- Kategorie
-
Przeszłość w kulturze średniowiecznej Polski Tom I i II
Wpisz swój e-mail |
Wysyłka w ciągu | 24 godziny |
Cena przesyłki | 11 |
Dostępność | Brak towaru 0 kpl. |
Kod kreskowy | |
ISBN | 978–83–63352–95–0 |
EAN | 9788363352950 |
Zostaw telefon |
Redakcja Tom I: J. Banaszkiewicz, A. Dąbrówka, P. Węcowski
Redakcja Tom II: H. Manikowska
Rok wydania: 2018
Ilość stron: Tom I - 786, Tom II - 570
Oprawa: miękka
Format: 16,5 cm x 24,5 cm
Zainteresowanie „przeszłością” jako kategorią refleksji kulturowej w średniowieczu jest z pewnością wyrazem przewartościowania, jakie dokonało się w ostatnich dziesiątkach lat w poglądach mediewistów nie tylko w kwestii oceny przekazu źródłowego, ale także samego stosunku badacza do tzw. rzeczywistości dziejowej. [...] Dopiero od niedawna [...] zaczęto traktować późnośredniowieczne popisy uczoności historycznej z szacunkiem badawczym, dostrzegając w nich autentyczne przejawy egzystencji historii czy przeszłości w danej przestrzeni czasowej i wspólnocie [...]. Chcieliśmy nawiązać do tego nowszego nurtu pojmowania średniowiecznych utworów czy wypowiedzi
o przeszłości i pokazywać konstrukcyjno-ideowe plany i konteksty średniowiecznych przedsięwzięć nakierowanych na to, co minęło [...]. Dawne i nowe podejście spotkało się [...] w pół drogi, tworząc pewną propozycję badawczą obarczoną tak zaletami, jak wadami, obu sposobów i metodologii.
Tom drugi zbiorowej publikacji Przeszłość w kulturze średniowiecznej Polski poświęcony jest przeszłości „w działaniu”, inaczej mówiąc sytuacjom, w których odwoływano się do przeszłości, sposobom i narzędziom jej uobecniania, jej nośnikom. Chcemy określić miejsce i funkcje przeszłości w komunikacji i relacjach społecznych, jej rolę jako budulca tożsamości grupowych, zależności między historią — tą tworzoną w wykładzie kronikarskim i w krótkiej zapisce — a pamięcią i tradycją rozumianą jako odnoszony do przeszłości przekaz kulturowy. [...] W rozdziałach zamieszczonych w tym tomie staramy się uchwycić kreatywny, dyktowany potrzebami „stanu obecnego” stosunek do przeszłości ludzi średniowiecza, analizując relacje pomiędzy historią, pamięcią i tradycją w wybranych jako reprezentatywne i do pewnego stopnia modelowe sytuacjach: rytuałach władzy i praktykach oficjalnej pamięci większych zbiorowości (monarchii/narodu, miasta, klasztoru, diaspory żydowskiej), memorii indywidualnej i grupowej, zeznaniach sądowych i ciągnących się przez ponad sto lat procesach polsko-krzyżackich.
(ze Wstępu)
Spis treści Tom I:
Słowo wstępne (Jacek Banaszkiewicz) /7
Preface (Jacek Banaszkiewicz) /14
Część I. Przeszłość obrazowana w tradycjach zapisanych i ujęciach historiograficznych
Zbigniew Dalewski - W poszukiwaniu poprzedników - pierwsi Piastowie i ich wizja własnej przeszłości /23
Witold Wojtowicz - Epika zachodnioeuropejska i możliwości jej recepcji w warunkach polskiej kultury średniowiecznej. Uwagi wstępne /59
Witold Wojtowicz - Uwagi o modelu epiki i transmisji epiki w Kronice Anonima tzw. Galla /79
Witold Wojtowicz - Waltharius /89
Witold Wojtowicz - Tzw. Carmen Mauri /105
Witold Wojtowicz - Obraz memorialny Troi u Galla Anonima i jego konteksty /127
Wojciech Michalski - Rodzinne dzieje z nieodległej przeszłości w pamięci polskich familii rycerskich /143
Wojciech Michalski - Legendy rodowo-herbowe - pożądanie przeszłości w kręgach polskiego rycerstwa XIV-XVI wieku /163
Antoni Grabowski - Polska i Polacy w średniowiecznej wspólnocie europejskiej - świadectwo Alberyka z Trois-Fontaines /207
Jacek Banaszkiewicz - Gall Anonim - tradycja historyczna Piastów jako wykład o początkach rodu-dynastii i Polski, w planie podobnych realizacji dziejopisarskich XII stulecia /241
Jacek Banaszkiewicz - Mistrz Wincenty i naśladowcy - wizje najstarszych dziejów Polski XIII-XV wieku /269
Jacek Banaszkiewicz - Prolog do Rocznika kapituły krakowskiej, św. Stanisław i czas historyczny /307
Jacek Banaszkiewicz - Rocznik tzw. małopolski (minorycki) z początku XIV wieku - próba dookreślenia zabytku /353
Część II. Przeszłość i jej instytucjonalne repozytoria
Piotr Węcowski - Skarbiec pamięci. Archiwum monarsze w Polsce do początków XVI wieku /369
Jerzy Kaliszuk - Skarbce pamięci - księgozbiory kościelne /419
Marcin Starzyński - Archiwa miejskie w średniowiecznych strategiach pamięci /447
Część III. Sposoby użycia przeszłości w kulturze religijnej i edukacji
Andrzej Dąbrówka - Sposoby wykorzystania przeszłości w kulturze religijnej i edukacji /479
Maciej Zdanek - Obecność historii w nauczaniu i refleksji krakowskiego środowiska uniwersyteckiego w XV wieku /511
Jakub Kubieniec - Commemoratio: sposoby prezentacji i wykorzystania przeszłości w liturgii /545
Anna Zajchowska-Bołtromiuk - Przeszłość w zbiorach kazań modelowych de tempore i de sanctis mistrzów Uniwersytetu Krakowskiego w XV wieku /607
Halina Manikowska, Dorota Gacka -Hagiografia a historyczność, czyli o historii w hagiografii i hagiografii w służbie historii /657
Wykaz skrótów /749
Indeks osób /750
Spis treści Tom II:
Wstęp /7
Zbigniew Dalewski - Przeszłość zrytualizowana: tradycja królewskich koronacji /29
Zenon Piech - Przeszłość zobrazowana: święci patroni i władcy /59
Halina Manikowska -Przeszłość pod ochroną: relikwie /121
Piotr Okniński - Oficjalna przeszłość miasta /177
Michał Tomaszek - Przeszłość w tekście i działaniu społeczności klasztornych /203
Roman Michałowski - Wspomnienie modlitewne a pamięć o przeszłości (do końca XIII wieku) /245
Halina Manikowska (przy współpracy Piotra Oknińskiego) - Przeszłość osobista i tożsamość wspólnotowa. Formy i treści memorii w późnym średniowieczu /271
Halina Manikowska (przy współpracy Adama Kozaka) - Przeszłość wywołana - zeznania przed sądem /333
Wojciech Brojer - (Re)konstrukcja i nagana przeszłości - hermeneutyka Pawła Włodkowica /403
Hanna Zaremska - Przeszłość w tożsamości diaspory żydowskiej /477
Wykaz skrótów /499
Bibliografia /501
Indeks osób /545
Spis ilustracji /569