- Kategorie
-
Światło i płomień. Odrodzenie i zniszczenie Rzeczypospolitej (1733-1795)
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11 |
Dostępność | Mała ilość 1 szt. |
Kod kreskowy | |
ISBN | 9788308076965 |
EAN | 9788308076965 |
Zostaw telefon |
Autor: Richard Butterwick
Rok wydania: 2022
Liczba stron: 757
Okładka: twarda
Format: 17,00 cm x 24,00 cm
Podważająca mity o upadku Rzeczypospolitej opowieść o bezprecedensowej próbie odwrócenia biegu historii.
Trudno będzie napisać lepsze studium polityki ostatnich sześciu dekad niepodległego państwa polsko-litewskiego. - prof. Hamish Scott, Jesus College, Uniwersytet Oxfordzki
Ostatnie dekady dawnej Rzeczypospolitej to epoka, na którą patrzymy przez pryzmat straconych szans i podciętych skrzydeł. Czy Rzeczpospolita naprawdę była państwem upadłym, które samo przegrało swą wielkość i skazało się na zagładę?
Richard Butterwick, brytyjski profesor historii, absolwent Cambridge i studiów doktoranckich na Oxfordzie w swoim najnowszym dziele przekonuje, że zdecydowanie nie. Pozbawiony obciążeń i uprzedzeń kreśli obraz wielkiego potencjału Rzeczypospolitej, który na kilka lat zajaśniał pełnym blaskiem i spłonął – w ogniu rosyjskich dział w wojnie o konstytucję 1792 i powstaniu kościuszkowskim.
Wychodząc z głębokiego kryzysu, w drugiej połowie XVIII wieku Rzeczpospolita była buzującym kotłem energii społecznej i przeciwstawnych idei. Szok wywołany I rozbiorem i ponownym zacieśnieniem rosyjskiej dominacji uruchomił desperacki wysiłek na rzecz ocalenia państwa – Sejm Wielki, który Butterwick nazywa „polską rewolucją”. Jak wyglądało ścieranie się idei oświecenia ze szlachecką kulturą polityczną i słynna walka „peruki z wąsami”?
Na historycznej szachownicy autor rozstawia zarówno najważniejsze, jak i poboczne figury: tragiczną postać króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, wielkich magnatów, wizjonerskich reformatorów i zwykłych szlachciców. Pamięta jednak o tym, że cała ta partia rozgrywała się w złowrogim cieniu agresywnych monarchii ościennych i pod czujnym okiem ich władców, z Katarzyną II na czele. Angielski historyk w nowatorski sposób wpisuje dzieje Rzeczypospolitej w szeroki kontekst europejski, wyjaśniając dyplomatyczne rozgrywki i strategiczne cele trzech wielkich mocarstw – Rosji, Prus i Austrii. Co ważne, czyni to, korzystając również ze źródeł litewskich oraz najnowszych ustaleń tamtejszych badaczy.
Światło i płomień - to opowieść o końcu i początku – zniszczeniu polsko-litewskiego państwa i narodzinach nowoczesnego narodu.
Spis treści:
Prolog. Światło i płomień /5
I. Bilans panowania Augusta III /19
1. Rosyjska hegemonia /21
2. Impas polityczny /44
3. Sacrum i profanum /63
II. Burze /95
1. Interregnum /96
2. "Nowe światła polskiego tworzenia" /108
3. Wrak /118
4. Za wiarę i wolność /133
5. Amputacja i kauteryzacja /143
III. Przeobrażenia /163
1. Polityka na miarę możliwości /165
2. Oświecony katolicyzm i jego granice /190
3. Bolączki rozwoju /203
4. Profesjonalizacja w rządzeniu /220
5. "Krzyczano na modnisiów" /233
6. Trzy miesiące i trzy miliony za trzy godziny? /245
7. Edukacja narodowa /255
IV. Rewolucja /263
1. Mesmeryzacja i ferment /263
2. Suwerenna Rzeczpospolita /267
3. Widma rebelii i schizmy /299
4. Miasto i wieś /311
5. 1790: punkt zwrotny polskiej rewolucji /319
6. Konstytucja 3 maja /335
7. Ca ira! /359
8. Rządna wolność w prawodawstwie i praktyce /377
9. Perspektywy Rzeczypospolitej /398
V. Unicestwienie /403
1. Zdrada i spisek /407
2. Wojna /422
3. Kontrrewolucja /437
4. Rozbiór /448
5. Insurekcja /463
6. Unicestwienie /491
Epilog. Dym i popiół /503
Posłowie /532
Wykaz skrótów /527
Przypisy /529
Bibliografia /656
Źródła ilustracji /744
Indeks nazwisk /745