Tam, gdzie największe niebezpieczeństwo, szedł pierwszy. Sylwetki Żydów - uczestników walk o niepodległość i granice Polski ...

Autor: Marek Gałęzowski

Rok wydania: 2024

Liczba stron: 296

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,5 cm

W książce upamiętniono sylwetki kilkudziesięciu polskich Żydów, uczestników zmagań o granice Rzeczypospolitej w latach 1918-1921, niekiedy także walk o niepodległość w Legionach i w Polskiej Organizacji Wojskowej. Część spośród nich poległa w obronie Lwowa i w wojnie z bolszewikami. Większość pozostałych zginęła w czasie II wojny światowej w Zagładzie dokonanej przez Niemców na okupowanych ziemiach Polski, inni - z wyroku totalitaryzmu komunistycznego, jak kapitan Karol Katz, kawaler Virtuti Militari, o którym pisano: "Tam, gdzie największe niebezpieczeństwo, szedł pierwszy". Wszyscy byli częścią wielonarodowego i wielokulturowego społeczeństwa polskiego i w przeważającej większości przynależeli do jego elity inteligenckiej. Zaangażowani w odbudowę państwa polskiego, wyróżniali się poczuciem obowiązku, zwykle naznaczonym odwagą i poświęceniem. Dlatego ich biografie należy zachować w narodowej pamięci, świadcząc w ten sposób, że "Polska nigdy o swych Żydach zapomnieć nie będzie mogła, że pozostaną oni choćby w postaci legendy - bolesnej, tragicznej, niedającej się wyrwać z rzeczywistości polskiej."

(opis wydawcy)

Spis treści:

"Wydobyć fakty patriotyzmu i ofiarności". O Żydach - uczestnikach walk o niepodległość i granice Polski  /9

I. "Wychował synów w duchu polskim, tak że znaleźli się w Legionach". Żołnierze Legionów i adwokat Żelaznej Brygady  /27

Jan Oberfeld - Jan Jakub Przeworski - Tadeusz Marian Przeworski - Andrzej Przeworski - Leon Marian Streit - Roman Ludwik Tenner - Mieczysław Zylber - Grzegorz (Cwi) Meisler - Bernard Silberstein  

II. "Wybitna już w 1912 r. działaczka obozu niepodległościowego". Kobiety w akcji legionowej  /83

Klara Schrenzel - Helena Feldstein (Felsztyn) - Łucja Kipowa - Cecylia Gumplowicz

III. "Omyliwszy czujność lekarzy". Bajończycy i rueilczycy  /101

Jan Józef Rotwand - Stefan Tennenbaum - Mieczysław Kohn

IV. "Był bardzo dzielnym żołnierzem!". Polegli w zmaganiach o Lwów  /109

Henryk Pollak - Henryk Eile - Salomon Pelz - Adam Garfein - Rudolf Kirschbaum - Maksymilian Weinberg - Seweryn Buxbaum - Beniamin Obstler - Roman Feldstein 

V. "Szeregowiec kobieta, a raczej dziecko 14-letnie..." i inne uczestniczki zmagań o Lwów i granicę wschodnią Polski  /133

Elżbieta Blaustein - Emilia Scharf - Chaja Klara Feldman - Dora Tennenbaum - Ida Distenfeld - Regina Goldblatt-Feniger - Felicja Krauze - Franciszka Rosen-Tenzer

VI. "Walczył do ostatniej chwili". Oficerowie polegli i zmarli w czasie wojny z bolszewikami  /149

Moritz (Maurycy) Hirschhorn - Walter Munk - Ludwik Schimek - Jakub Stern - Alfred Pollak - Adolf (Eisig Leib) Schildhaus-Rappaport - Herman Lewinger - Karol Wermuth - Maksymilian Wildstein - Zygmunt Bronisław Goldschlag  

VII. "W okresie walk swoją osobistą odwagą i przykładem odpowiadał na swoim stanowisku". Pod Dytiatynem i gdzie indziej. Weterani zmagań o granicę wschodnią Polski  /187

Jakub Fast - Abraham Angstreich - Józef Misch - Rudolf Nadel - Karol Salz - Szymon Hirsz - Juda (Juliusz) Neumann - Emanuel Stolzer - Wilhelm Sittenfeld - Bolesław Friedman - Bernard Zeller - Łazarz Berger - Henryk Kaltman - Henryk Bryskier  

VIII. "Tam, gdzie największe niebezpieczeństwo, szedł pierwszy". Zamordowani przez sowiecki komunizm  /241

Karol Katz - Dawid Alterman - Lepopold Fiedler

IX. "W służbie zachowywał się wzorowo, pracowity, sumienny". Uczestnicy zmagań o granice Polski zgładzeni przez Niemców we Lwowie i na ziemiach południowo-wschodnich Rzeczypospolitej Polskiej  /257

Maksymilian Blaustein - Adolf Bolesław Gimpel - Mojżesz Zirler - Zygmunt Durst - Albert Schimek - Izydor Zirler  

Wykaz alfabetyczny postaci  /284

Wykaz skrótów  /287

Wykaz literatury i źródeł  /289