Romowie i ich domy. Lokalne polityki wobec wspólnot romskich

Autor: Michał Witkowski

Rok wydania: 2025

Liczba stron: 198

Okładka: miękka 

Format: 16,5 cm x 24,0 cm

Jest to pierwsza w literaturze polskiej monografia dotycząca programu pomocy dla romskiego mieszkalnictwa w Polsce przygotowana na podstawie badań społecznych (antropologicznych). [...] Jak przyznaje autor, polskie doświadczenia w zakresie polityki wsparcia mieszkaniowego dla Romów były dla niego unikalnym laboratorium społecznym ukazującym trudności integrowania Romów w szersze ramy społeczeństwa polskiego. […] Dzięki jego analizie mamy niezwykłą okazję spojrzenia na funkcjonowanie „maszynerii” polityki pomocy, zmiany w programach i strategiach, wzajemne postrzeganie aktorów tej polityki, a przede wszystkim na jej rezultaty, które są oceniane krytycznie.

- prof. dr hab. Sławomir Łodziński

Praca stanowi głębokie studium antropologiczne dotyczące relacji pomiędzy większością społeczną, romską mniejszością a przestrzenią. Przy czym to ostatnie pojęcie obejmuje nie tylko przestrzeń fizyczną, lecz także metaforycznie rozumianą „przestrzeń romskiego życia”, istniejącą w ramach nieromskiego świata, z którym Romów łączą skomplikowane relacje i przed którym przestrzeń ta często ich broni.

- dr hab. Sławomir Kapralski, prof. UKEN

Spis treści:

Wstęp  /9

Rozdział 1. Sytuacja mieszkaniowa Romów w Polsce w perspektywie historii najnowszej  /17
Tradycyjne sposoby mieszkania  /17
Projekty integracyjne po 1989 roku /24

Rozdział 2. Romskie sposoby mieszkania jako problem badawczy  /38
Pytania i perspektywy badawcze  /38
Dar w życiu społecznym  /41
Granice etniczne  /49

Rozdział 3. Metodyka badań własnych: cele, założenia, możliwości i dylematy interpretacji  /55
Obserwacja uczestnicząca  /57
Zapis obserwacji  /61
Sytuacja badania  /63
Założenia interpretacji  /65
Refleksyjność  /68
Uwikłania badacza  /71
Etnografia wielu miejsc  /77

Rozdział 4. „Dom dla rodzin romskich”  /84
Historia osady Romów przed powstaniem domu  /84
W nowym domu  /88
Od kogo ten dar?  /92
Nowy dom – stare napięcia  /95

Rozdział 5. Polityka zachowywania status quo  /101
Romska narracja o Maszkowicach  /101
Nieromskie sąsiedztwo  /106
Urząd Gminy   /118
Instytucje centralne   /131

Rozdział 6. Rozsiedlanie  /137
Perspektywa Romów  /138
Perspektywa nie-Romów  /147

Rozdział 7. Domy i granice: polityki włączania i zależności w perspektywie romskich liderów  /155
Zależność od świata nie-Romów  /155
Wizje zmian i współpracy z nie-Romami  /164
Mieszkania czy edukacja? /170

Zakończenie: domy-dary i granice etniczne w perspektywie polityki lokalnej  /175
Bibliografia  /183