Tak było. Wspomnienia partyzanta 3. i 5. Wileńskiej Brygady AK

Autor: Tomasz Kempa

Rok wydania: 2002

Liczba stron: 196

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 24,0 cm

Wspomnienia Józefa Bandzy ps. „Jastrząb” (1923–2016), od 1943 r. żołnierza 3. Wileńskiej Brygady AK, dowodzonej przez kpt. Gracjana Froga „Szczerbca”. Stał też na czele drużyny w 1. kompanii por. Romualda Rajsa „Burego”. Brał udział w operacji „Ostra Brama”. Został ciężko ranny pod Murowaną Oszmianką.
W listopadzie 1944 r. aresztowany przez NKWD. Po ucieczce przystąpił do 1. szwadronu por. Zygmunta Błażejewskiego „Zygmunta” w 5. Wileńskiej Brygadzie AK mjr. Zygmunta Szendzielarza „Łupaszki”. Po rozwiązaniu brygady przeszedł do Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Na początku 1946 r. wrócił pod rozkazy mjr. „Łupaszki”. Został dowódcą patrolu dywersyjnego. W maju 1946 r. otrzymał awans na stopień porucznika czasu wojny. W lutym 1947 r. na mocy amnestii się ujawnił. Przez wiele lat był inwigilowany i prześladowany. W latach sześćdziesiątych został skazany na karę dożywocia. Lata 1960–1976 spędził w więzieniu.
Józef Bandzo „Jastrząb” został pochowany na Cmentarzu Wojskowym przy ul. Powązkowskiej 43/45 w Warszawie w Kwaterze LB-X-4 (kolumbarium). Postanowieniem z 6 maja 2017 r. został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę i awansowany do stopnia podpułkownika

Spis treści: 

Wstęp /5

Lato i wrzesień 1939 r. /11

Szkoła w Wilnie, 1939-1940 /26

Rękaciszki, 1940 r. /38

Wilno i Glinciszki, 1940-1942 /42

Partyzantka, 1943-1944 /72

Szkoła podchorążych, listopad 1943 r. /81
Oszmiana, grudzień 1943 r. /81
Kamionka, Boże Narodzenie 1943 r. /86
Leśniczówka w Jaszunach, grudzień 1943 r. /88
Turgiele, 27 grudnia 1943 r. /88
Stoki, 31 grudnia 1943 r. /89
Mikuliszki, 8 stycznia 1944 r. /90
Automat, styczeń 1944 r. /95
Rudomino, 17 stycznia 1944 r. /96
Polany, styczeń 1944 r. /97
Partyzancka nominacja, 6 lutego 1944 r. /98
Karawana, marzec 1944 r. /99
Graużyszki, 15 marca 1944 r. /100
Wojdaty, 22 marca 1944 r. /101
"Jim", marzec 1944 r. /103
Luneta, marzec 1944 r. /104
Troki, marzec 1944 r. /105
Urlop, kwiecień 1944 r. /109
Jaszuny, 25 kwietnia 1944 r. /119
Pawłowo, 4 maja 1944 r. /123
Zasadzka, 6 maja 1944 r. /125
W plutonie "Kima", maj 1944 r. /126
Murowana Oszmianka, 13-14 maja 1944 r. /129
Rekonwalescencja, maj-czerwiec 1944 r. /131
Powrót do oddziału, Wilno, lipiec 1944 r. /138

Glinciszki, lipiec 1944 r. /146

W szpitali w Wilnie, lipiec-sierpień 1944 r. /153

Wilno, wrzesień-październik 1944 r. /156

Aresztowanie, listopad 1944 r. /160

Tułaczka, listopad 1944-luty 1945 r. /164

Repatriacja, luty 1945 r. /177

W szpitalu w Lublinie, luty-maj 1945 r. /181

Podlasie, czerwiec-październik 1945 r. /187

Łapy, wrzesień 1945 r. /200
"Bury", październik 1945 r. /202

Patrol nr 1, luty-kwiecień 1946 r. /207

Patrol nr 2, kwiecień 1946 r. /216

W oddziale u "Łupaszki", maj-lipiec 1946 r. /226

Żabia Wola, 1946 r. /240

Szkoła, 1946 r. /242

Amnestia, 1947 r. /246

Praca i nauka, marzec 1947 r. - październik 1948 r. /249

Zamiast zakończenia /266

Cum tacent, clamant /268

Gdzieś jest? /269