Świat zabobonów w średniowieczu. Studium kazania o zabobonach Stanisława ze Skarbimierza

Autor: Mikołaj Olszewski

Rok wydania: 2002

Liczba stron: 200

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zatarciami

Książka jest dwuczęściową analizą Kazania o zabobonach Stanisława ze Skarbimierza. Część pierwsza stanowi studium patrystycznej i średniowiecznej teorii zabobonu, druga zaś zestawia praktyki opisane w Kazaniu ze źródłami etnograficznymi - ich zaskakujące podobieństwo wskazuje na genetyczny związek nieoficjalnej religijności późnego średniowiecza z tradycyjną kulturą ludową.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wprowadzenie   /7 

1. Dziedzina i metoda badań   /7 

2. Wcześniejsze badania nad kazaniem "O zabobonach"  /11

ROZDZIAŁ 1. POPRZEDNICY   /15 

1.1. Ojcowie Kościoła i pisarze epoki karolińskiej   /16 

1.1.1. Augustyn  /16 

1.1.2. Cezary z Arles   /21 

1.1.3. "Kazanie o świętokradztwach"   /29 

1. 2. Klasycy średniowiecza   /35 

1.2.1. Burchard z Wormacji    /35 

1.2.2. "Dekret" Gracjana   /43 

1.2.3. "Katalog magii" Rudolfa z Rud   /46 

1.2.4. "Summa o cnotach i wadach" Wilhelma Peralda   /50 

1.2.5. "Magisterium divinale" Wilhelma z Owernii   /53 

1.2.6. "Summa brata Aleksandra"   /59 

1.2.7. "Summa teologii" Tomasza z Akwinu   /60 

1.2.8. Summy prawnicze Jana z Fryburga oraz Astesanusa z Asti   /67 

1.2.9. "Praeceptorium" Mikołaja z Lyry   /71 

1.2.10. Publicystyka antysuperstycyjna Jana Gersona   /73 

1.2.11. Autorzy początku XV wieku   /81

1.3. Krąg praski   /83

1.3.1. "Quaestiunculae" Stefana z Roudnic   /84

1.3.2. Homiletyka Jana Milicza z Kromierzyża   /86

1.3.3. "De superstitionibus" Mikołaja z Jawora   /92

1.3.4. "Szczodry wieczór" Jana z Holesçova   /93

ROZDZIAŁ 2. STANISŁAW ZE SKARBIMIERZA  /98

ROZDZIAŁ 3. NASTĘPCY?    /108

3.1. Obrzędy doroczne   /108

3.2. Cykl życia   /129

3.3. Medycyna ludowa  /137

3.4. Magia i wróżby   /146

3.5. "Varia"   /163

KONKLUZJE   /173

Stanisław ze Skarbimierza, KAZANIE O ZABOBONACH  /180

Literatura cytowana   /192

Indeks rękopisów   /196

Indeks biblijny   /196

Indeks imion własnych i utworów anonimowych   /197