Ród Chreptowiczów herbu Odrowąż. Dobra i kariery Chreptowiczów w Wielkim Księstwie Litewskim w XV-XVIII w.

Autor: Grzegorz Ryżewski

Rok wydania: 2006

Liczba stron: 352

Okładka: twarda

Format: 15,0 cm x 21,0 cm

Książka opowiada historię litewsko-ruskiego rodu Chreptowiczów, który w swoich dziejach przeżywał fazy świetności i degradacji. Autor przybliża mechanizmy kariery w dawnej Rzeczypospolitej, pokazuje jakie czynniki decydowały o awansie społecznym szlachty w XV-XVIII w., kładzie nacisk na badanie zajmowanych urzędów, posiadłości ziemskich oraz koligacji, a więc trzech podstawowych sprawdzianów pozycji społecznej. Badając majątki Chreptowiczów ukazuje zarysy dziejów poszczególnych kompleksów majątkowych, miast i wsi należących do rodziny. Zwraca uwagę na istotny aspekt przynależności religijnej rodów Wielkiego Księstwa Litewskiego i w tym kontekście pokazuje ewolucję i przemiany, jakie następowały w rodzie w istotnych momentach dziejowych, takich jak unia brzeska, reformacja, kontrreformacja.

Spis treści:

Wstęp /5

Część I
Na dworze hospodarskim. Dobra i kariera Chreptowiczów za czasów Kazimierza IV, Aleksandra i Zygmunta I Jagiellonów.

Rozdział 1. Początki rodu /17

Rozdział 2. Dokonania przodków i tzw. linia bohuryńska /22

- Bohdan Chreptowicz /22
- Wasyl Chreptowicz /25
- Aleksander Chreptowicz /27
- Linia bohuryńska /29

Rozdział 3. Kariera Jana Chreptowicza (zm. 1513) /36

Rozdział 4. Kariera Teodora Chreptowicza (zm. przed 1528) /52

Rozdział 5. Kariera Marcina Chreptowicza (zm. ok 1526) /57

Rozdział 6. Kariera Wasyla Chreptowicza (zm. 1505) /65

Rozdział 7. Czynniki awansu /68

Część II
W służbie Radziwiłłów. Dobra i kariera Chreptowiczów za panowania Zygmunta III i Władysława VI Wazów.

Rozdział 1. Dokonania przodków /79

- Jerzy Chreptowicz (zm. 1558) /79
- Iwan Chreptowicz (zm. 1564) /82
- Iwan Iwanowicz Chreptowicz (zm. 1585) /83
- Adam Chreptowicz (1557-1628) /84

Rozdział 2. Kariera Jerzego Chreptowicza (1586-1650) /103

Rozdział 3. Potomstwo /110

- Bohdan Chreptowicz (zm. 1649) /110
- Adam Chreptowicz (1617-1664) /110
- Jerzy Chreptowicz (zm. 1670) /113
- Jan Chreptowicz (zm. 1677) /116

Rozdział 4. Czynniki awansu /121

Część III. W obozach politycznych. Dobra i kariera Chreptowiczów za panowania Augusta III i Stanisława Augusta.

Rozdział 1. Dokonania przodków /125

- Michał Chreptowicz (zm. 1646) /127
- Adam Chreptowicz (1630-1668) /133
- Michał Chreptowicz (zm. 1703) /136
- Marcjan Chreptowicz (1698-1766) /141

Rozdział 2. Kariera Jana Chreptowicza (1703-1765) /149

Rozdział 3. Kariera Joachima Chreptowicza (1729-1812) /161

a) reformy społeczno-gospodarcze /181
b) działalność na polu edukacji, nauki i kultury /191
c) Biblioteka Szczorsowska /197

Rozdział 4. Czynniki awansu /207

Część IV
Chreptowiczowie z Grodzieńszczyzny w XVII i XVIII wieku.

Rozdział 1. Linia tzw. grodzieńska /213

- Piotr Chreptowicz (zm. ok. 1687) /216
- Władysław Bonawentura Chreptowicz /219
- Kazimierz Stanisław Chreptowicz /210
- Piotr Władysław Chreptowicz /220
- Leopold Chreptowicz (zm. po 1711) /221
- Olbrycht Chreptowicz (zm. 1699) /222
- Andrzej Chreptowicz (zm. 1761) /224

a. Gałąź Michała z tzw. linii grodzieńskiej /224

- Michał Chreptowicz (zm. po 1716) /224
- Jakub Chreptowicz (zm. ok. 1752) /225
- Józef Chreptowicz (1715-1783) /225
- Karol Chreptowicz (zm. 1801) /234
- Tomasz Chreptowicz (zm. ok. 1775) /241
- Józef Chreptowicz /244

b. Gałąź Jana z tzw. linii grodzieńskiej /245

- Jan Chreptowicz (zm. 1745) /245
- Ignacy Chreptowicz (zm. po 1790) /247
- Joachim Chreptowicz (zm. po 1795) /252

Rozdział 2. Linia krasnoborska /254

- Eustachy Chreptowicz (1592-1650) /254
- Stanisław Chreptowicz (zm. 1656) /259
- Samuel Chreptowicz (zm. 1680) /260
- Jan Chreptowicz (zm. 1685) /264
- Andrzej Chreptowicz (zm. 1736) /264
- Potomstwo Andrzeja (Antoni, Dominik, Samuel, Marcin, Franciszek, Jacek i córki Elżbieta i Izabela) /274

Zakończenie /281

Wykaz skrótów /285

Bibliografia /287

Spis ilustracji /311

Indeks nazwisk /313

Indeks miejscowości /341