Śląski mikrokosmos. Studia nad Księgą Henrykowską

Autor: Marek Cetwiński

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 294

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,5 cm

Uwagi - okładka z niewielkimi zatarciami

Księga henrykowska, dzieło wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO, od dziesiątków lat stanowi przedmiot badań historyków tak niemieckich jak i polskich.

Spis treści:

Prolog

Kilka słów wstępu     /9

Karol Miarka pisze prequel Księgi henrykowskiej. Między apokryfem a wychowaniem patriotycznym? (Nieco o społecznej funkcji historii)    /11

Część I. Litera

Język Księgi henrykowskiej i problemy z jego tłumaczeniem i zrozumieniem     /23

Styl Księgi henrykowskiej     /33

Formularz dokumentów a opis rzeczywistości w Księdze henrykowskiej    /41

Czas w Księdze henrykowskiej     /51

Część II. Doctrina Christiana

Bóg, Szatan, człowiek i scholastyka    /65

Książęta, prałaci, tyrani: idea państwa i władzy państwowej w Księdze henrykowskiej     /81

„…mea spontanea voluntate…”. Średniowiecznych Ślązaków pojmowanie wolności    /91

„…ut quondam Ioseph in Egypto…”. Księga henrykowska o notariuszach książąt śląskich     /99

„Nowy Izrael”: Księga henrykowska i kształtowanie poczucia wspólnoty mnichów z Henrykowa    /107

Cześć III. Amorei et fili agar

Śmierć w starej kuchni. Parabola o pożytkach z gościnności    115

Klasztor henrykowski w oczach sąsiadów    /121

„Corizabant mulieres et puelle in pomerio nostro”. Księga henrykowska o słabościach natury ludzkiej   /131

Wielkopolska podróż henrykowskiego mnicha     /141

Część IV. Orbis Hominum

„Agricultores et destructores silvarum”: praca i własność     /151

„Day, ut ia pobrusa, a ti poziwai”: młyny, kobiety, legendarne rodowody      /159

„Sedebat in castello rusticus”: społeczne ambicje, zawiedzione nadzieje      /169

„Parentibus non valde nobilibus”: Księga henrykowska o mechanizmach wyłaniania śląskich elit     /183

Sołtys Menold, czyli fiasko książęcych planów     /193

„Violentia et malignitas”. Autorytet książąt – prawo siły czy siła prawa?    /201

Część V. Civitas Terrena

„Dominabantur in terra ista milites…”. Absolutyzm książąt czy „rządy rycerzy”?      /217

„…amici et commilitiones mei…”. Władza, władcy, klientela    /229

„Bolezlaus fatuorum opera exercuit”. Z dziejów poczucia humoru średniowiecznych Ślązaków     /245

„Inicium et nocumentum tocius huius provincie”    /259

„…labilis est memoria hominis”. Średniowieczni Ślązacy o historii i roli pisma     /273

Epilog

Śląska „wieża Babel”? Ludy, języki i kultury w Księdze henrykowskiej    /285