Sztetl. Śladami żydowskich miasteczek. Działoszyce - Pińczów - Chmielnik - Szydłów - Chęciny

Autor: Agnieszka Sabor

Rok wydania: 2005

Liczba stron: 186

Okładka: miękka

Format: 14,5 cm x 23,5 cm

Przewodnik po pięciu zapomnianych miasteczkach, a raczej osadach rozrzuconych po ziemi kielecko-sandomierskiej, starający się odnaleźć fragmenty tego dziedzictwa. Pozostaje otwarty. Może w przyszłości dopisywane będą do niego kolejne elementy? Choć mozaiki, która kryje się pod pojęciem “sztetl”, nigdy nie uda się odtworzyć.

Nieliczne zachowane ślady przeszłości – takie jak pieczątka z napisem “Stowarzyszenie drwali dla studiowania Miszny w Berdyczowie”, którą w Nowym Jorku odnalazł po latach Abraham Joshua Heschel – zastanawiają, budząc jakiś rodzaj zazdrości. Mimo biedy, konfliktu, wreszcie śmierci, powstało tu wielkie, nie rozpoznane jeszcze do końca dziedzictwo duchowości, kultury i cywilizacji. I można by się zastanawiać, na ile wielkość tego dziedzictwa wynika właśnie z konfliktu, wpisanego w dzieje sztetla.

Spis treści: 

Wstęp /VII

Sztetl: Enklawa i więzienie /X

Działoszyce: Opowieści ruin /2

Pińczów: Mit jagielloński /30

Chmielnik: Pamięć odzyskiwana /66

Szydłów: Ślady wojny /96

Chęciny: Na zapomnianym szlaku /124

Wybrana bibliografia /154

Jak małżeństwo
[fragment książki Ewy Hoffman "Sztetl"] /2

Jidysz: znak rozpoznawczy /12

Tak, istniały inne światy
[fragment książki Isaaca Bashevisa Singera "Sztukmistrz z Lublina"] /30

Synagoga: kształt wspólnoty /42

Z wizytą u cadyka
[fragment książki Alfreda Doblina "Podróż po Polsce"] /57

Chasydyzm: zapomniana duma miasteczek /65

Będziesz pożądał
[fragment książki Abrahama J. Heschla "Szabat"] /85

Szabat: Wieczność w czasie /95

Wybawienie duszy
[fragment książki Alexandra Eliasberga "Legendy Żydów polskich"] /108

Cmentarz: świadectwo trwania /115

Słowniczek /132