Statut Bolesława Krzywoustego

Autor: Jacek Osiński

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 170

Okładka: miękka

Format: 13,00 cm x 20,5 cm

Uwagi - brzegi stron nieznacznie zabrudzone

Część pierwsza, oddawanej do rąk czytelnika książki stanowi fundament, na którym budowane będą dalsze rozważania, już bezpośrednio dotyczące samych postanowień statutowych. W części tej dokonana zostanie próba odpowiedzi na pytanie, czy w ogóle w czasach pierwszych Piastów uprawnionym jest mówienie o obowiązywaniu jakiejkolwiek zasady dziedziczenia, czy może, jak uznaje się obecnie, obowiązywała desygnacja poprzednika, a więc pełna dowolność wyboru następcy?Jacek Osiński - absolwent Instytutu Historycznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie w roku 2011 uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych. Specjalizuje się w historii średniowiecznej Polski, zwłaszcza Śląska. Obecnie jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół zagadnień związanych z ustrojem państwa polskiego za panowania Piastów.

Spis treści:

Wstęp  /11

1. Zasada regulująca następstwo tronu w Polsce przed ogłoszeniem ustawy sukcesyjnej przez Bolesława Krzywoustego  /29

1.1. Opinie historiografii  /29

1.2. Podstawa źródłowa  /31

1.3. Niedział rodzinny  /39

1.4. Sposób dziedziczenia za panowania pierwszych Piastów  /42

1.4.1. Dziedziczenie po Mieszku I  /42

1.4.2. Dziedziczenie po Bolesławie Chrobrym   /52

1.4.3. Dziedziczenie po Mieszku II  /58

1.4.4. Dziedziczenie po Kazimierzu Odnowicielu  /59

1.4.5. Dziedziczenie po Bolesławie Szczodrym  /62

1.4.6. Dziedziczenie po Władysławie Hermanie  /62

1.4.7. Zbigniew i Bolesław  /74

1.5. Władza zwierzchnia  /76

1.6. Małżeństwo a przyjęcie ojcowizny   /94

1.7. Uposażenie książąt odstępujących od niedziału (ojcowizny)  .98

1.8. Ostatnia wola (testament)  /100

1.9. Podsumowanie /107

2. Zasada regulująca następstwo tronu w Polsce w świetle ustawy sukcesyjnej Bolesława Krzywoustego  /113

2.1. Stan badań  /113

2.2. Stosunki rodzinne panujące w rodzie Piastów w chwili śmierci Bolesława Krzywoustego  /115

2.3. Analiza bulli Significavit nobis   /116

2.3.1. Podział państwa  /117

2.3.2. Problem dziedziczności dzielnic  /117

2.3.3. Ustanowienie władzy pryncypackiej  /144

2.3.4. Ustanowienie stolicy państwa  /146

2.3.5. Kompetencje princepsa  /151

2.3.5.1. Władza wojskowa  /155

2.3.5.2. Odpowiedzialność za politykę międzynarodową czyli prawo decydowania o wojnie i pokoju  /157

2.3.5.3. Władza zwierzchnia nad podlegającymi Polsce książętami Pomorza Zachodniego  /159

2.3.5.4. Prawo opieki nad książętami juniorami  /160

2.3.5.5. Inwestytura na katedry biskupie w dzielnicach juniorów  /161

2.3.5.6. Prawo do mianowania urzędników w dzielnicach juniorów  /168

2.3.5.7. Władza sądownicza  /174

2.3.5.8. Uprawnienia wynikające z prawa książęcego  /182

2.3.6. Sposób następstwa w pryncypat  /198

2.3.6.1. Problem interpretacji zwrotu de toto genere natu  /198

2.3.6.2. Problem interpretacji zwrotu de toto genere maior  /206

2.3.6.3. Zasadność użycia terminów prior natu i maior natu  /210

2.4. Czas ogłoszenia statutu   /213

2.5. Podsumowanie   /217

Zakończenie  /225

Spis skrótów  /231

Bibliografia  /233

Źródła  /233

Źródła tłumaczone   /233

Literatura    /236

Tablice genealogiczne   /253