Rozwój przemysłu na Górnym Śląsku w XVIII i XIX wieku

Autor: Wilhelm Gorecki

Rok wydania: 2018

Liczba stron: 282

Okładka: miękka ze skrzydełkami

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Seria: Canon Silesiae - Ślonske dzieje (nr 5A)

Wydanie II poszerzone

Prof. Wilhelm Gorecki przybliża nam historię rozwoju przemysłu na Górnym Śląsku w XVIII i XIX wieku.

Autor opisuje okres od przejęcia Śląska przez Prusy po I wojnie śląskiej (1742 r.) do początków II rewolucji przemysłowej – wynalezienie metod masowej produkcji stali besemerowskiej (1856 r.) i martenowskiej (1861 r.) oraz ich skutki dla rozwoju przemysłu światowego. Wykazuje, iż Górny Śląsk, powszechnie kojarzony z węglem i stalą, rozwijał się inaczej. To uruchomienie produkcji cynku dało początek rozwojowi przemysłu. Cynk stał się pierwszym towarem eksportowym Górnego Śląska.

Książka zawiera dwujęzyczny (polsko-niemiecki) spis tabel, zdjęć, ważniejszych pojęć.

Spis treści:

1. Wstęp  /5

2. Cel opracowania  /7

3. Parę informacji o Śląsku  /8

3.1. Śląsk jako specyficzny region wielokulturowy  /8

3.2. Ważniejsze daty z historii Śląska  /8

3.3. Sytuacja demograficzna na Śląsku w latach 1700-1860  /10

4. Wprowadzenie do rozwoju techniki  /14

5. Stan techniki w XVIII i XIX wieku  /15

5.1. Stan techniki w świecie w XVIII wieku  /15

5.1.1. Problem drewna  /16

5.1.2. Problem wody w kopalniach  /17

5.1.3. Problem transportu /17

5.2. Stan techniki na Górnym Śląsku w XVIII wieku  /18

5.2.1. Rola państwa w rozwoju przemysłu /22

5.2.2. Rola szlachty górnośląskiej w rozwoju przemysłu  /25

5.3. Problemy utrudniające rozwój techniki na Górnym Śląsku /27

5.3.1. Problem wody w kopalniach rudy i węgla /27

5.3.2. Problem wykorzystania drewna  /29

5.3.3. Problemy transportowe /29

5.4. Stan techniki w połowie XIX wieku  /31

5.4.1. Stan techniki w świecie w połowie XIX wieku /31

5.4.2. Stan przemysłu na Górnym Śląsku w połowie XIX wieku  /32

5.4.2.1. Zmiana organizacji przemysłu  /35

5.4.2.2. Problem transportu - Kolej Górnośląska  /36

6. Rozwój wybranych gałęzi przemysłu  /40

6.1. Rozwój produkcji cynku  /40

6.1.1. Rozwój produkcji cynku w świecie /40

6.1.2. Rozwój produkcji cynku na Górnym Śląsku  /40

6.1.2.1. Okres austriacki  /41

6.1.2.2. Okres pruski  /41

6.1.3. Obecny stan techniki  /50

6.2. Rozwój produkcji surówki wielkopiecowej /51

6.2.1. Rozwój produkcji surówki wielkopiecowej w świecie /51

6.2.2. Rozwój produkcji surówki wielkopiecowej na Górnym Śląsku  /56

6.2.2.1. Okres austriacki  /56

6.2.2.2. Okres pruski  /60

Królewska Odlewnia Żeliwa Gliwice  /62

Huta Królewska  /64

6.2.3. Obecny stan techniki  /67

6.3. Rozwój produkcji stali  /67

6.3.1. Rozwój produkcji stali na świecie /67

6.3.1.1. Metoda dymarska produkcji stali  /67

6.3.1.2. Metoda fryszerska produkcji stali  /68

6.3.1.3. Metoda tyglowa produkcji stali  /69

6.3.1.4. Metoda pudlarska produkcji stali  /70

6.3.1.5. Metoda konwertorowa produkcji stali  /74

Metoda besemerowska  /74

Metoda tomasowska  /75

6.3.1.6. Metoda martenowska produkcji stali  /75

6.3.2. Rozwój produkcji stali na Górnym Śląsku  /77

6.3.2.1. Okres austriacki /77

6.3.2.2. Okres pruski  /77

6.3.3. Obecny stan techniki  /79

6.4. Rozwój wydobycia węgla kamiennego  /80

