To nie jest kraj dla wolnych ludzi. Sprawa polska w rewolucji haitańskiej

Autor: Zbigniew M. Kowalewski

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 290

Okładka: miękka 

Format: 12,5 cm x 19,5 cm

Napoleon wysłał polskich legionistów na drugą półkulę, do najcenniejszej kolonii, aby w szeregach wojsk francuskich tłumili antykolonialną rewolucję, wszczętą przez byłych niewolników. Ginęli tam w bojach i wymierali na żółtą febrę, lecz ku ich własnemu zaskoczeniu czarni powstańcy wkrótce zaczęli odróżniać ich od żołnierzy francuskich i traktować inaczej – nie jako wrogów, choć walczyli po przeciwnej stronie. Tak nakazał ich dowódca, gen. Dessalines. Ta książka rozwiązuje starą zagadkę historyczną – wyjaśnia, co sprawiło, że Polaków zachęcano do pozostania w Haiti, a w konstytucji niepodległego państwa uznano ich za członków tworzącego się „czarnego narodu”. Wyjaśnienie jest zdumiewające i rzuca brakujące dotychczas światło na charakter rewolucji haitańskiej.

Zbigniew Marcin Kowalewski (1943). Studiował etnografię u prof. Kazimiery Zawistowicz-Adamskiej na Uniwersytecie Łódzkim i uczestniczył w seminarium prowadzonym przez prof. Tadeusza Łepkowskiego w Zakładzie Dziejów Ameryki Łacińskiej, Azji i Afryki w IH PAN. Jego pierwsza książka to Guerrilla latynoamerykańska (1978). W 1981 r. członek Prezydium Zarządu Regionalnego NSZZ „Solidarność” Ziemi Łódzkiej. Autor książki Rendez-nous nos usines! Solidarność dans le combat pour l’autogestion ouvrière (Paryż 1985). Badacz ruchów i idei emancypacyjnych narodów uciskanych i kolonialnych oraz klas pracujących, a także stosunków między robotnikami a rządzącą biurokracją w bloku radzieckim. Najnowsze książki to Rap między Malcolmem X a subkulturą gangową. Naród Islamu w czarnej Ameryce (2020), Ukraińskie rewolucje (2022) (przygotowywana też do druku we Francji pt. Révolutions ukrainiennes) oraz To nie jest kraj dla wolnych ludzi. Sprawa polska w rewolucji haitańskiej (2024).

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp. Dwudziesta (pół)brygada /11

Rozdział I. 180 lat polskiego sporu o haitańską masakrę /25

Rozdział II. Maronaż i rebelia w kolonialnej Arkadii  /43

Rozdział III. Afrykańscy niewolnicy, afrykańscy wojownicy  /57

Rozdział IV. Toussaint Louverture, kontrrewolucja w rewolucji  /79

Rozdział V. Dessalines, "bunt gen. Moyse`a" i inwazja francuska  /95

Rozdział VI. Powstanie sierpniowe. Dessalines i Jabłonowski w pościgu za Belairami  /111

Rozdział VII. Jak rozwiązać zagadkę działań Dessalinesa  /127

Rozdział VIII. Pierwsza zamorska wyprawa wojskowa Polaków  /141

Rozdział IX. III batalion Polaków. W potrzasku wojny kolonialnej  /153

Rozdział X. I batalion Polaków. Dezercja wojsk kolonialnych /165

Rozdział XI.II batalion Polaków. Masakra w Saint-Marc  /179

Rozdział XII. Spraw polska w strategii politycznej Dessalinesa  /195

Rozdział XIII. Jak Dessalines zapanował nad ruchami powstańczymi  /219

Rozdział XIV. Druga polska półbrygda. Skazani na zatracenie  /241

Rozdział XV. Niepodległość na pogorzelisku. Masakra Francuzów a sprawa polska  /261

Zakończenie. Dessalines. Przypadek czarnego nacjonalizmu integralnego  /277