W mocy sułtana Europa i Turcja Ottomańska od XIV do połowy XIX wieku

Autor: Stanisław Rek

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 470

Okładka: miękka  

Format: 16,5 cm x 23,0 cm 

Europa przez stulecia drżała na dźwięk jednego słowa: Turcy. Z pustynnych stepów Azji wyruszyli wojownicy, którzy w imię Allaha i potęgi sułtana mieli pożreć pół świata. Ich imperium rosło jak płomień, pochłaniając kolejne ziemie – Bizancjum, Bałkany, Armenię, aż po bramy Wiednia. A u podstaw tej potęgi nie leżała jedynie siła miecza, lecz żelazna wiara i nieugaszona żądza panowania. W mocy sułtana to nie jest sucha kronika bitew. To bezlitosny, pełen pasji portret cywilizacji, która zrodziła się z wojny i przez wojnę żyła. Stanisław Rek prowadzi nas od narodzin bejliku Osmana aż po czasy Kemala Atatürka – pokazując, jak islam, polityka i żądza dominacji stworzyły potęgę, której świat nie potrafił powstrzymać. Z niezwykłą erudycją i odwagą intelektualną autor rozprawia się z mitami o „tolerancji” i „pokojowym islamie”, odsłaniając brutalny mechanizm podboju, niewolnictwa i religijnego fanatyzmu. Ale zarazem przypomina, że w tym samym świecie rodziły się arcydzieła architektury, kunszt dyplomacji i heroizm obrońców Europy. To książka o cywilizacji, która uczy, że historia nigdy się nie kończy – tylko zmienia kostium. „W mocy sułtana” to ostrzeżenie, lekcja i pasjonująca opowieść o tym, jak rodzi się i upada imperium.

(opis wydawcy) 

Spis treści:

Wstęp  /9

Rozdział I. Pierwszy wiek państwa tureckiego /14

Kryzys Cesarstwa Bizantyńskiego w latach 1282-1320 a ekspansja terytorialna koczowników turkmeńskich /22

Narodziny legendy i rzeczywistość /29

Cechy islamu tureckiego w Azji Mniejszej i ogólne cechy religii Mahometa .33

Historiografia o początkach bejliku Osmanów /36

Osmanowie nie byli pierwsi ani jedyni /42

Islam i narodziny Antolii muzułmańskiej /52

Na podbój Europy /60

Rozdział II. Osmańska armia i ekspansja turecka na Bałkanach i w Azji Mniejszej /62

Armia osmańska /62

Osmański podbój Bałkanów /65

Serbia, bitwa na Kosowym Polu i jej następstwa /72

Ekspansja w Azji Mniejszej, konflikt Bajezyda I z Tamerlanem /75

Rozdział III. Katastrofa osmańska pod Ankarą i odbudowa państwa tureckiego /80

Klęska pod Ankarą i osmańska wojna domowa /80

Ostatnia krucjata - Warna 1444 /89

Jan Hunyady, Serbia i Osmanowie /101

Rozdział IV. Szczyt potęgi tureckiej od zdobycia Konstantynopola do śmierci Sulejmana II Wielkiego (1453-1566) /106

Zdobycie Konstantynopola i jego następstwa /106

Belgrad 1456 i Bałkany /113

Na zachód, wschód i północ: nowe podboje Mehmeda II Zdobywcy /117

Maciej Korwin mąż stanu, strateg i krucjata przeciwko Turkom /128

Od Szabacu do Kenyermezo: nowe wojny króla Węgier /133

Ostatnie ofensywy: zuchwałe inwazje Mehmeda II i kampanie króla Macieja Korwina na Bałkanach /140

Mała wojna na Bałkanach /148

O krok od krucjaty /169

Europa i Węgry w dobie wielkich podbojów Selima I na wschodzie /172

W obliczu nadchodzącej śmierci: Władysław II pomiędzy Habsburgami a Imperium Osmańskim /176

