Traktat o taktyce morskiej

Autor: Paul Hoste

Rok wydania: 2017

Liczba stron: 210

Okładka: twarda

Format: 17,00 m x 24,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami

Prezentowana praca ma specyficzny charakter. Znakomicie ilustruje ważny aspekt walk na morzu w czasach dominacji żaglowych liniowców – sposoby manewrowania całymi eskadrami w wielu szczegółowo rozpatrzonych, konkretnych sytuacjach. Jej autor, jezuita Paul Hoste, faktycznie służył pod koniec XVII w. pod wieloma sławnymi admirałami marynarki francuskiej, korzystał z ich opinii oraz doświadczenia i był świadkiem znanych bitew, ponadto samodzielnie analizował ówczesną taktykę flot. Z uwagi na swoje zamiłowania matematyczne zdecydował się ująć nabytą wiedzę w formie gotowych recept/przepisów, które pozwoliłyby dowódcom reagować na zmienne warunki i potrzeby niemal z geometryczną precyzją. Należał do pionierów w tej dziedzinie. W czasach, gdy pisał pracę, traktował ją jako podręcznik dla oficerów marynarki i taki charakter zachowała przez grubo ponad sto lat.

Dla dzisiejszego czytelnika jej wartość polega oczywiście na czym innym, chociaż korzyści z zapoznania się z przemyśleniami i obserwacjami Hoste'a można postrzegać nawet bardziej wielopłaszczyznowo. Po pierwsze, może to pomóc w zrozumieniu wielu zawiłych aspektów zmagań na morzach od schyłku XVII w. po początek wieku XIX. Będzie przydatne zarówno dla czytelników żywiej zainteresowanych tymi sprawami, jak dla współczesnych autorów książek z historii żeglugi, którzy stanowczo zbyt często tworzą swoje dzieła w oparciu o nagminne powielanie opracowań już istniejących, bez próby korekty, ponieważ specyficzny język dokumentów pisanych przez dawnych żeglarzy jest dla nich absolutnie niezrozumiały. Tutaj otrzymają dokładne wyjaśnienia, poparte czytelnymi schematami graficznymi. Osobom niezamierzającym podczas poznawania historii wojen morskich wchodzić na ten stopień szczegółowości, praca pozwoli bez specjalnego wysiłku uświadomić sobie ogólną złożoność ówczesnych bitew flot, daleką od nierzadko prezentowanego ujęcia, w którym ruchy eskadr żaglowców niczym się nie różnią od ruchów eskadr pancerników, będąc rzekomo tak samo niezależne od wiatrów, prądów i pływów.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Od tłumacza polskiego wydania  /11

Słowo wstępne do polskiego wydania  /15

Wstęp do wydania angielskiego   /19

W autorze   /21

Wstęp   .23

Część pierwsza. Szyki flot 

Floty   /28

Rozdział I. Wytłumaczenie niektórych terminów technicznych   /29

Rozdział II. Przykład służący za podstawę całego traktatu   /36

Rozdział III. Pościg   /41

Rozdział IV. Ustawienie kilku jednostek w linii prostej na danym kursie względem wiatru   /47

Rozdział V. Szyk bojowy   /49

Rozdział VII. Dalsze i bardziej szczegółowe omówienie szyku bojowego   /56

Szyki marszowe   /58

Rozdział VII. Pierwszy szyk marszowy  /58

Rozdział VIII. Drugi szyk marszowy   /60

Rozdział IX. Trzeci szyk marszowy   /62

Rozdział X. Czwarty szyk marszowy   /64

Rozdział XI. Piąty szyk marszowy   /68

Rozdział XII. Szyk odwrotu   /71

Rozdział XIII. Obrona przesmyku   /74

Rozdział XIV. Atak na przesmyk   /76

Dodatek do części pierwszej   /77

Część druga. O zmianie pozycji eskadr

Rozdział I. Gdy flota idzie w linii prostopadłej do kierunku wiatru   /84

Rozdział II. Zmiana pozycji eskadr w pierwszym szyku marszowym   /86

Rozdział III. Zmiana pozycji eskadr w drugim szyku marszowym    /88

Rozdział IV. Zmiana pozycji eskadr w trzecim szyku marszowym   /91

Rozdział V.  Zmiana pozycji eskadr w czwartym szyku marszowym    /92

Rozdział VI.  Zmiana pozycji eskadr w szyku odwrotu   /96

Część trzecia. Przywrócenie szyku po zmianie kierunku wiatru

Rozdział I. Przywrócenie linii bojowej po zmianie kierunku wiatru, gdy wiatr wieje od dziobu   /100

Rozdział II. Przywrócenie pierwszego szyku marszowego, gdy wiatr wieje od rufy   /105

Rozdział III. Przywrócenie trzeciego szyku marszowego, po zmianie kierunku wiatru   /106

Rozdział IV. Przywrócenie czwartego szyku marszowego po zmianie kierunku wiatru   /107

Rozdział V.  Przywrócenie piątego szyku marszowego po zmianie kierunku wiatru    /108

Rozdział VI.  Przywrócenie szyku odwrotu po zmianie kierunku wiatru   /111

Część czwarta. Zmiana szyków

Rozdział I. Zmiana szyku bojowego   /114

Rozdział II. Zmiana pierwszego szyku marszowego   /125

Rozdział III. Zmiana drugiego szyku marszowego   /126

Rozdział IV. Zmiana trzeciego szyku marszowego   /129

Rozdział V. Zmiana czwartego szyku marszowego   /138

Rozdział VI. Zmiana piątego szyku marszowego   /141

Rozdział VII. Zmiana szyku odwrotu   /153

Część piąta. O manewrach nie zmieniających szyków

Rozdział I. Kotwiczenie   /160

Rozdział II. Halsowanie   /164

Rozdział III. Halsowanie w trzech kolumnach   /164

Rozdział IV. Walka o pozycję nawietrzną   /169

Rozdział V. Unikanie starcia   /171

Rozdział VI. Zmuszanie nieprzyjaciela z obu burt   /172

Rozdział VII. Atakowanie nieprzyjaciela z obu burt   /176

Rozdział VIII. Niedopuszczenie do obejścia swych sił przez nieprzyjaciela   /179

Rozdział IX. Przyjmowanie nieprzyjacielskiego natarcia   /181

Rozdział X. Przełamywanie nieprzyjacielskiej linii   /181

Rozdział XI. Szyk floty atakowanej przez nieprzyjaciela w porcie   /184

Dodatek do części piątej   /187

Część szósta. Uwagi ułatwiające praktykę wykonywania manewrów  

Rozdział I. Podział floty   /202

Rozdział II. Pozycja branderów i jednostek pomocniczych we flocie   /203

Rozdział III. Kwadrat morski  /205

Rozdział IV. Sztorm   /208