Rzeczpospolita domów. Chaty. Tom 2

Pod redakcją: Krystyny Krawiec-Złotkowskiej

Rok wydania: 2010

Liczba stron: 408

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Książka z serii: Rzeczpospolita domów

Uwaga - przetarta, zarysowana okładka

W kwietniu 2009 roku odbyła się II Ogólnopolska Konferencja Naukowa z cyklu "Rzeczpospolita domów", tym razem grono naukowców i pasjonatów z całej Polski skupiła się wokół tematu: chata. Pojęcie Rzeczpospolita domów ma konotacje historyczne i społeczne i wiąże się ze "złotym wiekiem" Rzeczpospolitej szlacheckiej. Z czasem określenie to nabrało znaczeń uniwersalnych i symbolicznych, metaforycznych, a nawet mitycznych. Te i inne aspekty zainspirowały do organizacji spotkań słupskich poświęconych domowi pojmowanemu i rozumianemu jak najszerzej i jak najwszechstronniej - wszak samo pojęcie dom jest wspólne dla ludów i języków indoeuropejskich (ze wstępu).

Spis treści:

Wstęp /5

Część I

W kręgu zainteresowań mieszkańców Pomorza i tradycji kaszubsko-pomorskiej /15

Ks. Jan Turkiel - Zanim była chata...Mędrca refleksja o domu /17

Krystyna Krawiec-Złotkowska - Mityczna ranga chaty polskiej /26

Hanna Kaszuba - Remusowe chaty /37

Małgorzata Dudziak - Kaszubska chata w zbiorze opowiadań Anny Łajming "Z leśnych pustków" /49

Edmund Kamiński - Chata w pejzażu kaszubsko-pomorskim /56

Tadeusz Chrzanowski - Głos w dyskusji...Kilka refleksji o "chatach" we współczesnym krajobrazie pomorskim /65

Violetta Tkacz-Laskowska - Pomorska chata - wybrane przykłady budownictwa wiejskiego  /68

Marzena Mazur - Kraina w Kratę...Specyfika architektury pomorskiej na przykładzie rekonstrukcji Zagrody Albrechta w Swołowie /77

Zdzisław Machura - Chata. Drewniany dom mieszkalny w Radomsku /84

Iwona Maciejewska - Chata chłopska - miejsce urodzin pisarzy polskich w pierwszej Rzeczpospolitej /90

Część II

W kręgu tradycji historyczno-literackiej /105

Waldemar Żarski - Dom, chata, chałupa - ewolucja pojęcia i jego realizacja leksykalnych w polszczyźnie /107

Renata Ocieczek - "Chałupy robotnicze" w literackim zapisie Walentego Roździeńskiego, poety i kuźnika z XVII wieku  /117

Tomasz Ślęczka - Wiejskie chaty i ich mieszkańcy podczas działań zbrojnych w świetle polskich pamiętników wojennych z XVII wieku /125

Natalia Rezmer - Od lnu do wełny. Ubiór mieszkańców dawnych chat polskich w literaturze i kulturze XVIII wieku /135

Danuta Kowalewska - Sentymentalne chaty i rokokowe chatki /142

Danuta Kunstler-Langner - Nipuańska chata Mikołaja Doświadczyńskiego jako "miejsce szczęśliwe" i symbol oświeceniowej utopii /154

Ewa Gutmańska - Franciszka Karpińskiego powrót do natury - chata na skraju puszczy, otium przed ostatnią drogą /160

Joanna Sadłowska - W poszukiwaniu pasterskiej chaty. Przestrzenie sielanki /167

Jolanta Sawicka-Jurek - Chata wiejska tematem architektury i imprez maskaradowo-teatralnych na dworach magnackich w XVIII wieku /175

Małgorzata Burzka-Janik - Mickiewicza i Słowackiego senne marzenie o chacie krytej strzechą  /185

Maria Jolanta Olszewska - Chałupa beskidzka jako teatr tragiczny. Lampka oliwna Emila Zegadłowicza /197

Marcin Bajko - Chata - konkret i symbol w Nietocie i Xsiędzu Fauście Tadeusza Micińskiego /210

Anna Stempka - Chata przestrzennej inicjacji - Dolina Hortensji Zbigniewa Żakiewicza /222

Renata Jochymek - Wilki są podobne do ludzi tylko mniej groźne. Dorastanie w beskidzkiej chacie na przykładzie twórczości Jolanty Stefko /230

Jarosław Koniewa - Metafizyka chaty ukraińskiej w tekstach folklorystycznych /240

Część III

W kręgu tradycji historyczno-etnograficznej /249

Jerzy Adamczewski - Budowanie chat - kreowanie nowego świata w dawnej kulturze wiejskiej /251

Marta Marciniak - Boże błogosław ten dom i mieszkańców w niem - zwyczaje związane z domem w południowo-wschodniej Polsce /265

Adam Bartosz - Malowane chaty w Zalipiu /276

Barbara Klimczyk - Starodawne obyczaje wesela wiejskiego w chacie na Śląsku Opolskim  /281

Jan Rzońca - Chata z Nowej Łomnicy w Muzeum Kultury Ludowej Pogórza Sudeckiego w Kudowie Zdroju-Pstrążnej - tradycyjny wypiek chleba /293

Andrzej Michalski - Chata chłopska w dobrach klewańskich książąt Czartoryskich w XVIII i pierwszej połowie XIX wieku /308

Joanna Szczepankiewicz-Battek - Chata śląska jako przestrzeń kształtująca tożsamość narodową, religijną i kulturową /325

Dariusz Wędzina - Podług nieba i zwyczaju...Zagrożenia dla pejzażu architektonicznego Śląska i Łużyc /343

Ewa Kubiak - W drewnie zamieszkanie - próba charakterystyki wiejskich chałup regionu łódzkiego XVIII wieku w dobrach biskupów włocławskich /353

Piotr Gryglewski - Chata w krajobrazie architektonicznym regionu łódzkiego w XIX i XX wieku. Uwarunkowania przemian /262

Robert Piotrowski - Między zachwytem a zmęczeniem. Dzieje wiejskich chałup na Mazowszu Płockim na przestrzeni XIX-XX i na początku XXI wieku /370

Indeks osób /377

Fotografie /393