Społeczeństwo Przemyśla w XIV-XVIII wieku. Tom I i II - komplet

Tom I

Autor: Jerzy Motylewicz

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 271

Okładka: twarda z obwolutą

Format: 17,00 cm x 24,5 cm

Publikacja jest nowym, poszerzonym merytorycznie i chronologicznie spojrzeniem na Przemyśl i jego mieszkańców w dobie renesansu, baroku i oświecenia. W książce znajdziemy informacje dot. podziałów społecznych, etnicznych i religijnych. Autor omawia też warunki bytowe oraz mieszkaniowe w ówczesnym Przemyślu: sprawy związane z bezpieczeństwem mieszczan, zdrowiem, opieką społeczną, pożywieniem, ubiorem, oświatą, kulturą a także jakie były główne źródła utrzymania mieszkańców. Ważną część opracowania stanowi problematyka prawna związana z funkcjonowaniem Miasta, instytucji państwowych, samorządowych, stanowienie prawa, jego przestrzeganie itd.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp /7

Rozdział I. Przestrzeń miejska i podmiejska /11

1. Miasto /12

2. Fortyfikacje /31

3. Przedmieścia /41

Rozdział II. Mieszkańcy miasta /49

Rozdział III. Budynki mieszkalne i ich wnętrza /133

1. Kamienice, domy, dworki /136

2. Wyposażenie wnętrz domów /157

Rozdział IV. Rzeczpospolita przemyska /177

1. Urzędy miejskie /177

2. Ratusz /202

3. Z życia samorządu miejskiego /211

4. Gospodarka samorządowa /230

5. W cieniu starościńskiego zamku /241

6. Miasto a przedmieścia /252

Rozdział V. Sprawy przed sądami miejskimi /257

Ilustracje

Tom II

Autor: Jerzy Motylewicz

Rok wydania: 2022

Liczba stron: 424

Okładka: twarda z obwolutą

Format: 17,00 x 24,5 cm

Ukazał się II tom książki prof. dr. hab. Jerzego Motylewicza pod tytułem „Społeczeństwo Przemyśla w XIV-XVIII wieku.” Dwa lata temu ukazał się tom I, w którym autor wprowadził czytelnika w przestrzeń miejską, oprowadzając po mieście, jego fortyfikacjach i przedmieściach. Zapoznał z mieszkańcami miasta z  ich warunkami bytowymi: domy, mieszkania i ich wyposażenie. Dużą część tego tomu zajęła Rzeczypospolita przemyska. Tak bowiem mieszczanie przemyscy, wzorując się na szlachcie, nazywali swoje miasto-jak ona państwo – Rzeczpospolitą, dodając dodatkowo określenie Miejska lub Miasta Królewskiego Przemyśla. Tom II rozpoczyna rozdział Niedole egzystencji mieszczańskiej, w którym dowiadujemy się o zagrożeniach żywiołowych, a więc wszelkiego rodzaju powodziach, pożarach, następnie o niepokojach szlacheckich, jako, że szlachta w Przemyślu bynajmniej nie świeciła przykładem zachowania będąc powodem wielu utrapień mieszczaństwa jak porwania, burdy czy bójki. Stałym elementem codziennego życia były zagrożenia wojenne, szczególnie ze strony Tatarów. Zdarzały się niestety epidemie, a skutki morowego powietrza dla Przemyśla były zabójcze.  Rozdział II autor poświęcił na porządki i bezpieczeństwo w mieście. Tutaj czytamy o warunkach sanitarnych, zaopatrzeniu w wodę, utrzymaniu dróg i bezpieczeństwa w mieście. Jeżeli komuś wydaje się, że kłopoty ze służbą zdrowia to współczesna domena to niech przeczyta rozdział III pt. Higiena, lecznictwo i opieka społeczna.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Rozdział I. Niedole egzystencji mieszczańskiej   /9

1. Zagrożenia żywiołowe   /9

2. Niepokoje szlacheckie  /14

3. Zagrożenia wojenne i stacje wojskowe  /17

4. Morowe powietrze  /36

Rozdział II. Porządki i bezpieczeństwo w mieście  /41

1. Czystość w warunki sanitarne  /41

2. Zaopatrzenie w wodę  /46

3. Ulice i drogi  /50

4. Bezpieczeństwo   /54

Rozdział III. Higiena, lecznictwo i opieka społeczna  /61

Rozdział IV. Podstawy utrzymania. Korporacyjny i indywidualny charakter prac w mieście  /89

1. Społeczność cechowa   /90

2. Prace w warsztatach mistrzów cechowych  /100

3. Kupcy, kramarze i przekupnie  /145

4. Rolnictwo w zajęciach mieszkańców miasta  /169

Rozdział V. Jurydyki szlachty i duchowieństwa  /175

Rozdział VI. Strój mieszczański. Moda i gusty   /187

1. Moda męska w XVI- i XVII-wiecznym Przemyślu   /188

2. Moda damska w XVI- i XVII-wiecznym Przemyślu   /198

3. Odzież męska w XVIII-wiecznym Przemyślu  /204

4. Odzież damska w XVIII-wiecznym Przemyślu  /211

Rozdział VII. Kuchnia i wystawność stołu  /217

1. Kuchnie i ich wyposażenie  /217

2. Potrawy i napoje   /224

3. Posiłki   /229

4. Napoje   /231

5. Wyżywienie mieszczan przemyskich w XVIII w.   /233

Rozdział VIII. Życie rodzinne   /235

1. Rodzina przemyska w XVI i XVII wieku   /235

2. Rodzina przemyska w XVIII wieku   /260

Rozdział IX. Uroczystości rodzinne   /277

1. Narodziny  /277

2. Zaślubiny  /279

3.  Ostatnie pożegnanie  /283

Rozdział X. Życie religijne. Kościoły, duchowieństwo i wierni   /295

Rozdział XI. W kręgu życia umysłowego i kultury   /355

Bibliografia  /383

Indeks osobowy  /399