6.4.1. Rozwój wydobycia węgla kamiennego w świecie /80

6.4.2. Rozwój wydobycia węgla kamiennego na Górnym Śląsku  /83

6.4.2.1. Okres austriacki  /83

6.4.2.2. Okres pruski /84

Początki górnictwa węglowego w rejonie zabrzańskim  /87

Pierwsze kopalnie  /97

Główna Kluczowa Sztolnia Dziedziczna  /89

Sprawy socjalne /89

6.4.3. Obecny stan techniki  /93

6.5. Rozwój produkcji koksu  /93

6.5.1. Rozwój produkcji koksu w świecie /93

6.5.2. Rozwój produkcji koksu na Górnym Śląsku  /96

6.5.2.1. Okres austriacki /96

6.5.2.2. Okres pruski  /96

Śląskie koksownie hutnicze /97

Śląskie koksownie przykopalniane /99

Śląskie koksownie niezależne  /100

6.5.3. Obecny stan techniki  /100

7. Ludzie zasłużeni dla rozwoju przemysłu na Górnym Śląsku  /102

7.1. Georg von Giesche /103

7.2. Jakob Heinrich Flemming  /104

7.3. Adolf Magnus von Hoym  /105

7.4. Friedrich Anton von Heynitz  /107

7.5. Friedrich Erdmann /108

7.6. Johann Christian Ruberg  /109

7.7. Johann Ferdinand Koulhaass /112

7.8. Karl Franz von Ballestrem /114

7.9. Friedrich Wilhelm von Reden  /115

7.10. Philipp Colonna  /119

7.11. Johann Friedrich Wedding  /121

7.12. August Friedrich Holzhausen  /122

7.13. John Baildon  /123

7.14. Karl Godulla  /126

7.15. Karl Johann Karsten  /128

7.16. Hugo von Hohenlohe-Oehringen  /130

7.17. Heinrich Abt  /131

7.18. Andreas Maria Renard  /132

7.19. Franz von Winckler /134

7.20. Hugo Henckel von Donnersmarck  /136

7.21. Guido Henckel von Donnersmarck  /140

8. Rozwój wybranych hut  /146

8.1. Rozwój Huty Florian  /146

8.1.1. Działalność Donnerscmarcków na Śląsku  /146

8.1.2. Okres od powstania Huty do I wojny światowej  /147

8.1.2.1. Pierwotne wyposażenie Huty  /147

8.1.3. Okres I wojny światowej  /150

8.1.4. Okres II Rzeczpospolitej  /150

8.1.5. Okres II wojny światowej  /150

8.1.6. Rozwój produkcji Huty Florian  /151

8.1.6.1. Rozwój produkcji surówki wielkopiecowej  /152

8.1.6.2. Produkcja koksu  /152

8.1.6.3. Produkcja stali  /153

8.1.6.4. Produkcja wyrobów walcowanych  /153

8.1.6.5. Produkcja odlewów  /153

8.1.7. Rozwój zatrudnienia w Hucie Florian  /154

8.1.8. Rozwój Huty Florian na fotografiach  /154

8.1.9. Miejsce Huty Florian w przemyśle Górnego Śląska w analizowanym okresie /162

8.1.10. Zmiana nazwy Huty / 163

8.2. Rozwój Huty Królewskiej  /164

8.3. Rozwój huty Łabędy  /166

8.3.1. Początkowy rozwój Huty Hermina  /166

8.3.2. Huta Łabędy i Zakład Ferrostal kontynuatorami pracy Huty Hermina  /169

9. Podsumowanie i wnioski /170

10. Literatura  /172

11. Streszczenia /181

12. Załączniki  /190

1. Ocena broszury  /190

2. Krótkie biogramy ludzi zasłużonych dla rozwoju przemysłu na Górnym Śląsku  /191

3. Wyjaśnienie podstawowych pojęć stosowanych w tekście  /214

3.1. Terminy polskie  /214

3.2. Terminy niemieckie /228

4. Indeks rzeczowy  /231

5. Słowniczek podstawowych terminów historycznych  /241

5.1. Słowniczek polsko-niemiecki  /241

5.2. Kleines deutsch-polnisches Worterbuch historischer Begriffe  /244

6. Indeks nazwisk  /248

7. Zestawienie miejscowości występujących w opracowaniu  /255

8. Spis rysunków  /258

9. Spis fotografii /261

10. Spis tabel  /265

11. Kalendarium rozwoju techniki na Górnym Śląsku w okresie od 1700-1870 roku  /266