Przewodnik po drzewie żywota. O sposobie zachowania dobrego zddrowia w języku judysz pisany przez anonimowego żydowskiego ...

Tłumaczenie, wprowadzenie i redakcja naukowa: Ewa Geller

Redakcja: Jarosław Dumanowski

Rok wydania: 2015

Liczba stron: 288

Okładka: miękka ze skrzydełkami, zintegrowana

Format: 21,8 cm x 30,5 cm

Seria Monumenta Poloniae Culinaria, tom V

Wydany w 1613 roku Przewodnik po drzewie żywota(Sejfer derech ejc ha-chajim) jest dziełem jedynym w swoim rodzaju; to najstarszy dotychczas znany, świecki tekst o charakterze dietetyczno-medycznym z terytorium Polski, spisany w jidysz, języku Żydów polskich. Jest to wprawdzie dzieło anonimowe, ale – jak wynika z jego treści – z pewnością zostało napisane przez żydowskiego lekarza mieszkającego w Rzeczpospolitej Obojga Narodów, który wcześniej najprawdopodobniej kształcił się na uniwersytecie w Padwie. Przewodnik, będąc żydowską adaptacją traktatu z łacińskiego gatunku regimen sanitatis salernitanum, jest znakomitym przykładem międzykulturowych procesów przenikania wiedzy w duchu humanizmu późnorenesansowej Europy. Adresowany do współwyznawców żydowskiego doktora Przewodnik przekazuje również obserwacje na temat zwyczajów dietetycznych i biesiadnych szlachty oraz chłopów. Poza użyciem kilku charakterystycznych dla religii lub tradycji żydowskiej terminów kulturowych nie porusza ani specyficznie żydowskich, ani chrześcijańskich aspektów codzienności związanych z żywieniem i higieną. Świadomie pomijając swoisty dla każdej z grup kontekst religijno-etniczny, autor jakby deklarował, że wobec choroby i śmierci ludzie są równi i nie ma potrzeby dzielić ich podług narodowości czy wyznania.

Spis treści:

J. Dumanowski - Humory i jedzenie. Dietetyka nauka o życiu  /5

E. Geller - Wprowadzenie. Przewodnik po Drzewie Żywota: symbioza żydowskiej i europejskiej medycyny renesansowej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów  /27

Sejfer derech ejc Ha-Chajim. Przewodnik po drzewie żywota  /93

Tablica transliteracji i transkrypcji języka jidysz  /254

Wykaz skrótów  /255

Bibliografia  /258

Indeks  /266