W kręgu Fiodora Dostojewskiego. Poczwiennictwo

Autor: Andrzej de Lazari

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 190

Okładka: miękka

Format: 16,00 cm x 23,00 cm

Seria: Idee w Rosji

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami, brzegi stron nieznacznie przykurzone

"Potrzeba posiadania autorytetu siedzi w każdym z nas, jednak nie wszystkim udaje się spotkać prawdziwego Mistrza. Ja spotkałem Mistrzów trzech. Pierwszy – Anglik Bibs Ekkel – był, co tu kryć, Antymistrzem (na wzór Antychrysta). Mało, że regularnie upijał moją dekadencką duszę, to jeszcze nauczył mnie gry na bałałajce. Gdybym nie spotkał Mistrza właściwego – Andrzeja Walickiego – pewnie do dzisiaj grałbym (jak to bywało) na bałałajce w „Borshch and Tears” na Beauchamp Place w Londynie. Gdy Mistrz właściwy wyjechał do Australii (później do USA), spytałem Ryszarda Łużnego, czy nie zostałby mym ojczymem, jako że ojciec duchowy mnie opuścił. Odpowiedź brzmiała: „Drogi pasierbie!...”. Ryszard Łużny był moim trzecim Mistrzem, gdyż jak mówi Wielki Inkwizytor Dostojewskiego: „Najbardziej to męczący i nieustanny frasunek człowieka: mając wolność szukać czym prędzej tego, przed kim można się pokłonić”. Pierwszy tom leksykonu Idee w Rosji (Warszawa 1999) chciałem wraz z kolegami zadedykować: „Ryszardowi Łużnemu na Jego siedemdziesięciolecie”. Nie zdążyliśmy. Dedykacja brzmi: „Pamięci Profesora Ryszarda Łużnego”

(ze wstępu)

Spis treści:\

Wprowadzenie liryczne    /5 

I. Uwagi wstępne     /7 

1. O metodzie   /7 

2. Poczwiennictwo wśród innych „słowianofilizujących” światopoglądów kolektywnych  /10 

3. Stan badań    /13 

II. Michał Dostojewski    /21 

III. Mikołaj Strachow i Fiodor Dostojewski    /25 

IV. Narodowość a historia    /43 

1. Kategorie narodu i narodowości w dziewiętnastowiecznej myśli rosyjskiej    /43 

2. Gleba rosyjska   /55 

3. Narodowość a klasy społeczne    /62 

4. Narodowość w historii Rosji    /71 

5. Od narodowości do panslawizmu. „Sprawa polska” 1863 roku    /75 

6. Fiodor Dostojewski i panslawizm Mikołaja Danilewskiego    /86

7. Kategoria narodowości w polemice Mikołaja Strachowa z Włodzimierzem Sołowjowem   /92

V. Narodowość a religia    /103

1. Prawosławie oficjalne i nieoficjalne    /103

2. Trzeci Rzym    /113

3. Religijność Strachowa    /119

VI. Narodowość a sztuka    /123

1. Ethos sztuki    /123

2. „Piękno” w światopoglądzie Fiodora Dostojewskiego   /133

3. Narodowość i Puszkin   /144

VII. Zamiast zakończenia    /159

1. Czy Strachow był pozytywistą?    /159

2. Współwyznawcy   /167

3. Wnioski    /172

Indeks nazwisk    /177

Summary    /183