Przestrzeń i obywatele Starej Warszawy od schyłku XV wieku do 1569 roku

Autor: Krzysztof Mrozowski

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 370

Okładka: twarda

Format: 17,0 cm x 24,0 cm

Założona u progu XIV wieku Warszawa długo pozostawała miastem dość typowym: niedużym ośrodkiem produkcyjnym i jednym z licznych punktów na trasie wielkiego handlu. W XVI wieku stopniowo jej rola zaczyna się zmieniać. Przeobrażeniom tym towarzyszą przemiany społeczne i przestrzenne: powiększa się terytorium miasta, kształtują się funkcje poszczególnych obszarów i ich nazwy, do ośrodka napływają imigranci z bliższych i dalszych stron, którzy szukają tu dla siebie docelowego miejsca. Właśnie analizie i rekonstrukcji tych procesów została poświęcona ta książka.

Spis treści: 

Wstęp /9

I. Przestrzeń Starej Warszawy

1. Rozwój przestrzeni Starej Warszawy od lokacji miasta do początków XVI wieku /23

2. Obraz przestrzeni Starej Warszawy w księgach miejskich od schyłku XV wieku do 1569 roku /42

Infra muros – ulice i obszary o stałych nazwach /43
Infra muros – ulice, których nazwy ulegały zmianom /51
Extra muros – ulice i obszary przedmiejskie /68
Obraz przestrzeni Starej Warszawy w księgach miejskich – uwagi podsumowujące /106

3. Przestrzeń prywatna /109

Liczba nieruchomości w Starej Warszawie /110
Charakterystyka domu i działki mieszczańskiej /116
Przestrzeń prywatna – uwagi podsumowujące /126

4. Hierarchia przestrzeni /129

Hierarchia przestrzeni w świetle wysokości stawek szosu /130
Hierarchia przestrzeni w świetle cen nieruchomości /135
Hierarchia przestrzeni w świetle rozmieszczenia siedzib przedstawicieli władz miasta /142
Hierarchia przestrzeni – uwagi podsumowujące /148

5. Przestrzeń Starej Warszawy – podsumowanie /151

II. Socjotopografia Starej Warszawy od schyłku XV wieku do 1569 roku

1. Struktura zawodowa Starej Warszawy /155

Organizacja cechowa Starej Warszawy do 1569 roku /158
Zawody pozacechowe /172

2. Topografia zawodowa Starej Warszawy /174

Cechy wielozawodowe /175
Cechy jednozawodowe i zawody pozacechowe /198
Topografia zawodowa Starej Warszawy – uwagi podsumowujące /233

3. Hierarchia majątkowa zawodów w Starej Warszawie od schyłku XV wieku do 1569 roku /239

Waloryzacja przestrzeni a hierarchia majątkowa zawodów w Starej Warszawie /240
Hierarchia majątkowa zawodów w Starej Warszawie na tle innych ośrodków /246
Hierarchia majątkowa zawodów – uwagi podsumowujące /251

III. Nowi obywatele Starej Warszawy 1508–1569

1. Nowi obywatele Starej Warszawy – uwagi wstępne /255

2. Dynamika przyjęć do prawa miejskiego /262

3. Pochodzenie nowych obywateli /271

4. Zawody nowych obywateli /286

5. Rozmieszczenie nieruchomości nowych obywateli w Starej Warszawie /305

6. Nowi obywatele Starej Warszawy – uwagi podsumowujące /314

Zakończenie /317

Streszczenie /321

Summary /323

Bibliografia /325

Spis map /344

Spis planów /345

Spis tabel /347

Spis wykresów /348

Indeks osób /349

Indeks nazw geograficznych /364