• Szlachta w mieście rezydencjalnym. Szlacheccy obywatele Krakowa i Warszawy około 1600 roku (Analiza porównawcza struktury)

Brak towaru
55.00
Wpisz swój e-mail
Wysyłka w ciągu 24 godziny
Cena przesyłki 11
Odbiór w punkcie Poczta Polska 10
In Post paczkomaty 11
Poczta Polska Pocztex 48 11
In Post kurier 12
Odbiór w punkcie Poczty Polskiej 13
Poczta Polska Pocztex 48 17
Dostępność Brak towaru
ISBN 9788374813860
Zostaw telefon

Autor: Leszek C. Belzyt

Rok wydania: 2011

Liczba stron: 219

Okładka: twarda

Format: 15,00 cm x 21,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami, brzegi stron przykurzone

 

Problem szlachty w Krakowie i Warszawie, w skład której zaliczamy tutaj szlachtę rodową, a przede wszystkim tę jej część, która posiadała prawa miejskie oraz nobilitowanych mieszczan, wchodzących w szeregi szlachty, nie jest tematem nowym. Dostrzeżony został on już dosyć dawno. Wymienić można uwagi wstępne Kazimierza Kaczmarczyka do wydania ksiąg przyjęć do prawa miejskiego w Krakowie opublikowane w 1913 roku, w których stwierdza on przyjęcie praw miejskich Krakowa w XV wieku przez kilku szlachciców. Liczne przypadki nobilitacji bogatych mieszczan były komentowane przez historyków jeszcze wcześniej. Długi czas jednak wielu badaczy nie „chciało” dostrzec, że uszlachceni mieszczanie zarabiali nadal na życie jako kupcy i rzemieślnicy, a zwłaszcza tego, że szlachta rodowa, która otrzymała prawa miejskie, uprawiała często i bezkarnie „zakazane” przez Sejm mieszczańskie zawody. Należący do wyjątków Kazimierz Lepszy stwierdza jednoznacznie, że osiedlający się w miastach szlachcice byli kupcami, krawcami, kramarzami, złotnikami czy murarzami. Uważa jednakże w swoim opracowaniu z 1968 roku, że zjawisko to ograniczało się do schyłku średniowiecza, czyli do początków XVI wieku, a potem nie występowało.Osoby te z reguły nie traciły szlachectwa, co wiązało się przede wszystkim z uprzywilejowanym położeniem prawnym, społecznym i politycznym. Wielu historyków widziało ten problem przez pryzmat praw i stosunków społecznych z drugiej połowy XVII i całego XVIII wieku. Jedną z przyczyn takiej oceny, utrzymującej się – w nikłym jednakże zakresie – do dzisiaj, jest brak dokładniejszych badań na ten temat. Potwierdzają to również historycy dostrzegający interesujący nas tu problem, na przykład Włodzimierz Dworzaczek i Stanisław Gierszewski.

W istniejących już opracowaniach zwrócono uwagę, że szczególna sytuacja występowała zwłaszcza w miastach rezydencjalnych, gdzie przebywało dużo zamożnej szlachty, a i o nobilitację dla bogatych mieszczan było o wiele łatwiej. Ażeby dokładniej przyjrzeć się temu problemowi, należy więc, moim zdaniem, przeanalizować przede wszystkim stosunki panujące w Krakowie oraz dla porównania również w Warszawie.Zasygnalizowany w tytule problem obecny jest więc od dawna w literaturze przedmiotu. Nie doczekał się on jednak do tej pory żadnego systematycznego opracowania zarówno w przypadku Krakowa, jak i Warszawy. Łatwo więc odgadnąć, że również analiza porównawcza tych miast w zakresie przenikania się stanów szlacheckiego i mieszczańskiego nie została jeszcze przeprowadzona. Nie jest to zaskoczeniem w sytuacji, kiedy liczbę prac monograficznych, zajmujących się historią porównawczą konkretnych miast, można w skali europejskiej policzyć na palcach jednej ręki. Ponieważ jest to ciągle dziedzina nowa i posługująca się eksperymentalnym aparatem badawczym, należy zaznaczyć, że wiele przedstawionych poniżej stwierdzeń i wniosków jest bardziej zaproszeniem do dyskusji niż ostatecznym określeniem stanu rzeczy.

(fragment Wstępu)

Spis treści:

Wstęp  /5

Rozdział pierwszy. Miasta rezydencjonalne Zygmunta III Wazy  /19

1. Władca i rezydencje  /19

2. Topografia aglomeracji miejskich na przełomie XVI i XVII wieku   /27

3. Liczebność ludności i jej skład etniczny   /30

Rozdział drugi. Szlachta rodowa w Krakowie i Warszawie   /42

1. Szlachta rodowa na dworze, uniwersytecie i wśród duchowieństwa  /43

2. Szlachta rodowa jako właściciele nieruchomości   /47

3. Szlachta rodowa jako obywatele miejscy   /56

Rozdział trzeci. Nobilitowani mieszczanie  /84

1. Prezentacja grupy   /84

2. Pozycja społeczna: wpływy, sprawowane urzędy i zdobyty majątek  /103

3. Nieformalne procesy przechodzenia mieszczan w szeregi szlachty  /120

Rozdział czwarty. Miejsce społeczne "szlachty miejskiej"   /129

1. "Szlachta miejska" jako nowa grupa stanowa  /129

2. Polityka nobilitacyjna władców /141

Podsumowanie i wnioski   /148

Ilustracje  /153

Aneks   /165

Bibliografia  /191

Indeks osobowy   /205

Wykaz tabel   /217

Zusammenfassung  /218

Nie ma jeszcze komentarzy ani ocen dla tego produktu.
Podpis
E-mail
Zadaj pytanie