Rządzący i rządzeni. Państwo wobec opozycji politycznej w prowincji pruskiej w latach 1848-1862

Autorka: Magdalena Niedzielska

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 514

Okładka: miękka

Format: 15,5 cm x 22,5 cm

Wyobrażenia liberalne i zasady myśli wstecznej, konkurując z sobą, określiły od pierwszych lat XIX stulecia wyjątkowe cechy życia politycznego w prowincji pruskiej; ich początkom poświęciłam swą książkę„Was heißt liberal?” Opozycja polityczna w Prusach Wschodnich w pierwszej połowie XIX w. (do 1847 r.). Program i działalność (Toruń 1998), jej tematyczną i problemową kontynuacją jest obecnie prezentowane opracowanie. Kontynuacja nie oznacza jednak identyczności ujęcia procesu politycznego i wprowadzenia, a rebours wobec rozważań nad podstawami myśli liberalnej, podobnych, poświęconych porewolucyjnemu konserwatyzmowi. To nie projekt intelektualny, czy to liberalny, czy to zachowawczy bowiem, lecz praktyka polityczna lat pięćdziesiątych, realizowana w monarchii Hohenzollernów i rozpatrywana na przykładzie prowincji pruskiej, jest tej pracy głównym tematem. Mechanizm odzyskiwania siły władzy po rewolucji, jej samodyscyplinowanie się z jednej strony, walka z opozycją i walka liberałów i demokratów o przetrwanie, próby obrony wolności politycznych gwarantowanych formalnie przez konstytucję z 1848/1850 r., takich jak wolność sumienia i prasy, zgromadzeń i zrzeszania się, ochrona wolności osobistej stanowią główne wątki opisu epoki reakcji, zwanej umownie Erą Manteuffla. Samoorganizacja opozycji i jej powrót do aktywnego życia politycznego po latach wymuszonej przez system represji wewnętrznej emigracji to natomiast podstawowe tematy części następnej, obejmującej czterolecie tzw. Nowej Ery. A zatem to formy i przestrzenie uprawiania polityki przez obie przeciwstawne sobie strony konfliktu, elitę władzy i elitę opozycji, gra pomiędzy nimi, wzajemne relacje rządzących i rządzonych, zostały świadomie wybrane dla dokonania próby analizy tego czasu.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Słowo wstępne   / 7

Koniec rewolucji   /17

Era Manteuffla  /57

Rządzący – restytucja siły   /57 

Ideolodzy rządzących – konserwatyści i ich konserwatyzm   /67 

Samodyscyplinowanie się władzy   /76 

Oktrojowane wolności    /124 

Areny gry politycznej   /146 

Państwo opresywne i jego kontestatorzy     /328

Nowa Era   /357 

Wychodzący z cienia   /357 

Realpolitik jako uświadomiona konieczność   /373

Rządzeni – ku nowym wyzwaniom politycznym   /419

Bibliografia    /483

Regierende und Regierte. Der Staat und die politische Opposition in der Provinz Preußen in den Jahren 1848-1862. Zusammenfassung    /501
Inhaltsverzeichnis   /505

Indeks osobowy     /507