperium  /503

10. Państwo Boże Karola Wielkiego  /518

Correctio /521

Umasowienie religii  /542

11. Papieże i cesarze  /554

Papieże i misjonarze  /555

Fałszywa władza papieska  /562

Droga do Kanossy  /582

12. "Bóg tak chce"  /596

Polityka zagraniczna papiestwa?  /598

Krucjata a granice chrześcijaństwa  /608

Uzgodnienie kanonów  /618

13. Ekonomia zbawienia  /635

"Wstęp tylko dla pokutników"  /639

Szkoła i uniwersytet  /648

Ubodzy z Lyonu  /663

Kreatywne wchłanianie  /674

"Bracia mniejsi"  /681

14. Przymus chrześcijaństwa  /693

Accusatio oraz inquisitio  /695

Wielki strach przed trędowatymi  /705

Wizytacje Richarda de Clyve  /716

Bibliografia  /731

Podziękowania  /787

Indeks  /789