Po skarby Egiptu /181

Węgry pomiędzy mirażem krucjaty a wojną z Turcją /186

"Łagodne jagnię" i o włos od zdobycia Wiednia przez armię osmańską /191

Łzy i radość triumfu /196

Tragedia Mohacza /201

Węgry i Turcja po Mohaczu /212

Imperium Osmańskie i podbici chrześcijanie /216

Mołdawia, Wołoszczyzna i Siedmiogród - państwa wasalne Turcji /221

Sułtan i Morze Śródziemne /224

Arcychrześcijański król Francji i niewierny sułtan /226

Kryzys węgierski i nowa wojna Turcji z Habsburgami /228

Między nową wojną z Persją a kolejnym kryzysem węgierskim /230

Imperium Ottomańskie u szczytu potęgi /232

Joannici i wielkie oblężenie Malty /234

Przed zachodem słońca: ostatnie miesiące wielkiego  sułtana /236

Rozdział V. Epoka łagodnego schyłku: pomiędzy zwycięstwem a klęską /239

Sułtan Selim II, doradcy i awantura śródziemnomorska /239

Kolejna Liga Święta i wielkie zwycięstwo pod Lepanto /244

Dochody państwa /249

Państwo, sułtan - kalif i armia w połowie XVI wieku /252

Imperium Ottomańskie i nowa fala wojen /253

W wojnie z Habsburgami i Persją /258

Początek rządów chorowitego sułtana i zwycięski pokój z Austrią /264

Bez sukcesów: tureckie wojny o prestiż /268

Systemy obrone pogranicza turecko-chrześciańskiego /272

W cieniu sułtanki Kosem: słabi sułtani i wielkie wojny /275

Chocim: chwalebna śmierć Chodkiewicza i upokarzający upadek rycerskiego sułtana /278

Sułtani w cieniu sułtanki: Mustafa i synowie Kosem /283

Wojna turecko-wenecka /290

Kryzys i korzystne przesilenie na dworze padyszachów /293

Zwycięstwo tureckie nad Wenecją /295

Rzeczpospolita i Imperium Osmańskie w latach 1648-1657 /297

Rozdział VI. Ku wiktorii wiedeńskiej, załamaniu ekspansji tureckiej i wyzwoleniu Węgier  /303

Wojna z Habsburgami /303

Lew Lechistanu i ekspansja osmańska na Rzeczpospolitą /305

Triumf Krzyża - odsiecz wiedeńska /316

Wyzwolenie i zjednoczenie Węgier /322

Rzeczpospolita, Wenecja i Rosja w wojnie z Turcją /330

Powrót wielkiej fali: osmańskie próby odzyskania Węgier /333

Serbskie marzenie /335

Nowe starcie habsbursko-tureckie i wielki wódz cesarza Eugeniusz Sabaudzki /338

Traktat pokojowy w Karłowicach i krótkie zahamowanie ekspansji Imperium Ottomańskiego /340

Rozdział VII. Turcja w walce o zemstę i przetrwanie /342

Klęska cara Piotra I /342

Smak zemsty: wojny Turcji z Wenecją i Austrią /347

Turcja i Persja /357

Wojna Rosji i Austrii z Turcją/360

Rozdział VIII. Upadek mocarstwowego znaczenia Turcji: między przegranymi wojnami a grą dyplomatyczną /366

Klęska w wojnie z Rosją w latach 1768-1774  /366

Plan grecki i nowa wojna rosyjsko-turecka //373

Gwiazda Francji i losy państwa sułtanów /378

Podbój Egiptu przez Napoleona i wojna Francuzów z koalicją angielsko-turecką  /381

Rozdział IX. Wielkie tureckie reformy, bunty i klęski /388

Turcja między kryzysem a próbami reform /388

"Powstałaś z kości Hellenów": zmartwychwstanie Grecji /398

Turcja i jej ambitny wasal Mohammed Ali /411

Rozdział X. Wojna Krymska - ostatnie zwycięsteo Imperium Osmańskiego /419

Ku nowej wielkiej wojnie z Rosją /419

2. Wojna Krymska (1853-1856) - wreszcie sukces Turcji /431

Pokój paryski, łagodne warunki dla Rosji i sukces Turcji /436

Kalendarium /440

Wykaz skrótów /450

Bibliografia /451