Przedszkola Polski ludowej. Ideologizacja instytucji (1944-1965)

Autorka: Monika Wiśniewska

Rok wydania: 2019

Liczba stron: 568

Okładka: twarda

Format: 17,00 cm x 24,00 cm

Seria: w służbie Niepodległej

Uwagi - okładka z nieznacznymi zatarciami

Książka Moniki Wiśniewskiej jest dobrą lekcją pozwalającą zrozumieć współczesność i nasze dzisiejsze zmagania o właściwe wychowanie i kształcenie dzieci, nie tylko przedszkolaków.

Chociaż głównym tematem książki jest wychowanie przedszkolne, to bogactwo ukazanych w niej problemów, przede wszystkim zderzenie ideologicznej wizji z  „oporną rzeczywistością”, nie tylko mentalnością społeczeństwa, zwykłym ubóstwem, lecz także potrzebami i brakami ekonomicznymi, pozwala pośrednio prześledzić funkcjonowanie całego systemu politycznego PRL.

dr hab Jacek Wołoszyn

Publikacja w ramach centralnego projektu badawczego IPN „Władze komunistyczne wobec Kościołów i związków wyznaniowych w Polsce 1944-1989”.

Spis treści:

Wykaz skrótów   /9

Przedszkolak też człowiek, ale czy w PRL? (Jan Żaryn)   /13

Wstęp  /17

Rozdział 1. Podporządkowanie organizacyjne przedszkoli   /41

1.1. Administracja oświatowa  /41

1.2. System szkolny   /58

1.3. Podmioty prowadzące   /67

1.4. Środowisko nauczycielskie  /75

Rozdział 2. Sieć przedszkoli  /83

2.1 Krajobraz powojenny  /83

2.2. Priorytety i kierunki rozwoju  /88

2.2.1. W służbie życia  /90

2.2.2. Ziemie Zachodnie i Północne  /97

2.2.3. Przebudowa społeczno-gospodarcza kraju  /101

2.3.4. Upowszechnienie edukacji przedszkolnej  /110

2.3. Rekrutacja dzieci   /126

Rozdział 3. Rodzaje przedszkoli  /131

3.1. Podział ogólny  /131

3.1.1. Przedszkola według kryterium podmiotowego  /131

3.1.2. Przedszkola ze względu na lokalizację i pochodzenie społeczne dzieci  /136

3.1.3.  Przedszkola ze względu na stopień organizacyjny  /149

3.1.4. Przedszkola według kryterium czasu pracy  /152

3.2. Przedszkola o odrębnej specyfice   /162

3.2.1. Przedszkola wyznaniowe  /162

3.2.2. Przedszkola Centralnego Komitetu Opieki Społecznej   /206

3.2.3. Przedszkola świeckich organizacji społecznych   /209

3.2.4. Przedszkola zakładowe i resortowe  /218

3.2.5. Przedszkola specjalne  /224

3.2.6.Przedszkola w domach dziecka   228

3.2.7. Przedszkola ćwiczeń  /231

3.2.8. Przedszkola eksperymentalne, eksperymentujące i wiodące   /232

3.2.9. Przedszkola mniejszości narodowych i etnicznych  /234

3.3. Pozostałe placówki wychowania przedszkolnego   /242

3.3.1. Dziecińce  /243

3.3.2. Przedszkola przy szkołach podstawowych na wsi  /252

3.3.3. Ogniska przedszkolne  /254

Rozdział 4. Kadry  /257

4.1. Stan liczebny  /257

4.2. Selekcja według kryterium ideologicznego  /264

4.3. Kształcenie  /286

4.3.1. Kursy  /288

4.3.2. Komisje rejonów  /302

4.3.3. Seminaria i licea dla wychowawczyń przedszkoli  /309

4.3.4. Kształcenie w systemie pomaturalnym  /335

4.4. Doskonalenie zawodowe  /339

4.4.1. Formy zewnętrzne  /340

4.4.2. Formy wewnętrzne  /369

4.5. Współpraca ze środowiskiem  /370

4.6. Deklerykalizacja  /380

Rozdział 5. Wychowanie  389

5.1. Założenia ideologiczne  /390

5.2. Cele  /396

5.3. Obszary wychowania  /399

5.3.1. Wychowanie umysłowe  /399

5.3.2. Wychowanie w "moralności socjalistycznej"  /400

5.3.3. Wychowanie "patriotyczne"  403

5.3.4. Wychowanie ateistyczne  /417

5.3.5. Wychowanie estetyczne  /421

5.3.6. Wychowanie fizyczne  /425

5.4. Programy wychowania przedszkolnego  /426

5.5. Środki dydaktyczne  /442

5.6. Zabawa i zabawki  452

5.7.Literatura dziecięca   /457

5.8. Czasopisma dla dzieci   /478

5.9. Edukacja przedszkolna na forum krajowym i międzynarodowym  /487

Zakończenie  /503

Bibliografia   /509

1. Materiały archiwalne  /509

1.1. Archiwa państwowe  /509

1.2. Archiwa kościelne   /509

2. Źródła udostępnione za zbiorów prywatnych  /512

3. Relacje, konsultacje  /512

4. Źródła drukowane  /512

5. Czasopisma  /518

6. Opracowania  /519

7. Netografia  /531

Wykaz tabel  /536

Wykaz fotografii   /537

Wykaz ilustracji  /538

Indeks osobowy  /539