Symbolika krzyża w arabskojęzycznej literaturze religijnej i obrzędowości Koptów

Autorka: Iza Elżbieta Smolińska

Rok wydania: 2008

Liczba stron: 240 + kolorowe zdjęcia

Okładka: miękka

Format: 16,00 cm x 23,5 cm

Autorka stara się przybliżyć trudną do odczytania symbolikę i treść znaku krzyża, wpisaną w gesty liturgiczne czy przedstawienia plastyczne funkcjonujące w kulturze koptyjskiej. W książce nie pominięto szerokiego tła historycznego i obrzędowo-obyczajowego. W aneksach zamieszczono niektóre teksty źródłowe wraz z tłumaczeniami oraz ilustracje.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Przedmowa   /5

Wykaz skrótów   /8

Wstęp   /9

Symbol i symbolizowane   /9

Symbol w religii  /11

I. Rys historyczny kościoła koptyjskiego   /17

Początki chrześcijaństwa w Egipcie   /17

Tradycja o św. Marku  /17

Pierwsi chrześcijanie   /18

Chrześcijaństwo a religia staroegipska  /19

Krzewiciele myśli chrześcijańskiej i pierwsze herezje  /21

Kościół wobec pierwszych prześladowań   /23

Monastycyzm   /26

Pod panowaniem bizantyjskim   /29

Spory doktrynalne  /29

Narodziny monofizytyzmu - rozłam Kościoła   /31

Egipt muzułmański   /33

Podbój arabski   /33

Pod rządami arabskimi   /34

II. Wprowadzenie do tematyki krzyża jako symbolu chrześcijańskiego /45

Krzyż poza chrześcijaństwem   /45

Krzyż w kulturach świata  /46

Krzyż jako narzędzie kary   /48

Krzyż Chrystusowy  /50

Starotestamentowe figury krzyża   /52

Krzyże ukryte   /56

Monogramy   /60

Krzyż męki Chrystusa   /61

Krzyż godłem chrystianizmu   /63

III. Rozwój form krzyża koptyjskiego wobec tradycji chrystianizmu   /69

Krzyż Chrystusa jako znak i symbol we wczesnym chrześcijaństwie  /69

Od znaku zwycięstwa do symbolu pasji  /69

Krystalizacja form krzyża chrześcijańskiego   /74

Krzyż Chrystusa jako znak Kościoła koptyjskiego. Interpretacja symboliczna  /81

Znak Pachomiusza   /81

Anch  /87

Symbolika przedstawień krzyża Chrystusowego u Koptów  /91

Drzwi Symboli   /102

IV. Krzyż w piśmiennictwie religijnym Koptów  /105

Teksty liturgiczne Kościoła koptyjskiego o krzyżu   /105

Koptowie wobec wydarzeń Golgoty na podstawie Hymnu o Ukrzyżowaniu Pańskim   /105

Historia odnalezienia Krzyża Chrystusowego na podstawie Pieśni na Święto Krzyża Świętego   /112

Słowo o krzyżu w myśl patriarchy Szenudy III    /120

V. Krzyż jako gest i emblemat w liturgii Koptów   /123

Krzyż w obrzędach Kościoła koptyjskiego   /123

Celebracja świąt krzyża świętego   /123

Sakrament chrztu i bierzmowania  /127

Błogosławieństwo wody w Święto Epifanii  /132

Konsekracja świątyni i konsekracja ołtarza   /137

Liturgia Wielkiego Piątku   /140

Krzyż w świątyni koptyjskiej i przedmiotach używanych do sprawowania liturgii   /143

Budynek świątyni   /143

Ołtarz   /147

Chleb eucharystyczny  /149

Zakończenie   /153

Bibliografia   /157

Indeks  /163

Spis ilustracji   /171

Źródła ilustracji    /175

Aneksy   /177

I. Dokumenty   /179

Bulla z Unii z Koptami   /181

II. Teksty   /197

Synaxarum Aleksandrinum  /199

Koptyjskie obchody id al-gitas według relacji Al-Mas udiego  /208

Hymn koptyjski na Wielki Tydzień  /209