Pułki przedniej straży wojska koronnego w latach 1768-1794

Autor: Maciej Trąbski

Rok wydania: 2012

Liczba stron: 201

Okładka: miękka

Format: 15,5 cm x 21,00 cm

Seria: Prace Historyczne 8

W pierwszej połowie XVIII w. w Europie nastąpiło przewartościowanie podejścia do poszczególnych rodzajów wojsk. Było to spowodowane upowszechnieniem się taktyki liniowej, zwiększaniem możliwości bojowych piechoty oraz użyciem na szerszą skalę artylerii polowej. Ówczesne armie zachodnioeuropejskie stawały się coraz liczniejsze, zwiększając przede wszystkim procentowy udział piechoty w swoich strukturach. W efekcie w połowie tego stulecia jazda stanowiła zazwyczaj tylko ok. 1/4 wojska liniowego. W tym samym czasie w armii Rzeczypospolitej Obojga Narodów nadal utrzymywano anachroniczne mechanizmy organizacji wojska, a kawaleria oparta na ochotniczym zaciągu stanowiła niemal połowę sił zbrojnych. Próby zmiany tego stanu rzeczy, podejmowane za panowania Augusta III, ze względów politycznych nie zostały zrealizowane. Dopiero po objęciu władzy przez Stanisława Augusta Poniatowskiego udało się przeprowadzić niezbędne reformy armii. Wówczas to sformowano pułki przedniej straży - jednostki łączące w sobie polskie tradycje z zachodnioeuropejską organizacją. Zostały one zorganizowane w latach 1768-1775, w trakcie konfederacji barskiej oraz buntu chłopskiego na Ukrainie. Ich ewolucja, pod względem struktury organizacyjnej, miała miejsce w latach 1776-1786, a ostateczna forma nadana im została postanowieniami Sejmu Czteroletniego. Pułki przedniej straży w okresie pokoju wypełniały różnorodny zakres obowiązków, natomiast w latach 1792-1794 miały znaczący udział w działaniach wojennych.

(opis wydawcy)

Spis treści: 

Wstęp  /6 

Rozdział I
Lekka jazda wojska koronnego w epoce saskiej (1699 - 1763)  /14 

Rozdział II
Organizacja pułków przedniej straży  /34 

Rozdział III
Charakterystyka szefów pułków, dowódców i wybranych oficerów  /67 

Rozdział IV
Wyszkolenie i służba pułków przedniej straży  /82 

Rozdział V
Uzbrojenie, umundurowanie i wyposażenie w latach 1768 - 1794  /107 

Rozdział VI
Pułki przedniej straży wojska koronnego w działaniach wojennych  /128 

Rozdział VII
Lekka kawaleria typu polskiego w osiemnastowiecznych armiach europejskich  /169 

Zakończenie  /182 

Bibliografia  /188 

Słownik wybranych terminów  /198 

Spis ilustracji i map   /201