Przywilej lokacyjny prywatnego miasta Wielkie Oczy z 1671 roku

Opracował: Krzysztof Dawid Majus

Rok wydania: 2014

Liczba stron: 43

Okładka: miękka

Format: 16,00 cm z 21,00 cm

Uwagi - okładka z lekkimi zabrudzeniami

Przełom pierwszej i drugiej połowy XVI wieku to czas przyspieszonej kolonizacji południowej części powiatu lubaczowskiego (a później bełskiego). U schyłku tego okresu Krzysztof Miękicki, właściciel kilku wiosek na pograniczu powiatu bełskiego z ziemiami przemyską i lwowską, funduje około roku 1580 nową osadę – Wielkie Oczy.

Osada pozostawała w rękach rodziny Miękickich do roku 1621, kiedy to Miękiccy sprzedali ją w posiadanie kolejno Piotra i Mojżesza Mohyłów z rodziny hospodarów wołoskich i mołdawskich. Mohyłowie wystawili w Wielkich Oczach drewnianą fortalicję obronną, erygowali tam parafię obrządku wschodniego i zbudowali pierwszą cerkiew. Po śmierci Mojżesza Mohyły w roku 1664 osada trafia w ręce jego kuzynki Anny Potockiej, żony hetmana wielkiego koronnego Stanisława Rewery Potockiego. Fakt ten miał kluczowe znaczenie dla dziejów Wielkich Oczu, gdyż wkrótce potem Potoccy ofiarowali tę niewiele znaczącą dla ich fortuny wioskę Andrzejowi Modrzewskiemu, herbu Grzymała, dla którego stała się główną siedzibą i który zadbał o nadanie swej nowej posiadłości praw miejskich.

Jako zapobiegliwy gospodarz Andrzej Modrzewski dbał o rozwój Wielkich Oczu podjął więc usilne starania aby uzyskać dla Wielkich Oczu prawa miejskie. Starania te zostały uwieńczone powodzeniem i 18 maja 1671 roku król Polski Michał Korybut Wiśniowiecki podpisał w Warszawie przywilej nadający Wielkim Oczom magdeburskie prawo miejskie.

Oryginalny dokument nadania Wielkim Oczom praw miejskich nie zachował się do naszych czasów i nie znamy jego losów. Zamieszczona w niniejszej publikacji łacińska treść dokumentu została odtworzona na podstawie oblaty w księdze nr 209 Metryki Koronnej przechowywanej w Archiwum Głównym Akt Dawnych w Warszawie, na kartach 462-463, i to ona posłużyła jako niniejszy tekst źródłowy wydany w przekładzie na język polski.

(opis wydawcy)

Spis treści:

Wstęp   /7

Fundacja Wielkie Oczy  /9

Andrzej Modrzewski   /12

Nadanie praw miejskich   /13

Przywilej lokacyjny   /18

Tekst przywileju   /27

Źródła i literatura   /35

Streszczenia przywileju w językach:

angielskim   /37

niemieckim   /39

ukraińskim  /41

hebrajskim   /43