Prusy Pięć wieków

Autor: Grzegorz Kucharczyk

Rok wydania: 2020

Liczba stron: 800

Okładka: miękka

Format: 16,5 cm x 23,5 cm

Prusy, które wyrosły z Brandenburgii i ziem Zakonu Krzyżackiego, niegdyś odebranych pogańskiemu ludowi Prusów, w XVIII wieku stały się jednym z najważniejszych państw niemieckich. Umocniły swą potęgę dzięki zwycięstwom w wojnach śląskich, udziałowi w rozbiorach Rzeczypospolitej oraz w XIX wieku pokonaniu Austrii i Francji. W 1871 r. pruska dynastia Hohenzollernów objęła tron nowo utworzonego Cesarstwa Niemieckiego. Prusy jako część Niemiec przetrwały do 1945 r., gdy w wyniku drugiej wojny światowej ich terytorium w znacznej części przypadło Polsce i ZSRR. Prof. dr hab. Grzegorz Kucharczyk z Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu podjął się syntetycznego opracowania dziejów państwa Hohenzollernów od XVI do XX wieku, którego losy wielokrotnie dramatycznie wiązały się z historią Polski. To próba nowego spojrzenia na te dzieje. Autor kładzie nacisk na historię polityczną, ale również uwzględnia najważniejsze aspekty dotyczące kultury, społeczeństwa i gospodarki. Tekst jest wzbogacony o ramki prezentujące osoby i ciekawostki związane z tematyką poszczególnych rozdziałów. Książka zawiera liczne ilustracje i mapy.

Spis treści:

Wstęp /7

Rozdział I. Geneza, czyli Marchia Brandenburska i państwo zakonu krzyżackiego w średniowieczu /13

XV wiek - feudałowie i rycerze zakonni /29

Rozdział II. Hohenzollernowie w Branderburgii. Koniec potęgi Państwa Krzyżackiego /31

XVI wiek - Hohenzollernowie idą w ślady Lutra /43

Rozdział III. Przełom reformacyjny nad Sprewą i Pregołą. Znika państwo krzyżackie, powstaje Królestwo Pruskie /45

XVII wiek - wspólny marsz Brandenburgii i Prus /75

Rozdział IV. Droga z Berlina do Królewca. Rządy brandenburskich Hohenzollernów w Księstwie Pruskim /77

Rozdział V. Jak przetrwać kataklizm? Wojna trzydziestoletnia (1618-1648) i pokój westfalski (1648) /84

Rozdział VI. Koniec zwierzchności Korony Polskiej na Księstwem Pruskim /116

Rozdział VII. Wielki Elektor i Rzeczpospolita "nigdy nie wymierająca". Zmarnowane szanse Rzeczypospolitej wykorzystane przez Brandenburgię-Prusy (1657-1688) /132

XVIII wiek - nowe mocarstwo w Europie /159

Rozdział VIII. Prusy królestwem. Zbędny wydatek /163

Rozdział IX. Ojciec i syn - razem dla potęgi Prus /191

Rozdział X. Dwadzieścia straconych lat? Prusy w latach 1786-1806 /300

XIX wiek - rozkwit i więdnięcie /349

Rozdział XI. Najpilniejsze zadanie po klęsce - modernizacja państwa i armii. Prusy w latach 1806-1815 /351

Rozdział XII. Prusy coraz bardziej niemieckie i coraz bardziej nowoczesne (1815-1848) /382

Rozdział XIII. Prusy między "już nie" (stanowe państwo feudalne) a "jeszcze nie" (państwo industrialnego przełomu), czyli rewolucja na horyzoncie /424

Rozdział XIV. "Rewolucja instytucji". Wiosna Ludów w Prusach /436

Rozdział XV. Wszyscy razem dla "Realpolityk". Kultura polityczna w Prusach od Wiosny Ludów do zjednoczenia Niemiec /454

Rozdział XVI. Prusy na "niemieckiej szachownicy" (1848-1862) - tracą tylko pionki /470

Rozdział XVII. Pruska lokomotywa pod pełną parą, pruska pikielhauba w pełnym. Dwadzieścia lat (1850-1870), które zmieniły wszystko /498

Rozdział XIX. Modernizacja, czyli wykluczenie i germanizacja. Pruska droga do nowoczesności /612

XX wiek, czyli umieranie w trzech aktach /695

Rozdział XX. Akt pierwszy - Wielka Wojna (1914-1918) /697

Rozdział XXI. Akt drugi: Republika Weimarska (1919-1933) /716

Rozdział XXII. Akt trzeci i ostatni: rządy narodowych socjalistów (1933-1945) /753

Epilog I. Wystawienie aktu zgonu. Decyzja Międzysojuszniczej Rady Kontroli Niemiec o likwidacji państwa pruskiego /784

Epilog II. To już jest koniec? Nie ma już nic? /792

Bibliografia /811

Indeks osób /821